دعوای « ترکسل » و « MTN » بر سر «ایرانسل» همچنان ادامه دارد!

مناقشه ۱۵ ساله یک مزایده !!

دعوای « ترکسل » و « MTN » بر سر «ایرانسل» همچنان ادامه دارد!

محمدرضا عیوضی

شرکت ترکسل مدعی بوده، هست و به نظر می‌رسد که همچنان باشد که در مزایده سال ۲۰۰۴ در تهران، با بالا‌‌‌ترین رقم پیشنهادی شرایط راه‌اندازی و اجرای نخستین اپراتور تلفن همراه بخش خصوصی را در ایران کسب کرده و در حالی که تمامی شروط مربوط به پیش از مزایده و پس از آن را انجام داده بود، مجوز راه‌اندازی اولین اپراتور خدمات مخابراتی بخش خصوصی ایران به شرکت اپراتور تلفن همراه (MTN) و تحت نام ایرانسل صادر شد.

سال ۲۰۱۳

شرکت ترکسل ترکیه نیز در همین خصوص در سال ۲۰۱۳، پرونده‌ای را علیه مدیران شرکت (MTN) با اتهام فساد و تخلف در روند مزایده از جمله پرداخت رشوه به مقامات دولت ایران و آفریقای‌جنوبی به دادگاه عالی ژوهانسبورگ ارایه کرد، ولی روند محاکمه به دلیل بررسی اعتراضات صورت گرفته از سوی طرف مقابل به تعویق افتاد.

سال ۲۰۱۷

دادگاه عالی شهر ژوهانسبورگ پایتخت آفریقای‌جنوبی در جلسه ۵ می‌۲۰۱۷ با صدور حکمی اعتراض شرکت (MTN) را رد کرد و در پی رد این اعتراض، رسیدگی به پرونده درخواست غرامت معادل ۴٫۲ میلیارد دلار ترکسل از (MTN) دوباره در مسیر قضایی انجام شد.

خرداد ۹۶ و واکنش ایران

وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات وقت (محمود‌واعظی) در خرداد ۹۶ به مناقشه‌ای که بین شرکت ترکیه‌ای ترکسل و شرکت آفریقای‌جنوبی (MTN) ایجاد شده بود، اشاره کرد و گفت: تخلف یا رعایت نکردن قانون و عرف بین‌الملل در تعیین اپراتور دوم تلفن همراه کشورمان رخ نداده است.

رییس دفتر کنونی ریاست جمهوری گفته بود: همه بررسی‌ها و بحث‌‌‌ها انجام و هیچ ادله‌ای دال بر محکومیت کشورمان یافت نشد؛ بنابراین با پیدا نشدن ادله، پرونده بسته شد.

او در ادامه گفته بود: شرکت ترکسل با پیدا نکردن مدرک از ایران اقدام به شکایت از شرکت (MTN) آفریقای‌جنوبی کرده است.

واعظی با تأکید بر این‌که در هنگام عقد قرارداد بین شرکت ‌(MTN) و اپراتور دوم تلفن همراه هیچ مسؤولیتی نداشته است، افزود: اما با مطالعه پرونده‌ها و اطلاعاتی که جمع‌آوری شد؛ چیزی که ایران را مقصر نشان دهد، دیده نشد.

به گفته وی، ابتدا قرار بود ترکسل و یک شرکت ایرانی درباره راه‌اندازی اپراتور دوم اقدام کنند که در روند مذاکره‌ها توافق نهایی حاصل نشد و ترکسل کنار رفت.

غرامت ۴٫۲ میلیارد دلاری!

شرکت ترکسل ترکیه در مراجع قضایی شهر ژوهانسبورگ آفریقای‌جنوبی شکایتی را علیه شرکت مخابراتی (MTN) این کشور درباره پرونده مزایده راه‌اندازی و ارایه خدمات مخابراتی در ایران تحت نام ایرانسل مطرح کرده و خواستار غرامت ۴٫۲ میلیارد دلاری شده بود.

خبرگزاری آناتولی ترکیه آن زمان در گزارشی اعلام کرده بود که در پی این شکایت، مراجع قضایی آفریقای‌جنوبی در حال بررسی شکایت شرکت ترکسل بودند که شرکت (MTN) به این شکایت اعتراض کرده و در نهایت اعتراض شرکت (MTN) در دادگاه عالی شهر ژوهانسبورگ رد شد.

خبرگزاری آناتولی در این گزارش مدعی شده بود شرکت ترکسل ترکیه به رغم پیروزی در مزایده، مجوز فعالیت در ایران را نتوانست بگیرد و شرکت (MTN) آفریقای‌جنوبی از طریق راه‌های غیرقانونی برنده این مزایده اعلام شد و به همین علت شرکت ترکسل شکایتی را علیه رقیب خود در آفریقای‌جنوبی مطرح کرد.

بوراک مرگن، کارشناس ارشد ارتباطات شرکت ترکسل در همین رابطه به خبرگزاری آناتولی گفته بود که در پرونده ارایه شده به دادگاه عالی آفریقای‌جنوبی، ترکسل از «ایرنه چارنلی» مدیر اجرایی سابق و «فوتوما نهیلکو» مدیر اجرایی کنونی (MTN) و ۳ شخصیت حقوقی وابسته به شرکت (MTN) در دادگاه عالی ژوهانسبورگ آفریقای‌جنوبی شکایت کرده است.

پاسخ MTN به ادعای خسارت ترکسل

اما در آبان ۹۶ شرکت MTN با ارایه لایحه دفاعیه خود به دادگاهی در آفریقای‌جنوبی، ادعای خسارت ۴٫۲میلیارد دلاری شرکت ترکسل در خصوص پرونده واگذاری مجوز جنجالی فعالیت این شرکت اپراتور تلفن همراه در ایران را «فرصت‌طلبانه» و «بی‌پایه» خواند.

رویترز گزارش داده بود که شرکت MTN با ارایه لایحه دفاعیه خود به دادگاهی در آفریقای‌جنوبی، ادعای خسارت ۴٫۲ میلیارد دلاری شرکت ترکسل در خصوص پرونده واگذاری(مزایده اپراتور دوم ایران) مجوز جنجالی فعالیت این شرکت اپراتور تلفن همراه در ایران را «فرصت‌طلبانه» و «بی‌پایه» خواند.

ردپای سفیر آفریقای جنوبی

اما بعد از تمام این کشمکش‌ها، اوایل هفته خبری منتشر شد مبنی بر این‌که یوسف‌سالوجی، سفیر سابق آفریقای جنوبی که قبلاً به دریافت رشوه در ارتباط با مجوز فعالیت شرکت مخابراتی «ام‌تی‌ان» در ایران متهم شده بازداشت شده است.

پلیس اعلام کرد سالوجی بازداشت شده است. سالوجی که اکنون بازنشسته است، اتهامات فساد مالی در ارتباط با پرونده گروه ام‌تی‌ان را رد کرده است.

پلیس آفریقای جنوبی گفته؛ سالوجی پس از دریافت رشوه‌ای به ارزش ۱۰۰ هزار دلار به شرکت ام‌تی‌ان کمک کرده در مزایده برای کسب مجوز فعالیت ۱۵ ساله در ایران، برنده شود.

گفته می‌شود این قرارداد، ۳۱٫۶ میلیارد دلار ارزش داشته و به ام‌تی‌ان کمک کرده شرکت «ترکسل» را کنار بزند. ترکسل پیش از این در دادگاهی در واشنگتن از «ام‌تی‌ان» به دلیل پرداخت رشوه به ایران شکایت کرده بود.

خبرگزاری رویترز نوشته بازداشت سفیر سابق آفریقای‌جنوبی، اولین تحول ملموس از ژوئن ۲۰۱۸ در ارتباط با پرونده ادعاهای فساد در ارتباط با «ام‌تی‌ان» است.

 گروه «ام‌تی‌ان» در بیانیه‌ای اعلام‌کرد: «ام‌تی‌ان همواره این موضوع را که شواهد موثقی در خصوص وعده پرداخت پول به سالوجی وجود دارد یا این‌که سالوجی پولی از ام‌تی‌ان دریافت کرده، رد کرده است.»

شرکت ام‌تی‌ان گفته به نظر می‌رسد این ادعا‌ها براساس ادله‌ای مطرح می‌شوند که یکی از کارکنان ناراضی این شرکت ارایه کرده و یک هیأت منصفه مستقل در سال ۲۰۱۳ آنها را رد کرده است.