ناصر بهزادفر- کوهنوردی ورزشی اصیل و از فعالیت‌های دیرینه بشر در کره خاکی است. حرکت در کوه و صعود به ارتفاعات، جدای از مشاهده و احساس زیبایی‌های مخصوص کوه، شکلی از تلاش انسان برای رفتن به اوج خواسته‌ها و دریافت‌های بشری نیز است. کوه مظهر سختی، صلابت و جایگاه تماشای خلقت زمین از بالای […]
ناصر بهزادفر- کوهنوردی ورزشی اصیل و از فعالیت‌های دیرینه بشر در کره خاکی است. حرکت در کوه و صعود به ارتفاعات، جدای از مشاهده و احساس زیبایی‌های مخصوص کوه، شکلی از تلاش انسان برای رفتن به اوج خواسته‌ها و دریافت‌های بشری نیز است. کوه مظهر سختی، صلابت و جایگاه تماشای خلقت زمین از بالای دیدگاه طبیعی انسان است.
به گزارش مناقصه مزایده، انسان چندین ساعت با کوله‌ای از وسایل لازم بر دوشش و پیمودن مسیر چندین ساعته آن هم در اوج گرما در تابستان یا در اوج برف و سرما در زمستان، به کوه می‌رود و سختی‌های بالا رفتن و صعود کردن و تشنگی و بسیاری از مسایل دیگر را تحمل می‌کند و هنگامی که به هدف خود یعنی قله، نزدیک می‌شود، به جای احساس خستگی احساس شور و نشاط و یک نیروی عجیبی نیز به او اضافه می‌گردد.
وقتی کوهنوردان در بالای کوه در ارتفاعات می‌بینیم بدون این‌که شناختی از همدیگر داشته باشند چنان گرم و صمیمی با هم برخورد می‌کنند که انگار چندین سال همدیگر را می‌شناسند و خیلی بی‌ریا و بی‌غل و غش با یکدیگر به مصاحبت و به گفت‌و‌گو می‌نشینند و اطلاعات و تجارب خود را به همدیگر انتقال می‌دهند یا چنانچه لقمه نانی و غذای ساده‌ای داشته باشند با اخلاص با هم میل می‌کنند یک حس مشترک و یک حس همگرایی ناشناحته‌ای کوهنوردان واقعی را به هم پیوند می‌دهد همه آن‌ها می‌خواهند به اوج به قله و در نهایت به آن هدف خود برسند و این عشقی ست که آن فرد را با همه سختی و مشقت به نقطه هدف می‌رساند.
ورزش کوهنوردی باعث شناخت انسان نسبت به فرهنگ انسان‌های آن منطقه و به دست آوردن اطلاعاتی در مورد نوع سنگ‌ها و پوشش گیاهی و جانوری می‌باشد. از دیر باز انسان‌های نخستین کوه‌ها و غار‌ها را جایگاه امنی برای خود می‌پنداشتند که در مقابل حیوانات و سیل و بارندگی و سرما و گرما و بلایای طبیعی آنان را در امان نگه میداشت و از دیر باز بلندی قله‌ها و کوه‌ها برای بشر یک پدیده‌ای به شمار میرفت که افکار آنان را به‌سمت خلقت و آفرینش سوق می‌داد.
(ای کوه‌ها و صخره‌ها از تو سپاسگذارم که ضربه‌ها و گام‌های سنگینم را روی خود تحمل می‌کنی و دم بر نمی‌آوری و درس صبر استقامت را به من می‌آموزی).
تاریخچه
اتزی، مرد یخی ۵۳۰۰ سال پیش ۳۰۰۰ متر در کوه‌های آلپ بالا رفته بود. بقایای او در این ارتفاع یافت شده است.
در تاریخ سنتی ایران آمده است که آرش کمانگیر از قله کوه دماوند بالارفت تا با پرتاب تیر، مرز ایران و توران را مشخص سازد.
نخستین کوهنوردی ثبت شده در تاریخ مربوط به صعود سرداران ایرانی آرتاخه و بوبراندا بر فراز کوه آتوس در زمان خشایارشا، جهت ثبت نقشه‌برداری برای ساخت دالانه یا کانال آبی است که کشتی‌های نیروی دریایی ایران از آن گذر کنند. پادشاه رومی هادریان، کوه آتنا (۳۳۵۰ متر) را بالا رفت تا طلوع خورشید را ببیند.
آثار به جامانده، خبر از نشانه‌هایی از کوهنوردی پیشرفته در ایران در پایان قرن پنجم هجری (دوران سلجوقیان و اسماعیلیان) دارد. در کتاب «خداوند الموت» چنین آمده است.
اصول کوه پیمایی
کوه‌پیمایی مسؤولانه و سازگار با محیط‌زیست را ترویج کنیم. اصل بر این است که به سلامت ما و محیط کوهستان آسیبی نرسد!
– دستیابی به مناطق کوهستانی با نگرشی مسؤولانه حق ماست. می‌بایست همواره در حین اجرای برنامه‌ها نسبت به کوهستان، با حساسیت برخورد کنیم و مراقب طبیعت باشیم.
– مواد زائد تجزیه نشدنی (فلز، شیشه و پلاستیک) در کوهستان باقی می‌مانند و به محیط‌زیست آسیب می‌رسانند. تنها راه‌حل، حمل مواد زائد به شهر است.
– زباله‌های تجزیه شدنی مانند پسمانده‌های غذایی، پوست میوه‌ها و کاغذ نیز برای تجزیه کامل در طبیعت، به زمان طولانی (حتی یک سال) نیاز دارند. ریخت و پاش آن‌ها در طبیعت، چشم‌انداز زشتی ایجاد می‌کند و موجب آلودگی محیط می‌شود.
– به فرزندان خود آموزش دهیم که از دفع ادرار و مدفوع در رودها و نزدیکی چشمه‌ها و جویبار و نقاط پرتردد خودداری کنند.
– برای کسب اطلاعات در مورد مسیر، با راهنمایان کوهستان مستقر در ایستگاه‌های مسیرهای اصلی مشورت کنید و هشدارهای آن‌ها را در مورد شرایط مسیر و… جدی بگیرید.
– مزاحم دیگران نشویم و اجازه دهیم گروه‌هایی که سریع‌تر حرکت می‌کنند از ما عبور کنند.
– با پرهیز از ایجاد سر و صدا در طبیعت، در حفظ آرامش کوهستان بکوشیم و دیگر کوهنوردان را به انجام این امر ترغیب کنیم.
– حضور در کوهستان، با احتمال خطر و حوادث گوناگون همراه است. ممکن است امکان کمک فراهم نباشد، با در نظر گرفتن این واقعیت، به این فعالیت بپردازید و خود را مسؤول سلامت و حفظ جانتان بدانید. فعالیت‌های شما نباید اطرافیان یا محیط پیرامون را به خطر اندازد.
– به کوهستان نرفتن یا ادامه ندادن صعود در شرایط نامناسب، ارزشمند است.
– هرگز تنها به کوهستان نروید، تعداد اعضای یک گروه مناسب حداقل ۳ نفر است. همه اعضای گروه نیز باید از مسیر و برنامه پیش رو شناخت و آگاهی داشته باشند.
– برنامه یک کوه‌پیمایی صحیح، باید متناسب با تجربه، تجهیزات، مهارت و آمادگی جسمانی همه افراد گروه برنامه‌ریزی شود.
– آگاهی از وضع هوا بسیار مهم است. زمانی که پیش‌بینی هوای ناپایدار اعلام شود، اصل بر تعویق برنامه به زمان دیگری است. وضعیت هوا به ویژه در کوهستان بسیار متغیر است. پس اگر با شرایطی برخلاف پیش‌بینی‌ها روبه‌رو شدید، فوراً اقدام به بازگشت کنید. گروه شما باید همواره آمادگی، زمان و تجهیزات لازم برای روبه‌رو شدن با هوای بد را داشته باشد.
– همواره اطلاعات خود را درباره منطقه و مسیرهای کوه‌پیمایی، کامل و نکات ویژه را یادداشت کنید.
– اصل بازگشت را در برنامه‌ریزی رعایت کنید؛ پیش از ساعت ۱۴ اقدام به بازگشت می‌کنیم.
– شخص با مسؤولیتی را در جریان برنامه خود بگذارید، بگویید از چه مسیری و با چه کسی می‌روید و طبق برنامه، کی باز خواهید گشت. زمانی که بازگشتید به او اطلاع دهید. اگر تأخیر خواهید داشت یا دچار مشکل شدید او را در جریان بگذارید.
– در هر برنامه تجربیات جدیدی کسب می‌شود، دفترچه یادداشت و مداد همراه داشته باشید و نکات ویژه، خلاصه برنامه، زمان‌بندی و… را یادداشت کنید.
– با آمادگی جسمانی به کوهستان برویم تا بیش‌تر لذت ببریم تا از آسیب دیدگی و بروز حوادث نیز پیشگیری شود.
– گام برداشتن و تنفس درست در کوه‌پیمایی مهم است، گام‌های شما باید کوتاه، آهسته و پیوسته باشد. تنفس منظم و ارادی، انجام دم از بینی و بازدم از دهان است.
مسیریابی
– نقشه خوانی و مسیریابی، از مهارت‌های پایه‌ای است که کوهنوردان باید آن را بیاموزند. نقشه و ابزار بهره‌گیری از آن مانند قطب نما و GPS برای کوهستان نیز کاربرد دارند، زیرا در شرایط خاص می‌تواند سودمند باشد.
– هرگز از مسیرهای اصلی خارج نشوید و زمان لازم را برای مسیر بازگشت در نظر بگیرید. مسیر کوه‌پیمایی نباید پرشیب، سنگی و در کنار پرتگاه باشد.
– هرگز ندوید
توصیه‌های مهم
– به خاطر داشته باشید کوهنوردی با پیاده‌روی و تپه‌نوردی تفاوت داشته و صرفاً یک تفریح نیست بلکه یک ورزش کاملاً جدی و تکنیکی ولی توام با تفریح است.
– وسایل و تجهیزات و البسه مناسب و استاندارد که متکی به سال‌ها تجربه عملی طراحی شده‌اند تهیه کنید و کاربرد صحیح و فنی آن‌ها را فرا گیرید.
– هیچ‌گاه تنها اقدام به انجام این ورزش نکنید و همیشه به‌طور گروهی اقدام به کوهنوردی کنید کم‌تر کسی است که در زمان کوهنوردی به نحوی احتیاج به کمک پیدا نکند.
– اصول کوهنوردی را از پایه فراگیرید و همیشه با راهنمایی و ارشاد یک مربی یا کوهنورد اقدام کنید.
– برای صعود مؤثر به کوه‌ها نیاز به ابزارهای متفاوتی است. البته در هر صعود بسته به نوع صعود، منطقه مورد نظر، زمان و فصل اجرای برنامه ممکن است ابزار و تجهیزات متفاوتی مورد استفاده قرار گیرد.
فواید کوهنوردی
۱- تأثیر کوهنوردی در باز شدن مویرگ‌های بدن
مویرگ‌های بدن در شرایط عادی و در موقع استراحت به مقدار ۱۵% ظرفیت خودشان باز و فعال هستند ولی در حین کوهنوردی مویرگ‌ها ۹۵درصد فعال می‌شوند، چون اکسیژن و غذای مورد نیاز بدن از طریق مویرگ‌ها به نقاط مختلف بدن می‌رسد، لذا با باز شدن و فعال‌تر شدن مویرگ‌ها، مواد غذایی و اکسیژن با سرعت بیش‌تر و کیفیت سودمندتر به مغز و عضلات و احشای داخلی بدن می‌رسد.
۲- تأثیر کوهنوردی در جلوگیری از بیماری‌های قند خون (دیابت):
در موقع کوهنوردی، متابولیسم (سوخت و ساز) مواد شناور در خون مانند قند، کلسترول، پروتئین‌ها و اسید اوریک به بهترین وجه صورت می‌گیرد و در نتیجه سوخت و ساز کامل خون از ابتلا به بیماری قند نیز جلوگیری می‌کند.
۳- تأثیر کوهنوردی در از بین رفتن چربی بدن:
در موقع فعالیت ورزشی و به‌خصوص در کوهنوردی، کالری مورد نیاز بدن به ۳ برابر افزایش پیدا می‌کند. بدن برای تأمین کالری مورد نیاز خود به اجبار چربی‌های ذخیره شده را می‌سوزاند و به مصرف می‌رساند، از طرفی در موقع فعالیت ورزشی، انسان به شدت عرق می‌کند و مقداری از چربی‌های زیر پوست در اثر تعریق شسته و دفع می‌شوند.
۴- تأثیر کوهنوردی در زیاد شدن میزان خون در عضلات:
در موقع کوهنوردی مقدار خون موجود در عضلات بدن ۲۰ برابر افزایش پیدا می‌کند و پر خون شدن عضلات باعث می‌شود که غذای بیش‌تری به عضلات برسد و عضلات قوی‌تر بشوند.
است.
تجهیزات لازم برای کوه پیمایی
– کیف بقا که هر کوه‌پیما به راحتی می‌تواند جمع‌آوری کند، شامل قطب نما، پتوی نجات، چاقو، شمع، کبریت، مداد و کاغذ، کیسه‌های پلاستیکی، قرص‌های الکل جامد، سوزن و نخ، و وسایل کمک‌های اولیه و… است.
– پوشاک مناسب کوهستان شامل ۳ لایه است:
لایه اول (زیرین) از جنس فیلیس (پلی پروپیلن یا پلی استر یا…) با این ویژگی که گرمای بدن را حفظ کرده، دیر خیس و زود خشک می‌شود.
لایه دوم (میانی) نیز می‌تواند از جنس فیلیس ضخیم، که نوعی از آن ضد باد نیز بوده، سبک و راحت است، دیر خیس و زود خشک می‌شود.
لایه سوم (بیرونی) باید ضد باد، ضد آب و با قابلیت تنفس باشد و حتماً کلاه متصل نیز داشته باشد. استفاده از پوشاک بیرونی به رنگ‌های قرمز، فسفری، نارنجی و زرد در کوهستان مزایای زیادی دارد.
– جوراب، دستکش و کلاه مناسب که ضخیم و از جنس فیلی و یا پشم است.
در هنگام خریدن پوشاک، موارد مهمی مانند وزن، گرما، قابلیت تنفس، زمان لازم برای خشک شدن و اندازه بودن را در نظر داشته باشید. همچنین، دو لایه لباس سبک و نازک بسیار بهتر و گرم‌تر از یک لایه لباس ضخیم و سنگین است.
– کفش کوه‌پیمایی باید ساقدار، سبک، راحت و از جنس چرم باشد. زیره آن ضخیم، با انعطاف کم و دارای اصطکاک باشد، همچنین گرم و ضد آب بودن آن ضروری است.
– گتر مکمل یک کفش کوه‌پیمایی است و از نفوذ برف به داخل کفش جلوگیری کرده و همچنین مانع خیس و کثیف شدن کفش و شلوار می‌شود.
– کوله پشتی نیز تأثیر بسیار فراوانی بر سلامتی و راحتی شما دارد. یک کوله پشتی ۴۰ لیتری، برای برنامه‌های کوه‌پیمایی یک روزه مناسب است. شما باید تمام وسایل مورد نیاز را همراه ببرید و داخل کوله پشتی به شکل مناسبی بچینید.
– چراغ پیشانی کوچک با همراه داشتن باطری اضافه ضروری است.
– باتوم یک وسیله بسیار اساسی برای کوه‌پیمایی است که ضمن کاهش فشار بر روی زانو‌ها و ستون فقرات، موجب مصرف کم‌تر انرژی کوه‌پیما می‌شود؛ همچنین به حفظ تعادل شما کمک می‌کند.
– عینک آفتابی و کرم ضد آفتاب نیز ضروری هستند. در هوای آفتابی برای محافظت بهتر، از کلاه آفتابی نیز بهره بگیرید.
اقدامات اساسی برای نجات زندگی در کوهستان
بی تردید دست یابی به دانش و مهارت بقا در کوهستان و دیگر محیط‌های طبیعی، بر آموزش هر مهارت دیگری اولویت دارد. در روند آموزش نجات در کوهستان نیز نخستین مهارتی که به نجاتگران می‌آموزند توانایی بقا و زنده ماندن در شرایط دشوار محیطی است. پس همان‌گونه که نجاتگران نخست به مهارت‌های بقا مجهز می‌شوند و سپس فنون جستجو و نجات را فرا می‌گیرند، کوهنوردان و دیگر کاربران طبیعت نیز باید نخست ظرفیت‌های بقا در محیط‌های طبیعی را به دست آورند و پس از آن به یادگیری تکنیک‌های حرکت در خاک، سنگ، برف و یخ بپردازند. در این نوشتار، مهم‌ترین راهبرد‌های بقا در طبیعت را مرور خواهیم کرد.
۱) آگاهی به محیط: رفتار آگاهانه نسبت به محیط پیرامون و هشیار بودن در برابر تغییرات آن نقش مهمی در بقای کوهنوردان دارد. کسانی که سر به زیر و بی‌توجه به رخدادهای پیرامون خود در طبیعت سیر می‌کنند، نسبت به سوانح آسیب‌پذیرترند. همواره با دقت و هشیاری به دور و بر خود نگاه کنید و مراقب تغییرات هوا، مسیر حرکت، وضعیت همراهان و دیگر شرایط محیطی باشید.
۲) ارزیابی ریسک: بیش‌تر موقعیت‌های مرگ و زندگی در طبیعت، دنباله برنامه‌های زیبا و بی‌خطری مانند کوه‌پیمایی‌های ساده، صعود قله‌های آشنا، جنگل پیمایی‌های کوتاه و… هستند. سپس زنجیره‌ای از عوامل نامناسب و تصمیم‌گیری‌های نادرست، دست به دست هم می‌دهند و… ناگهان خود را در شرایط بحرانی و موقعیت مرگ و زندگی می‌بینید. در این مرحله، دیگر گزینه‌های چندانی برای گریز از موقعیت مخاطره آمیز ندارید. پیش‌بینی، پیشگیری و آمادگی برای رخدادهای نامنتظر – حتی بد‌ترین حادثه ممکن – تنها راه زنده ماندن در طبیعت است. پیش از حرکت، در باره همه رخداد‌هایی که ضمن برنامه می‌تواند رخ دهد بیندیشید و ریسک آن‌ها را ارزیابی نمایید. سپس راهکارهای مناسب برای کاهش ریسک را تعیین کنید. پس از حرکت، برای فکر کردن به حوادث احتمالی خیلی دیر است. « صعود بی‌برنامه، یعنی برنامه‌ریزی برای سقوط !»
۳) پوشاک مناسب: به عنوان یک قانون، همیشه باید یک لایه بیش‌تر از آن‌چه لازم است پوشاک داشته باشید. پوشاک اضافه را می‌توان دور کمر بست یا در کوله گذاشت اما اگر پوشاک اضافه نداشته باشید و هوا خراب شود، در معرض خطر جدی قرار خواهید گرفت. در ضمن برای استراحت‌های کوتاه و بلند ضمن صعود، حداقل به یک لایه پوشاک اضافه نیاز دارید. جنس پوشاک بسیار مهم است. در کوهستان از پوشاک پنبه‌ای استفاده نکنید. پوشاکی را انتخاب کنید که پس از خیس شدن هم گرما را حفظ کند. برای حفظ بالاتنه و پایین تنه از باد و بارش، از روپوش مناسب کمک بگیرید. یادتان باشد بسیاری از موارد افت دما، در دماهای نه چندان پایین رخ می‌دهند.
۴) سرپناه مناسب: نداشتن سرپناه مناسب از مهم‌ترین خطاهای کاربران طبیعت و شایع‌‌ترین علت‌های بروز سانحه در کوهستان است. گاهی کوهنوردان سرپناه مناسب برنامه را با خود نمی‌برند. اگر این افراد دانش، مهارت و تجربه لازم برای ساخت سرپناه به کمک مصالح موجود در طبیعت را هم نداشته باشند، بروز سانحه و آسیب دیدن آنان گریز ناپذیر است. تقریباً در همه موارد افت دما (هایپوترمی) ، سرمازدگی، گرمازدگی و… علت اصلی بروز سانحه، در دسترس نبودن سرپناه مناسب مانند چادر، کیسه خواب، زیرانداز یا شمد پلاستیک، پتوی اضطراری، کیسه بیواک و… یا ناتوانی از ساخت سرپناه مناسب مانند کومه، غار برفی، ایگلو، بادبند، اتاق برفی و… است. در روند برنامه‌ریزی صعود، حتماً سرپناه متناسب با اقلیم منطقه و ویژگی‌های صعود را در نظر بگیرید یا لوازم ضروری برای ساخت سرپناه از مصالح طبیعی را پیش‌بینی کنید.
۵) لوازم پیمایش: بدون نقشه، قطب نما، جی پی اس و دیگر لوازم پیمایش نباید به محیط‌های طبیعی پا گذاشت. در محیط‌های جنگلی، گم شدن تنها چند ثانیه زمان لازم دارد و ماهر‌‌ترین جنگل‌نوردان، تنها با چند گام نادرست در انبوه درختان گم می‌شوند و سرگردان می‌مانند. نکته کلیدی در جهت یابی آن است که هرگز به یک شیوه یا یک ابزار برای پیداکردن راه بسنده نکنیم. همواره باید روش‌ها و لوازم ذخیره و احتیاطی به عنوان دریچه اطمینان در دسترس داشته باشیم. «دو تا، یکی است و یکی، هیچ!» هرگز به جی پی اس به عنوان تنها ابزار پیمایش تکیه نکنید. یادتان باشد که جی پی اس مجموعه‌ای از نقشه و قطب‌نماست و اگر در کار با نقشه و قطب نما ماهر نباشید، جی پی اس هم چندان به‌کارتان نمی‌آید. در ضمن توانایی شناخت جهت‌های اصلی به کمک خورشید، ماه، ستارگان و دیگر کلید‌های طبیعی برای کاربران طبیعت بسیار سودمند است. این توانایی می‌تواند در شرایطی که وسایل خود را از دست داده‌اید، جانتان را نجات دهد.
۶) آب آشامیدنی: انسان بدون آب زمان درازی زنده نمی‌ماند. از سوی دیگر نمی‌توان همه آب مورد نیاز را با خود به کوهستان برد زیرا آب، سنگین است. پس استفاده از آبهای موجود در محیط، گریز ناپذیر است. اما آیا این آب‌ها ما را بیمار نمی‌کنند؟ گاهی آبهای محیطی دارای جاندارانی هستند که می‌توانند با ایجاد اسهال و استفراغ، کم آبی بدن را تشدید کنند. «کریپتوسپوریدیوم» و «ژیاردیا» از جمله این جاندارانند. کم آبی موجب اختلال در قضاوت، از دست دادن انرژی و از بین رفتن انگیزه زندگی می‌شود و انسان را از پا درمی آورد. پس باید پیش از نوشیدن آبهای محیطی، آن‌ها را سالم ساخت. در طبیعت می‌توان از چشمه‌ها، رودها، برف، باران، شبنم و برخی گیاهان برای تأمین آب کمک گرفت و پس از سالم‌سازی، آن را نوشید. جوشاندن، تصفیه فیزیکی (به کمک صافی) و تصفیه شیمیایی (با قرص‌ها یا پودرهای مناسب) از روش‌های سالم‌سازی آب هستند. یادگیری روش‌های به دست آوردن و سالم‌سازی آب، برای کاربران طبیعت بسیار مهم و حیاتی است.
۷) افروختن آتش: در شرایط اضطراری می‌توان با افروختن آتش به چند هدف مهم دست یافت:
– آتش می‌تواند در بد‌ترین هوا شما را گرم نگه دارد.
– با آتش می‌توانید جلوی نزدیک شدن بسیاری از جانوران را بگیرید.
– شعله آتش در شب از چند کیلومتری دیده می‌شود.
– دود آتش در روز از فاصله بسیار دور به چشم می‌خورد.
– به کمک آتش می‌توان آب را جوشاند و با اطمینان نوشید.
پس بهتر است کاربران طبیعت، چند روش افروختن آتش را بیاموزند و تمرین کنند تا در شرایط محیطی گوناگون و با لوازم مختلف بتوانند این کار را انجام دهند.
۸) جلب توجه و درخواست کمک: توانایی درخواست کمک با کاربرد لوازم و علایم ارتباطی، از مهم‌ترین عوامل بقا در محیط‌های طبیعی است. سوت و آینه از حیاتی‌‌ترین لوازم درخواست کمک هستند ولی علاوه بر آن‌ها می‌توان به چراغ قوه دارای پرتو نافذ (لیزری) ، بیسیم، تلفن ماهواره‌ای، پوشاک دارای رنگ‌های درخشان و… اشاره کرد. در ضمن کوهنوردان باید بتوانند در نبود این وسایل، کلمه‌ها یا نشانه‌های استاندارد درخواست کمک را با برف، شاخ و برگ، پوشاک و… روی زمین بنویسند.
توصیه‌های ویژه
– اگر ارتفاع‌زده شدید، حرکت را کندتر کنید و به آرامی بالا بروید در صورت تشدید، سریع ارتفاع را کم کنید.
– درصورت بروز سردردهای جزیی می‌توان از مسکن استفاده کرد (سردرد در ارتفاعات بسیار شایع است و دلیل آن کمبود اکسیژن است).
– اگر هوا گرم بود، در فواصل معین و در مکانی خنک استراحت کنید که گرما‌زده نشوید.
– شما برای چند روز هم می‌توانید بدون غذا در کوه زنده بمانید به شرطی که انرژی خود را ذخیره کنید و آن را بی‌سبب هدر ندهید. اما آب برای زنده ماندن بسیار ضروری است. می‌توانید از برف هم برای تهیه آب مورد نیاز خود استفاده کنید.
– در شرایط بسیار سرد عرق کردن سبب خیس شدن پوشاک و اتلاف سریع تر انرژی و در شرایط بسیار گرم نیز عرق کردن سبب از دست دادن آب بدن می‌شود. همواره در کوهستان به گون‌های فعالیت کنید که عرق نکنید.
– ادامه برنامه در باد و بوران و هوای بسیار سرد، با خطرهایی مانند گم شدن، یخ زدگی، پرت شدن، بهمن و تحلیل انرژی و افت دمای بدن همراه خواهد بود.
– در کوهستان به ویژه در فصل سرما سیگار نکشید. زیرا افراد سیگاری زودتر دچار سرمازدگی می‌شوند.
– اگر با یک تیم هستید تحت هیچ شرایطی از یکدیگر جدا نشوید، اگر تلفن همراه دارید گروه امداد را مطلع کنید.
– بیش از ۴۰ تا ۴۵ درصد حرارت بدن از سر دفع می‌شود. بنابر این در هوای سرد از کلاه استفاده کنید، اگر کلاه همراه ندارید می‌توانید با تکه‌ای از لباس تان سر خود را بپوشانید.
– در شرایط سرما چند لایه لباس نازک تر می‌تواند بهتر از یک لایه لباس ضخیم از هدر شدن حرارت بدن شما جلوگیری نماید.
– در هوای سرد به علایم سرمازدگی و افت دمای بدن توجه ویژه داشته باشید، این علایم پوست سرد، لرز، گیج و منگ شدن، از دست دادن قدرت قضاوت و تصمیم گیری، اشکال در تکلم و سفتی و انقباض عضلانی است.
– هرگز فردی را که به شدت مصدوم است یا دچار افت دمای بدن شده است، حرکت ندهید، او باید گرم و خشک نگه داشته شود.
منابع
ویکی پیدیا
انجمن پزشکی کوهستان ایران
climbing.blog.ir
تاریخ علم، جورج سارتون
climbing Mount Everest
ایسنا.کوه نیوز
آمیر، پل، مترجم: ذبیح ا… منصوری، خداوند الموت
بروشورهای آموزشی هیأت کوهنوردی و صعودهای ورزشی استان تهران
مجله پزشکی دکتر سلام (بهزاد زیبایی)
حمید مساعدیان
دانستنی‌های کوه.وبلاگ کوهنوردی اقای متقی
این مطلب بدون برچسب می باشد.
دیدگاه بسته شده است.