«هاب انرژی» منطقه شدن شاید وقتی دیگر! گروه انرژی- از مدت‌ها پیش زمزمه‌هایی مبنی بر این‌که ایران خیز بزرگی برای تبدیل شدن به هاب انرژی منطقه را برداشته است، به گوش می‌رسید. این امر با توجه به منابع عظیم انرژی، موقعیت ژئوپلتیکی، دسترسی به آب‌های آزاد و تنوع اقلیمی، دور از تصور به نظر نمی‌رسد، […]
«هاب انرژی» منطقه شدن شاید وقتی دیگر!
گروه انرژی- از مدت‌ها پیش زمزمه‌هایی مبنی بر این‌که ایران خیز بزرگی برای تبدیل شدن به هاب انرژی منطقه را برداشته است، به گوش می‌رسید. این امر با توجه به منابع عظیم انرژی، موقعیت ژئوپلتیکی، دسترسی به آب‌های آزاد و تنوع اقلیمی، دور از تصور به نظر نمی‌رسد، اما باید دید که با توجه به تحریم‌های پیشِ رو و شرایط سخت اقتصادی- سیاسی، سناریوی هابی کشور اعم از هاب گازی، برقی، نفتی، پتروشیمی در مسیر اجرایی شدن قرار می‌گیرد یا با فشارهای بین‌المللی و در مضیقه قرار گرفتن‌های متوالی همانند بسیاری از پروژه‌های صنعتی – نفتی دیگر که لنگ پیمانکار و سرمایه‌گذار باقی مانده‌اند، بلاتکلیف روزگار سپری خواهد کرد؟ اما آنچه که در این بین اهمیت به‌سزایی دارد سودآوری هاب‌های انرژی است که می‌تواند توجه سرمایه‌گذاران را به خود جلب کند.
تثبیت قدرت در منطقه
اهمیت به وقوع پیوستن این جریان تا جایی است که می‌تواند منجر به تثبیت جایگاه کشور در منطقه شود. برای دستیابی به هاب انرژی در منطقه شدن در صنعت برق پیش‌شرط‌هایی از جمله افزایش راندمان نیروگاه‌ها، یک رقمی کردن تلفات شبکه توزیع برق و… لازم است.
از سوی دیگر صادرات خدمات فنی و مهندسی در حوزه برق برابر با بیش از ۹۰ درصد کل صادرات خدمات فنی و مهندسی در حوزه‌های مختلف در کشور بوده موضوعی که هم می‌تواند در راستای تحقق شعار اقتصاد مقاومتی و هم الگویی در جهت توسعه صادرات غیرنفتی و همچنین نهادینه کردن دانش ایرانی در منطقه خاورمیانه و توسعه اقتصاد دانش‌محور در کشور باشد. این امر زمانی بیشتر مشخص می‌شود که مقایسه‌ای با سال‌های پیش از آن صورت گیرد؛ براساس آمار در پایان سال ۱۳۹۲، این میزان تنها برابر با ۴۷ درصد کل صادرات خدمات فنی و مهندسی کشور بوده است.
ایران از نظر دسترسی به منابع گازی برای تولید برق، تجربه نیروی انسانی و شرکت‌های نیروگاه‌ساز ایران جزو ۱۰ کشور بزرگ نیروگاه‌ساز جهان است، شبکه گسترده صادرات برق و موقعیت ژئواستراتژیک و همسایگی با ۱۵ کشور در منطقه، از جایگاه بسیار مناسبی برخوردار است و سایر کشورهای دیگر منطقه از جمله ترکیه، عراق یا آذربایجان و… همه این ملزومات را با همدیگر ندارند.
اما کشور ترکیه در سایه غفلت ایران، با واردات بخش اعظمی از نفت همسایگان خود مثل ایران، روسیه، عراق و قزاقستان در حال تبدیل‌شدن به هاب تولید فرآورده‌های نفتی در منطقه است.
استراتژی تبدیل شدن به هاب انرژی توسط کشورهایی که موقعیت جغرافیایی مناسبی همچون ایران دارند، از دیرباز مورد توجه کشورهایی نظیر آمریکا بوده است و در حال حاضر نیز به‌صورت جدی توسط کشورهایی مانند ترکیه و عربستان دنبال می‌شود. با وجود این‌که ترکیه هم از لحاظ موقعیت جغرافیایی، هم منابع نفت و گاز در منطقه از سطح پایین‌تری نسبت به ایران برخوردار است، اما به نظر می‌رسد در حال تبدیل‌شدن به هاب نفت و گاز منطقه است.
ظرفیت خاموش شهر‌ها
از جمله استان‌هایی که برای به عهده گرفتن این جایگاه کاندید شده، سیستان و بلوچستان است. این استان با برخورداری از انواع انرژی‌های نو و تجدیدپذیر مانند انرژی بادی و خورشیدی و… موقعیت خاص و ایده‌آلی را می‌تواند برای سرمایه‌گذاران فراهم کند.
سیستان و بلوچستان با توجه به موقعیت ژئوپلتیک خاص خود در تمامی زمینه‌های انرژی‌های تجدیدپذیر توانمندی و ظرفیت‌های بسیار ایده‌آلی دارد که انرژی بادی در کریدرهای باد، انرژی خورشیدی و تشعشع تابش سولار، انرژی زمین گرمایی در دامنه آتشفشان نیمه خاموش تفتان و کوه‌های منطقه دلگان و بزمان، انرژی بایومس و بایوگاز در مناطق دامداری سیستان، بمپور و باهوکلات و انرژی امواج و اقیانوس با موج‌های مناسب دریای بزرگ چابهار به بلندای بیش از ۱۲ متر در فصل مونسون از آن جمله هستند.
بلاتکلیفی جذب ۲۰۰ میلیارد دلار سرمایه
از سوی دیگر در صنعت نفت به عنوان رکن دیگر انرژی نیز ایران دارای فرصت‌های متعددی در بخش گاز، پالایش و پتروشیمی که به صورت مستقیم و غیرمستقیم با طلای سیاه سرو کار دارند می‌توانند سرعت رسیدن به اهداف صنعتی را دوچندان کنند. امضای تفاهمنامه‌ها، قراردادها، تشویق سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی، ایجاد جذابیت در پروژه‌ها از جمله اقداماتی بود که در دهه گذشته به شدت و حدت از سوی دست‌اندرکاران و مسؤولان پیگیری شد و به این واسطه به‌ویژه در صنعت نفت قول و قرار‌هایی برای افزایش سرمایه‌گذاری گذاشته شد. به گونه‌ای که در برنامه ششم توسعه مسؤولان اجرایی در صنعت نفت رقمی در حدود ۲۰۰ میلیارد دلار سقف سرمایه‌گذاری معین کردند. اما با شرایط پیش آمده و تصمیم ترامپ برای تحریم کشورهایی که طرف معامله با ایران هستند تمام نقشه‌های تجاری کشور را نقش بر آب کرد.
تبدیل به قطب انرژی شدن شرایط متعادل بین‌المللی را نیز می‌طلبد تا امر صادرات به درستی صورت بگیرد که متأسفانه این جریان در حال حاضر تحت لوای تحریم‌ها قرار گرفته است. به نظر می‌رسد تهدید تحریم‌ها علیه ایران فرصتی را برای سایر رقبای انرژی کشور فراهم کرده است تا بر سرعت خود برای تصاحب جایگاه کشورمان بیفزایند.
این مطلب بدون برچسب می باشد.
دیدگاه بسته شده است.