مناقصه اندیشه در آوردگاه عدالت

بررسی انتقاد از سلبریتی‌ها در ماجرای کمک‌رسانی به زلزله‌زدگان

مناقصه اندیشه در آوردگاه عدالت

گروه اجتماعی- شامگاه یکشنبه ۲۱آبان ۱۳۹۶ بود که در نزدیکی ازگله، استان کرمانشاه در نزدیکی مرز ایران و عراق در ۳۲ کیلومتری جنوب‌غربی شهر حلبچه عراق ایران زلزله‌ای ۷٫۳دهم ریشتری رخ داد. زلزله‌ای که همه ایران را داغدار کرد.

 

جزییات زلزله

کانون زمین‌لرزه ۵ کیلومتری شهر ازگله کرمانشاه بود و زلزله‌نگاری آمریکا کانون این زلزله را ۳۲ کیلومتری حومه شهر عراقی حلبچه اعلام کرد. بر طبق گفته رییس مرکز لرزه‌نگاری ایران چندین پیش لرزه قبل از زلزله ۷٫۳ریشتری حوالی ساعت ۲۱ تا ۲۱: ۴۸ اتفاق افتاده که موجب هشیاری مردم شد که بزرگ‌ترین این پیش‌لرزه‌ها به قدرت ۵٫۴ریشتر ثبت شد تعداد کشته‌ها در ایران به ۵۷۴ نفر رسیده و همچنین ۹٫۳۸۸ نفر نیز زخمی شده‌اند و حدود ۷۰٫۰۰۰ نفر بی‌خانمان شدند. عمق زمین لرزه ۱۱کیلومتر بوده که به علت عمق کم و مدت زیاد در کل منطقه شمال غرب کشور احساس شد. این زلزله در جنوب شرق ترکیه و حتی کویت و شمال عربستان سعودی هم احساس شده است.

همدردی ستارگان با زلزله‌زدگان

پس از وقوع زلزله کرمانشاه بسیاری از هنرمندان، ورزشکاران و حتی برخی از سیاسیون همچون زیباکلام به حمایت گسترده از زلزله‌زدگان پرداختند و با اعلام شماره حساب از هموطنان خواستند تا کمک‌های نقدی خود را به حساب اعلام شده واریز کنند. همچنین برخی نیز با اعلام مکان‌های خاص از شهروندان خواستند تا کمک‌های غیرنقدی خود را برای ارسال به هموطنان زلزله زده تحویل دهند. این در شرایطی بود که مردم آن طور که باید و شاید از سازمان‌های دولتی برای ارسال کمک‌هایشان استقبال نکردند و در شبکه‌های اجتماعی عدم اعتماد خود را اعلام می‌کردند.

آغاز انتقاد‌ها

با جمع‌آوری کمک‌های نقدی زلزله‌زدگان برخی از مسؤولین انتقادات خود را نسبت به این اقدام سلبریتی‌ها اعلام کردند. آنها می‌گفتند معلوم نیست سرنوشت میلیارد‌ها تومان پولی که مردم به ایشان دادند تا برای زلزله‌زدگان خانه و کاشانه بسازند، چه شده است!

ورود دستگاه قضا به نحوه هزینه‌کرد کمک‌های مردمی

کار حتی تا جایی پیش رفت که برخی از مقامات قضایی مجبور به ورود به این داستان شدند اما اعلام کردند چون شکایت از سلبریتی‌ها صورت نگرفته، نمی‌توانند اقدامی انجام دهند. در همین ارتباط حبیب درگاهی سرپرست سازمان داوطلبان هلال‌احمر گفت که تا جایی که اطلاع دارم دستگاه قضایی به این مسأله ورود کرده است. ما به عنوان یک سازمان مردم نهاد، ابزار کافی برای جلوگیری از این کار نداریم و فقط می‌توانیم در مورد کمک‌هایی که مردم به ما می‌کنند اطلاع‌رسانی کنیم و بگوییم که چگونه کمک‌های آنها را مورد استفاده قرار داده‌ایم. افراد براساس احساساتی که دارند می‌توانند کمک‌های خود را به هر فرد یا سازمانی که فکر می‌کنند زودتر می‌تواند آنها را به دست نیازمندان برساند، ارایه دهند و از این افراد هم مطالبه‌گری خواهند داشت. ما هم تلاش می‌کنیم که با ارایه گزارش فعالیت‌مان به مردم در مورد استفاده از کمک‌هایشان اطمینان بدهیم. در نهایت با حکم قضایی حساب‌های سلبریتی‌ها که پول مردم را جمع‌آوری کرده بودند، مسدود شد تا کار برای کمک به زلزله‌زدگان سخت تر از قبل شود.

انتقاد نماینده مردم سرپل‌ذهاب، قصرشیرین و گیلانغرب

فرهادتجری، نماینده مردم سرپل‌ذهاب، قصرشیرین و گیلانغرب در مراسم افتتاح ۲۰۰ واحد مددجویی در مناطق زلزله‌زده با انتقاد شدید از ستارگان یا همان سلبریتی‌ها در بازسازی مناطق زلزله‌زده با کمک‌های مردمی گفت: بسیاری از افراد با عنوان سلبریتی و کمک‌ وارد مناطق زلزله‌زده شدند و قهرمان‌سازی کردند و بسیاری از آنها پول‌هایی در حساب خود دارند اما هنوز هیچ کمکی به مردم نکرده‌اند در حالی که گمنام‌هایی همچون مددکاران اجتماعی و سربازان و افسران سپاه و بسیج سازندگی شبانه‌روز نیازمندان را شناسایی و کمک کردند.

 

واکنش دایی

علی‌دایی اسطوره فوتبال ایران یکی از افرادی است که سفت‌وسخت مشغول عملیات بازسازی خانه و کاشانه در استان کرمانشاه است. او با معرفی یکی، دو انبار مهم در تهران از مردم خواست کمک‌هایشان را به انبارهای مربوطه بفرستند. دایی که به‌طور مرتب از طریق اینستاگرامش با مردم ایران در ارتباط بود، شماره‌حسابی را هم منتشر کرد و از مردم خواست کمک‌های نقدی‌شان را به حساب مذکور واریز کنند. البته شماره‌حساب دایی که در اینستاگرامش منتشر شد، شخصی نبود. آن شماره‌حساب مربوط به خیریه «بهشت» بود که دایی عنوان کرده بود خودش عضو این خیریه است. با ارسال اولین کامیون‌های کمکی مردم ایران به اهالی زلزله‌زده، علی دایی خودش با انتشار ویدیو‌هایی نشان داد که «امانت» مردم را به دست صاحبانش می‌رساند. مشکل برای علی دایی و دیگر سلبریتی‌هایی که قرار بود به صورت نقدی به مردم زلزله‌زده کمک کنند از جایی شروع شد که قوه‌‌قضاییه حساب‌های آنها را مسدود کرد. مردمی که به این چهره‌ها اعتماد کرده بودند به‌ناگاه وارد فضای بی‌اعتمادی شدند و تصورشان این بود که سلبریتی‌هایی که به آنها اعتماد کرده‌اند از پولشان سوءاستفاده کرده‌اند.

وقتی پول بیت‌المال را دزدیدند کجا بودید؟

دایی در واکنش انتقادات نماینده سرپل‌ذهاب، قصرشیرین و گیلانغرب در مجلس و دیگرانی که از اقدامات سلبریتی‌ها انتقاد کردند واکنش تندی نشان داد و گفت که «من نباید به این آقایان گزارش بدهم. این آقایان هستند که باید به ملت گزارش بدهند؛ ملتی که آنها را انتخاب کرده‌اند. ما همه شرمنده ملت هستیم. ما ملت بزرگی داریم که صبروتحمل زیادی دارد. خیلی سؤالات از این آقا و امثال این آقا دارم که باید پاسخ بدهد. متأسفانه امثال این آقا از تریبون ملت سوءاستفاده‌های تبلیغاتی می‌کنند و در این وضعیت اقتصادی و معیشتی که جامعه درگیر آن است، این آقا به‌جای این‌که درباره مشکلات مردم صحبت کند، درباره سلبریتی‌‌ها و ورزشکارانی که با حسن‌نیت جلو آمدند و خودشان را خرج کردند، صحبت می‌کنند… کسی که بخواهد کاری کند، حرف نمی‌زند و شعار نمی‌دهد. ما یاد گرفتیم مرد عمل باشیم. یعنی تا شاهرگمان هم پای عملمان می‌ایستیم. متأسفانه خیلی‌‌ها شعار می‌دهند، تهمت می‌زنند، نشر اکاذیب می‌کنند. ایشان که این حرف‌‌ها را زده جزو این دسته افراد است که باید بیاید و نشان بدهد. این آقا را که نماینده منطقه بوده با من مقایسه کنید و ببینید من چه کارهایی کرده‌ام و او چه کارهایی کرده است. خیلی از آقایان لذت این‌که از جیبشان برای ملت خرج کنند را نچشیده‌اند. خیلی‌‌ها این لذت را در عمرشان نچشیده‌اند. متأسفانه فقط شعار می‌دهند و خیلی مسایل را به بیراهه می‌بریم. از این مملکت در چند سال‌ هزاران ‌میلیارد خارج شده است و دزدی شده است. برده‌اند و خیلی‌‌ها اسم‌های این افراد را نمی‌دانند. من در جایی بودم که اسم فردی را بردند که من تا به حال اسمش را نشنیده‌ام اما گفتند مثلا چقدر از پول این مردم و بیت‌المال را برده است. این افراد را کسی نمی‌شناسد. کل پولی که تمام سلبریتی‌‌ها برای کمک به زلزله جمع کرده‌اند ۲۰‌ میلیارد تومان می‌شود؟ این همه پول بیت‌المال را دزدیدند و از این مملکت خارج کردند، شما کجا بودید؟ کجا توانستید پشت تریبونتان داد بزنید؟ شما مسؤول هستید و باید به وضع اقتصاد این مملکت و معیشت مردم و کسانی که به شما رأی دادند، برسید؛ نه کسی به من رأی داده است و نه می‌خواهم کسی به من رأی بدهد. من دلی با مردم کار می‌کنم. پول حلالی که درمی‌آورم را به‌سختی می‌توانم خرج کنم، چه برسد به این‌که چشم‌داشتی به پول مردم داشته باشم»

حال سؤال این است: نمایندگان محترمی که برای جمع‌آوری رأی مردم در دوره بعد مجلس شروع به انتقاد کردند، به مردم توضیح دهند چگونه سلبریتی‌ها وقتی که حساب‌های اعلامی بسته است، چگونه سلبریتی‌ها باید جانفشانی می‌کردند؟! علی دایی هم با سعی و تلاش و با رایزنی‌های بسیار و به سختی توانست مجوز ساخت‌وساز بگیرد! آیا بهتر نیست نمایندگان محترم به جای چوب‌لای‌چرخ گذاشتن و انتقاد کردن، کمی از نفوذ خود برای آبادانی منطقه خود هزینه کنند؟ برخورد و انتقاد آنان را در این شرایط حساس می‌توان به مناقصه اندیشه در آوردگاه عدالت تعبیر کرد. عدالتی که بی‌شک روزی دامنگیر همه خواهد شد.