وظایف اجرایی شورایعالی انفورماتیک به کجا سپرده شد؟!

وظایف اجرایی شورایعالی انفورماتیک به کجا سپرده شد؟!

گروه فناوری اطلاعات

اعضای شورایعالی فضای مجازی وظایف اجرایی شورایعالی انفورماتیک را که پیش‌تر و براساس مصوبه‌ جلسه‌ بیست‌وهشتم شورایعالی فضای مجازی منحل شده بود، به وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات محول کرد.

بر این اساس وظایف و مسؤولیت‌های اجرایی ثبت نرم‌افزارهای رایانه‌ای و صدور تأییدیه‌ فنی برای نرم‌افزارها، کمیته‌ حق اختراع، وظایف اجرایی موضوع مواد ۲۱ و ۲۲ قانون ارتقای سلامت نظام اداری و مقابله با فساد پیرامون استفاده از نرم‌افزارهای اداری و مالی و صلاحیت نظارت بر نظام صنفی رایانه‌ای، به وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات محول شد.

براساس مصوبه شورایعالی فضای مجازی مقرر شد تا وظایف سیاست‌گذاری و نظارت کلان شورایعالی انفورماتیک، به شورایعالی فضای مجازی منتقل شده و به نظر می‌رسد وظیفه رتبه‌بندی پیمانکاران کما‌فی‌السابق باید توسط سازمان برنامه و بودجه کشور، تداوم یابد.

لزوم وجود شورای نظارتی و ممیزی

با پیشرفت و گسترش فزاینده‌ فناوری‌های اطلاعاتی و ارتباطاتی به ویژه شبکه‌ جهانی اینترنت و آثار چشمگیر آن در ابعاد زندگی فردی و اجتماعی و لزوم سرمایه‌گذاری وسیع و هدفمند در جهت بهره‌گیری حداکثری از فرصت‌های ناشی از آن در جهت پیشرفت همه جانبه کشور و ارایه خدمات گسترده و مفید به اقشار گوناگون مردم و همچنین ضرورت برنامه‌ریزی و هماهنگی مستمر به منظور صیانت از آسیب‌های ناشی از آن اقتضا می‌کرد که نقطه‌ کانونی متمرکزی برای سیاست‌گذاری، تصمیم‌گیری و هماهنگی در فضای مجازی کشور به وجود آید. به این مناسبت، رهبرمعظم‌انقلاب، در تاریخ ۱۷/۱۲/۱۳۹۰، «شورایعالی فضای مجازی» کشور را با اختیارات کافی به ریاست رییس‌جمهور تشکیل دادند.

تاریخچه انحلال شورایعالی انفورماتیک

با تشکیل شورایعالی فضای مجازی در سطح سران قوا و مقام‌های عالی رتبه کشوری و لشگری، فلسفه وجودی شوراهای عالی موازی در این حوزه از جمله شورایعالی انفورماتیک، «کان لم یکن» تلقی شد و مطالعه و برنامه‌ریزی برای انحلال و ادغام وظایف مربوطه شورایعالی انفورماتیک در شورایعالی فضای مجازی، در مرکز ملی فضای مجازی آغاز شد.

پس از بررسی‌ها و مطالعات انجام شده در مرکز ملی فضای مجازی و همچنین تأکید مؤکد رهبرمعظم‌انقلاب در بند اول حکم انتصاب اعضای جدید شورایعالی فضای مجازی در تاریخ ۱۴/۰۶/۱۳۹۴ مبنی بر «انحلال شوراهای عالی مصوب در گذشته که موازی این شورا هستند، به‌ منظور تحکیم جایگاه فراقوه‌ای و موقعیت محوری و کانونی شورایعالی و نیز انتقال وظایف آن شورا‌ها به شورایعالی فضای مجازی»، در اولین جلسه شورایعالی فضای مجازی در سال ۹۵ در تاریخ ۱۴/۰۱/۹۵، با تصویب اعضای شورا، شورایعالی انفورماتیک منحل شد.

تاریخچه شورایعالی انفورماتیک

با ‌پیروزی انقلاب اسلامی ایران و ایجاد دگرگونی‌های بنیادی در ارگان‌های مملکتی به منظور خودکفایی هر چه بیش‌تر کشور در زمینه‌های مختلف، من‌جمله‌ امور کامپیوتری، ضروری به نظر می‌رسید شورایی به نام «‌شورایعالی انفورماتیک کشور وابسته به سازمان برنامه و بودجه» که بتواند از ‌طریق تنظیم سیاست‌های لازم به این امور سروسامان داده و از اتلاف منابع ملی جلوگیری کرده، و استقرار یک نظام انفورماتیک سالم را امکان‌پذیر ساخته ‌و ایران را در حرکت به سوی خودکفایی در این رشته هدایت و یاری کند، تشکیل شود.

بدین‌منظور، لایحه قانونی تشکیل شورایعالی انفورماتیک کشور در تاریخ ۰۴/۰۴/۱۳۵۹، در ۶ ماده و ۴ تبصره و ۱۷ بند به تصویب شورای انقلاب اسلامی ایران رسید و شورایعالی انفورماتیک کشور تشکیل شد.

وظایف

در قانون تشکیل شورایعالی انفورماتیک، وظایف تعریف شده برای آن به این صورت ذکر شده است:

‌الف – بررسی و تعیین سیاست‌های لازم جهت سالم‌سازی مراکز و نظام‌های کامپیوتری کشور و جلوگیری از اتلاف منابع مالی و نیروی انسانی و ‌تجهیزات کامپیوتری.

ب – بررسی مداوم به منظور تعیین نظام کلی انفورماتیک کشور.

ج – تعیین خط مشی و سیاست‌های کامپیوتری به منظور رفع مشکلات و تحول وضع موجود در جهت نیل به نظام مطلوب کامپیوتری کشور.

د – بررسی و تأیید طرح‌ها و فعالیت‌های انفورماتیک کشور.

هـ بررسی و شناخت سیاست‌های تأمین نیروی انسانی مورد نیاز امور انفورماتیک کشور با همکاری و مشارکت مؤسسات آموزشی، کامپیوتری، و‌ سایر ارگان‌های ذی‌ربط.

‌و – سیاست‌گذاری و هماهنگ‌سازی فعالیت‌های پژوهشی در جهت خودکفاسازی کشور در زمینه تأمین افزارگران و دستورگان‌های مورد نیاز با‌ همکاری مؤسسات علمی و پژوهشی و صنعتی.

ز – هماهنگی و نظارت بر امور شرکت‌ها و سازمان‌های کامپیوتری به ویژه در زمینه چگونگی تأمین قطعات یدکی و تعمیر و نگهداری تجهیزات‌ کامپیوتری.

ح – انجام بررسی‌های لازم برای وحدت امور آمار و انفورماتیک کشور.

همچنین در قانون تشکیل شورایعالی انفورماتیک، ۳ تبصره به وظایف آن اضافه شده بود که عبارتند از:

تبصره ۱ – رسیدگی به امور شرکت‌های کامپیوتری خارجی و تطبیق وضع آنها با نیاز‌ها و مقتضیات انقلاب و جامعه بر طبق ضوابط و قوانین‌ جمهوری اسلامی ایران به عهده شورایعالی انفورماتیک کشور است.

تبصره ۲ – تأمین اعتبار برای اجرای و فعالیت‌های امور انفورماتیک کشور منوط به تأیید شورایعالی انفورماتیک می‌باشد.

تبصره ۳ – تصمیمات شورایعالی انفورماتیک در مورد ایجاد و تعطیل یا انحلال مراکز و مؤسسات کامپیوتری دولتی و هرگونه نقل و انتقال یا‌ خرید و فروش و اجاره و تعمیرات عمده در تجهیزات آنها، لازم‌الاجرا خواهد بود.

تعیین تکلیف وظایف اجرایی شورایعالی انفورماتیک

پس از انحلال شورایعالی انفورماتیک، سازمان برنامه و بودجه وظایف اجرایی آن را عهده‌دار بود و ۴ خدمت ذیل را ارایه می‌داد:

-رتبه‌بندی و احراز صلاحیت‌های شرکت‌های انفورماتیکی

-تأییدیه فنی نرم‌افزار

-گواهی تأیید، ثبت و احراز اصالت نرم‌افزار

-ممیزی اختراعات نرم‌افزاری

وظیفه «رتبه‌بندی و احراز صلاحیت‌های شرکت‌های انفورماتیکی»، براساس قانون ماده ۲۲ «قانون برنامه و بودجه» مصوب سال ۱۳۵۱ و آیین‌نامه هیأت وزیران، از سال ۱۳۵۱ تا پیش از تشکیل شورایعالی انفورماتیک در سال ۱۳۵۹ به صورت مجزا توسط سازمان برنامه و بودجه، به همراه با سایر شرکت‌ها در همه زمینه‌های مهندسی (عمرانی، نفتی، نرم‌افزاری و…) صورت می‌گرفته است که پس از تشکیل شورایعالی انفورماتیک، صرفاً بخش «رتبه‌بندی شرکت‌های انفورماتیکی» این خدمت به دبیرخانه شورایعالی انفورماتیک منتقل شد و تا احیای سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور (سازمان برنامه و بودجه کشور فعلی) در سال ۱۳۹۳، توسط دبیرخانه شورایعالی انفورماتیک انجام می‌شد که پس از آن، این خدمت مجدداً به صورت دائم به «اداره امور نظام فنی و اجرایی» سازمان برنامه و بودجه کشور منتقل گردید که کار رتبه‌بندی همه نوع شرکت در همه زمینه‌های مهندسی (عمرانی، نفتی، نرم‌افزاری و…) را انجام می‌دهد و در ساختار تشکیلاتی سازمان برنامه و بودجه کشور، تثبیت شده است. در حال حاضر براساس گزارش معاون «اداره امور نظام فنی و اجرایی» سازمان برنامه و بودجه کشور، سالانه به‌طور متوسط ۱۲۰۰ شرکت در این اداره رتبه‌بندی می‌گردند.

۳ خدمت اجرایی دیگر یعنی «تأییدیه فنی نرم‌افزار»، «گواهی تأیید، ثبت و احراز اصالت نرم‌افزار» و «ممیزی اختراعات نرم‌افزاری»، قبل از انحلال شورایعالی انفورماتیک، توسط دبیرخانه شورا انجام می‌شد که پس از انحلال شورا، به صورت موقت به «اداره امور زیرساخت‌ها و خدمات ارتباطات و فناوری اطلاعات» سازمان برنامه و بودجه کشور منتقل گردیده است و اکنون به وزارت ارتباطات محول شده است.