ضرورت مدیریت ارایه و تقاضای محصولات معدنی

ضرورت مدیریت ارایه و تقاضای محصولات معدنی معدنکاری و صنایع وابسته به آن، اگرچه نقش ارزشمند و مثبتی در مؤلفه‌های اقتصادی و اجتماعی توسعه پایدار با ایجاد اشتغال و تولید ثروت دارد و ایران نیز کشوری با منابع غنی معدنی است، در صورتی‌که به مؤلفه‌های توسعه پایدار در صنعت معدنکاری توجه نشود، نه تنها سبب […]

ضرورت مدیریت ارایه و تقاضای محصولات معدنی

معدنکاری و صنایع وابسته به آن، اگرچه نقش ارزشمند و مثبتی در مؤلفه‌های اقتصادی و اجتماعی توسعه پایدار با ایجاد اشتغال و تولید ثروت دارد و ایران نیز کشوری با منابع غنی معدنی است، در صورتیکه به مؤلفه‌های توسعه پایدار در صنعت معدنکاری توجه نشود، نه تنها سبب پیشرفت نمی‌شود بلکه باعث عقب‌ماندگی اجتماعی و اقتصادی می‌شود متأسفانه در بخش معدن با توجه به شرایط بد اقتصادی با بالا رفتن قیمت دلار و کمبود مواد اولیه برای برخی از کارخانه‌های تولیدکننده، فرسودگی ماشین‌آلات معدنی و کمبود قطعات یدکی و از همه مهم‌تر تحریم‌های ظالمانه علیه ایران و تنش‌های سیاسی بین‌المللی که دسترسی به منابع مالی و فناوری را دشوار و پرهزینه می‌سازد و دیگر مشکلات موجود مانند -بالا بودن ریسک تجاری منطقه خاورمیانه به دلیل تنش‌‌های نظامی- سیاسی – تأثیر منفی سیاست‌های تثبیت نرخ دلار بر حاشیه سود تولیدکنندگان محصولاتی که نرخ فروش داخلی آنها در ارتباط مستقیم با قیمت‌های جهانی است – نوسانات شدید قیمت موادخام – بحران مالی دنیای صنعتی و آثار زنجیرهای آن بر تقاضای جهانی برای محصولات صنایع معدنی – کمبود زیرساخت‌های مورد نیاز گسترش بخش معدن و صنایع معدنی شامل نارسایی در حمل‌ونقل ریلی و جادهای، محدودیت ظرفیت اسکله‌ها، و… – از مشکلات موجود است.

 

متأسفانه در چند وقت اخیر دلالان و سوداگران نیز از این فرصت استفاده کرده و به گرانی‌ها دامن زده

 عرضه و تقاضا شاید یکی از اساسی‌‌ترین مفاهیم اقتصاد و رکن مهم اقتصاد بازار محسوب می‌شود. تقاضا به مقدار محصول یا خدمتی اطلاق می‌شود که برای خریداران مطلوب باشد. مقدار تقاضا، مقداری از محصول یا خدمت است که مردم مایل به خریدن آن با قیمتی مشخص هستند؛ رابطه میان قیمت و مقدار تقاضا به رابطه تقاضا معروف است. عرضه نشان‌دهنده مقدار آورده بازار است. مقدار عرضه به مقدار محصول یا خدمتی گفته می‌شود که تولیدکننده مایل به تأمین آن با قیمت مشخص است. ارتباط میان قیمت و مقدار محصول یا خدمت عرضه‌شده به بازار را رابطه عرضه می‌گویند؛ بنابراین، قیمت بازتابی از عرضه و تقاضاست. متأسفانه در چند وقت اخیر دلالان و سوداگران نیز از این فرصت استفاده کرده و به گرانی‌ها دامن زده و حتی موجب کمبود برخی کالای مورد نیاز صنایع مختلف شدند رابطه بین عرضه و تقاضا در محصولات معدنی نیز به هم خورده است ضرورت مدیریت تقاضای محصولات معدنی در کشور دور از ذهن نمی‌باشد. تا هم تولیدکننده و هم مصرف‌کننده به مشکل نخورد.

تقاضای نامعمول در اثر تغییر انتظارات به دلیل شوک‌های سیاسی و اقتصادی رخ می‌دهد

در این‌باره محمدرضابهرامن، رییس خانه معدن و عضو اتاق بازرگانی ایران با بیان این‌که، تقاضای نامعمول در اثر تغییر انتظارات به دلیل شوک‌های سیاسی و اقتصادی رخ می‌دهد گفت: در این حالت، فرد نه برای واردات کالا و نه برای تحصیل و گردش در خارج از کشور ارز نمی‌خواهد، بلکه ارز را صرفاً برای حفظ ارزش دارایی خریداری می‌کند. در حالت تحریمی، تغییر همزمان عرضه و تقاضای ارز رخ می‌دهد، از یک طرف درآمد‌های نفتی دولت کاهش می‌یابد و از طرف دیگر تقاضای نامعمول به بازار افزوده خواهد شد. در این حالت، نقدینگی سرگردان نیز به دلیل پالس‌های دریافتی از سمت عرضه بازار، به سوی خرید ارز روانه می‌شود.

وی با تأکید بر این‌که عرضه محصولات معدنی در بورس یعنی کشف قیمت و تهیه راحت‌تر کالا برای تولیدکننده است بیان داشت: اکنون محصولاتی چون فولاد، مس و آلومینیم در بورس کالا عرضه می‌شود و کشف قیمت این محصولات در بورس فرصت خرید بهتر را برای تولیدکننده و مصرف‌کننده واقعی آن فراهم می‌کند.

رییس خانه معدن می‌افزاید انتفاع تمام طرفین از عرضه محصولات معدنی در بورس کالا منوط به تداوم عرضه و تقاضاست. کشور ما اکنون در شرایط خاصی قرار گرفته است که به تقاضای خارج از مصرف دامن می‌زند. رشد بالای نقدینگی طرف دیگر بازار یعنی تقاضا را دچار نوسان کرده است و این نوسان به مصرف‌کنندگان واقعی آسیب می‌زند.

مصرف‌کنندگان معدنی نقش مهمی در توسعه زنجیره ایفا می‌کنند

بهرامن تصریح کرد: تمهیدات عرضه محصولات در بورس کالا باید به‌گونه‌ای پیش برود که مصرف‌کنندگان به‌ویژه مصرف‌کنندگان کوچک آسیب نبینند. در بخش معدن، این بخش از مصرف‌کنندگان نقش مهمی در توسعه زنجیره ایفا می‌کنند و تهیه مواد اولیه با قیمت مناسب در زمان مناسب برای این مصرف‌کنندگان ضروری است.

وی اظهار می‌کند هر نوع دست‌درازی به بازاری که قرار است در آن عرضه و تقاضا به کشف قیمت بینجامد، آسیب به عرضه‌کننده و تولیدکننده است. نظارت در جهت کنترل بازار به‌ویژه از منظر متقاضیان قابل‌قبول است اما نباید نظارت را با دخالت اشتباه گرفت.

رییس خانه معدن با اظهار تأسف از این‌که دلالی و واسطه‌گری یا مصرف‌کننده غیرواقعی محصولات معدنی پدیده‌ای است که در کم‌تر از یک سال اخیر در بازار ظهور کرده است، اظهارداشت: به دلیل حجم بالای نقدینگی و افت ارزش ریال در کشور، تقاضا برای بعضی محصولات به دلیل حفظ ارزش پول افزایش یافته است در حالی‌که در چنین شرایطی در نهایت محصول به تولیدکننده واقعی نمی‌رسد. تا ۷ ماه پیش دلال و واسطه‌گر در این بازار معنایی نداشت و صنایع پایین‌دستی براساس نیاز مواد معدنی خریداری می‌کردند اما امروز شرایط متفاوتی روبه‌رو هستیم که مدیریت خاص خود را می‌طلبد.

در چنین شرایطی کنترل طرف تقاضا اجتناب‌ناپذیر است

وی در ادامه می‌افزاید دولت اعلام کرده که برای تشخیص خریدار واقعی فولاد که بدون سقف در بورس عرضه می‌شود به خریدهای گذشته رجوع خواهد کرد. من معتقدم که شرایط سیاستگذار را ملزم به ورود برای کنترل تقاضا کرده است. اتفاقات ناگوار اخیر مدیریت تقاضا را می‌طلبد که شاید در شرایط عادی مورد تردید قرار می‌گرفت. آیا باید از سهم صادراتی تولیدکنندگان محصولات معدنی در بازارهای جهانی برای پاسخ به تقاضای فزاینده داخلی که ناشی از سرمایه‌گذاری در صنایع پایین‌دستی نیست صرفه نظر کرد؟ پاسخ منفی است. در چنین شرایطی کنترل طرف تقاضا اجتناب‌ناپذیر است.