مهم‌ترین معضل اکتشاف، موازی‌کاری است

سرپرست سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور مهم‌ترین معضل اکتشاف، موازی‌کاری است گروه معدن وزمین-نقشه‌های زمین‌شناسی حاوی اطلاعات جامعی درباره ویژگی‌های مختلف زمین، شامل جنس و سن سنگ‌‌ها و روابط بین آنها، ساختمان زمین و قابلیت معدنی سنگ‌هاست که در مقیاس‌ گوناگون تهیه می‌شوند. این نقشه‌ها با مقیاس مناسب مبنای اجرای اکتشاف موادمعدنی، مطالعات لرزه‌خیزی و […]

سرپرست سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور

مهم‌ترین معضل اکتشاف، موازی‌کاری است

گروه معدن وزمین-نقشه‌های زمین‌شناسی حاوی اطلاعات جامعی درباره ویژگی‌های مختلف زمین، شامل جنس و سن سنگ‌‌ها و روابط بین آنها، ساختمان زمین و قابلیت معدنی سنگ‌هاست که در مقیاس‌ گوناگون تهیه می‌شوند. این نقشه‌ها با مقیاس مناسب مبنای اجرای اکتشاف موادمعدنی، مطالعات لرزه‌خیزی و پیش‌بینی زلزله، پیش‌بینی خطر بلایای طبیعی از جمله سیلاب، حرکات‌دامنه‌ای، فرونشست زمین و آتشفشان‌ها، مطالعات زیست‌محیطی و زمین‌ریخت‌شناسی، مطالعات آبخیزداری، طرح‌های مکان‌یابی صنعتی و شهری، طرح‌های مسیریابی جاده‌ها و خطوط انتقال نیرو، انرژی و آب و در نهایت انجام تحقیقات زمین‌شناسی و علوم‌وابسته کاربرد اساسی دارند.

در اینباره علیرضاشهیدی، سرپرست سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور ضمن اشاره به فعالیت سازمان زمین‌شناسی در دو بخش زمین‌شناسی و اکتشاف گفت: خروجی بخش اکتشاف منجر به تولید ثروت برای کشور می‌شود و زمین‌شناسی نیز صیانت از ثروت تولید شده را به عهده دارد.

به گفته شهیدی، سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور وظیفه پایش مخاطرات طبیعی را برعهده داشته و با اطلاع‌رسانی مناسب به مجموعه مدیریتی کشور، کمک بزرگی به حفظ منابع کشور در راستای توسعه پایدار می‌کند.

وی با بیان این نکته که در مقایسه دو وظیفه اصلی سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور نمی‌توان برای هر یک از بخش‌های زمین‌شناسی و اکتشاف اهمیت بیش‌تری قائل شد، گفت: موضوع اکتشاف همان اندازه اهمیت دارد که زمین‌شناسی دارد.

شهیدی یادآور شد: از نظر من مهم‌ترین معضل موجود در بخش اکتشاف کشور مدعیان متعدد اکتشاف در ایران است و سازمان‌های بسیاری هستند که خود را مدعی اکتشاف در کشور می‌دانند و به موازات همدیگر در حال فعالیت هستند در صورتی که یکی از اصلی‌‌ترین متولیان موضوع اکتشاف سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور است.

سرپرست سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور با بیان این‌که معدن حدود یک درصد GDP کشور را تشکیل می‌دهد، تصریح کرد: صنایع‌معدنی تا ۵ درصد تولید ناخالص را تشکیل می‌دهد و از سویی اگر نتوانیم کشور را به موقع از آسیب مخاطرات طبیعی در امان بداریم چیزی حدود ۵درصد تولید ناخالص ملی را از دست می‌دهیم که همین امر اهمیت هر دو فعالیت زمین‌شناسی و اکتشاف را برای ما مشخص می‌کند.

به گفته این مقام مسؤول، برای انجام فعالیت معدنی باید اکتشافات صحیح داشته باشیم و اگر اکتشافات صحیح و علمی نباشد به مواد معدنی مناسب دست نخواهیم یافت.

وی ضمن اشاره به وجود یکسری معضلات پیش‌روی فعالیت‌های اکتشاف کشور؛ خاطرنشان کرد: گاهی از سازمان‌های نظارتی از جمله سازمان محیط‌زیست و سازمان جنگل‌ها و مراتع به عنوان معضل یاد می‌شوند در حالی که در بسیاری از کشور‌ها که قوانین استانداردتری در محیط‌زیست نسبت به کشور ما دارند، اکتشاف در حال انجام است.

تهیه و انتشار ۹۵ موضوع نقشه زمین‌شناسی در مقیاس‌های مختلف

این مقام مسؤول در ادامه ضمن اشاره به تاریخچه اکتشاف در سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور با بیان این‌که این سازمان در سال ۱۳۳۸ تأسیس شد، افزود: براساس فصل یک اساسنامه این سازمان دولت موکلف شد برای انجام یکنواخت مطالعات زمین‌شناسی در سطح کشور سازمان زمین‌شناسی کشور را درون وزارتخانه مربوطه تأسیس کند.

وی تصریح کرد: بر همین اساس این سازمان از ابتدای شکل‌گیری وظیفه تولید اطلاعات پایه در قالب تهیه نقشه‌های زمین‌شناسی را برعهده داشته و تاکنون دو بار سرتاسر ایران را از نظر زمین‌شناسی در مقیاس‌های یکصدهزارم و یک‌دویست‌پنجاه‌هزارم مورد مطالعه قرارداده و نتایج آن را منتشر کرده است.

وی با بیان این‌که از سال ۱۳۸۳ تولید نقشه‌های زمینشناسی یک‌بیست‌وپنج هزارم در ۶ لایه اطلاعاتی را آغاز کردیم؛ گفت: به مرور دقت بررسی و رصد پدیده‌های زمین‌شناسی را افزایش داده‌ایم و در نظر داریم لایه زمین‌شناسی اقتصادی را در صورت تأمین منابع از طریق مناقصه به بخش‌خصوصی واگذار ‌کنیم و امیدواریم این نقشه‌ها در افزایش بهره‌وری بخش اکتشاف نقش مناسبی را داشته باشد.

شهیدی افزود: سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور از ابتدا تأسیس تاکنون بالغ بر ۹۵ موضوع نقشه در مقیاس‌های مختلف تهیه و منتشر کرده که بالغ بر ۱۰۰۰ لایه اطلاعاتی در بخش زمین‌شناسی و اکتشاف را شامل می‌شود.

این مقام مسؤول خاطرنشان کرد: تولید این تعداد لایه‌های اطلاعاتی موجب شده در بحث آمایش سرزمین سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور به عنوان رییس کمیته علوم زمین انتخاب شود.

ثبت ۳۲ پروانه اکتشافی به ارزش ۶۲ میلیارد دلار از سوی سازمان زمین‌شناسی

این مقام مسؤول با بیان این‌که این سازمان از زمان تأسیس تاکنون در کنار تولید اطلاعات پایه در اکتشاف معادن نیز فعالیت‌های متعددی را انجام داده، گفت: در بازه زمانی سال‌های ۱۳۷۶ تا ۱۳۹۶ این فعالیت‌ها منجر به ثبت ۳۲ پروانه اکتشافی برای عناصر مختلف شده که ارزش این ۳۲ محدوده بر پایه ذخیره قطعی و قیمت‌های بین‌المللی بالغ بر ۶۲ میلیارد دلار است.

وی ادامه داد: بودجه سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور از بدو تأسیس تا کنون کم‌تر از ۱۰۰۰ میلیارد تومان بوده که به واسطه فعالیت زمین‌شناسی و اکتشاف ارزش‌افزوده‌ عظیمی نصیب کشور کرده است.

شهیدی ضمن اشاره به نقشه راه معدن که مدتی است تصویب و مورد حمایت معاونت‌های معدنی وزارت صمت است، گفت: براین اساس وظایف اکتشاف در حال ساماندهی بوده و وظیفه اکتشاف مقدماتی تا پروانه اکتشافی به سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور سپرده شده و بعد از آن اطلاعات در اختیار بخش‌خصوصی و دیگر علاقه‌مندان قرار خواهد گرفت.

وی تصریح کرد: در کنار فعالیت‌های زمین‌شناسی و اکتشافی طی سال‌های گذشته برای این که بتوانیم فاصله خود را در بخش عمق اکتشاف با کشورهای پیشرو کم کنیم از ابزار ژئوفیزیک هوایی بهره بردیم که تقریباً طی ۱۰ الی ۱۲ سال گذشته حدود ۵۰۰ هزار کیلومتر خطی مطالعات ژئوفیزیک هوایی انجام دادیم.

جهش در مطالعات ژئوفیزیک هوایی

به گفته سرپرست سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور امسال جهشی در بخش ژئوفیزیک هوایی به وجود آمد و با ایجاد تغییرات در سیستم ساختاری خوشبختانه توانستیم فاصله زمان شروع و پایان پروژه را به چند ماه کاهش دهیم به نحوی که گزارش نهایی در پروژه سقز که از خرداد ماه آغاز شده بود در حال‌حاضر منتشر شده است.

وی خاطرنشان کرد: در پروژه‌های اخیر ژئوفیزیک هوایی توانستیم به کشف ذخایر فلزی از جمله آهن، طلا و مس دست یابیم که در دهه فجر امسال این اکتشافات را در استان‌های کردستان، آذربایجان‌ و خراسان‌جنوبی اطلاع‌رسانی خواهیم کرد.

شهیدی از ایجاد کمپ‌های مرکزی به منظور صرفه‌جویی در بودجه و متمرکز کردن فعالیت‌ها در سال آینده خبر داد و گفت: در استان‌های خراسان‌جنوبی، کردستان، آذربایجان‌های شرقی و غربی و قم در حال ایجاد کمپ‌های مرکزی هستیم و برای اولین بار در آنها مطالعات و پروژه‌های زمین‌شناسی، اکتشافی و ژئوفیزیک هوایی به صورت همزمان انجام خواهد گرفت.

سرپرست سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور ضمن ابراز خرسندی از برگزاری این نشست و سطح قابل توجه کیفیت آن گفت: در این نشست‌‌ها فکر‌ها برای ایجاد توسعه پایدار، اشتغالزایی و اقتصاد پویا در کشور به هم نزدیک می‌شود و امید است بتوانیم با سیاست‌گذاری جدیدی که در حال اتفاق است اکتشاف کشور را به سمتی که شایسته است پیش ببریم.