توسعه زنجیره سنگ‌آهن با‌ مشارکت بخش‌خصوصی

توسعه زنجیره سنگ‌آهن با‌ مشارکت بخش‌خصوصی گروه زمین و معدن  براساس سند چشم‌انداز افق ۱۴۰۴برای صنعت فولاد دستیابی به ظرفیت ۵۵ میلیون تن فولاد خام پیش‌بینی شده که در این صورت به ۱۶۰میلیون تن سنگ‌آهن نیاز خواهد بود، اما در حال‌حاضر تولید سنگ‌آهن کشور حدود ۸۰ میلیون تن است. بنابراین برای رسیدن به این افق […]

توسعه زنجیره سنگ‌آهن با‌ مشارکت بخش‌خصوصی

گروه زمین و معدن

 براساس سند چشم‌انداز افق ۱۴۰۴برای صنعت فولاد دستیابی به ظرفیت ۵۵ میلیون تن فولاد خام پیش‌بینی شده که در این صورت به ۱۶۰میلیون تن سنگ‌آهن نیاز خواهد بود، اما در حال‌حاضر تولید سنگ‌آهن کشور حدود ۸۰ میلیون تن است. بنابراین برای رسیدن به این افق نیازمند کشف ذخایر جدید سنگ‌آهن می‌باشد، به‌طوریکه برخی پیش‌بینی‌‌ها از احتمال کسری تأمین سنگ‌آهن در سال ۱۴۰۴خبر می‌دهند در حال‌حاضر با راه‌اندازی کارخانجات جدید در این حوزه ما به ظرفیت اسمی ۳۵ میلیون تن رسیده‌ایم، اما اگر زیرساخت‌ها آماده نباشد، نمی‌توانیم به افقی که در نظر داریم برسیم. به گفته فعالان این حوزه یکی از بزرگ‌ترین مشکلات پیشروی صنعت فولاد کشور برای دستیابی به اهداف سندچشم‌انداز ۱۴۰۴ نبود برنامه مدون برای تخصیص منابع مالی به واحدهای در دست احداث است. از طرف دیگر وجود تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران و عدم تمایل ورود سرمایه‌گذاران بین‌المللی هم از دیگر مشکلات پیش‌روی این صنعت به شمار می‌رود.

متأسفانه به دلیل کامل نبودن مطالعات اکتشافی، ذخایر شناخته شده سنگ‌آهن کم‌تر از مقدار واقعی اعلام می‌شود. این در حالی است که امیدواری زیادی به وجود ذخایر سنگ‌آهن در کویرهای کشور وجود دارد که هنوز کار اکتشافی در آنها انجام نشده است؛ بنابراین ذخایر سنگ‌آهن از میزان اعلام شده کنونی بیش‌تر است.

گفتنی است که اکتشاف جدید را می‌توان مهم‌ترین بخش توسعه معادن سنگ‌آهن دانست و اولین قدم برای پیشگیری از کسری منابع، کار اکتشافی است که حتی در دوره تحریم هم باید در اولویت بخش معدن باشد.

در این رابطه ایمیدرو اولویت‌های توسعه زنجیره سنگ‌آهن در مسیر دستیابی به اهداف طرح جامع فولاد را مشخص کرد که شامل برنامه‌ریزی در جهت توسعه پایدار صنعت فولاد کشور با انجام عملیات اکتشافی و نیز تأمین سنگ‌آهن واحد‌ها و طرح‌های توسعه فولاد، انجام عملیات اکتشافی و استفاده از ظرفیت‌های بخش‌خصوصی، از جمله برنامه‌های اصلی این سازمان در توسعه زنجیره سنگ‌آهن تا فولاد به شمار می‌رود.

 این سازمان به منظور تأمین پایدار نیاز سنگ‌آهن در زنجیره تولید فولاد، نسبت به انجام عملیات اکتشاف در بیش از ۵۶ پهنه در وسعت بیش از ۳۰۰ هزار کیلومتر مربع در ۲۵ استان اقدام کرده است.

توسعه زنجیره با محوریت بخش‌خصوصی

در این میان بهره‌مندی از مشارکت و سرمایه‌گذاری بخش‌خصوصی در احداث کارخانه‌های تولید کنسانتره به ظرفیت ۱۷٫۵ میلیون تن و کارخانه‌های تولید گندله به ظرفیت ۱۵ میلیون تن در منطقه سنگان از سال‌های گذشته در دستور کار این سازمان قرار گرفته است. این طرح‌ها سبب ایجاد ۱۸هزار فرصت شغلی می‌شود که ۴ هزار شغل به صورت مستقیم و ۱۴هزار شغل نیز به‌طور غیرمستقیم ایجاد می‌کند.

همچنین بهره‌برداری از معادن گل‌گهر، چادرملو، جلال‌آباد را می‌توان از دیگر نمونه‌های مشارکت دولت و بخش‌خصوصی در بخش سنگ‌آهن نام برد که اشتغالزایی قابل‌توجهی داشته است.

از سوی دیگر کاهش ریسک سرمایه‌گذاری در بخش معدن و صنایعمعدنی از طریق راه‌اندازی صندوق بیمه سرمایه‌گذاری فعالیت‌های معدنی، نوسازی تجهیزات و ماشین‌آلات و ارتباط مؤثر با تشکل‌ها، توجه به امر بومی‌سازی تکنولوژی و خدمات مراکز تحقیقاتی و همچنین لزوم برنامه‌ریزی برای تأمین زیرساخت‌های مورد نیاز را می‌توان از دیگر اولویت‌های ایمیدرو در توسعه بخش زنجیره سنگ‌آهن تا فولاد نام برد.

برنامه‌ریزی برای تولید ۵۵ میلیون تن فولاد

براساس طرح چشم‌انداز تدوین شده در کشور تا افق ۱۴۰۴، تولید ۵۵ میلیون تن فولاد برنامه‌ریزی شده است که در جهت تحقق این امر، برآورد میزان مورد نیاز کانسنگ‌آهن در حدود ۱۶۰ میلیون تن، کنسانتره حدود ۸۰ میلیون تن و گندله حدود ۷۵ میلیون تن است.

وضعیت ذخایر سنگ‌آهن

در حال‌حاضر، مجموع ذخایر برآوردی سنگ‌آهن کشور در حدود ۵ میلیارد تن و میزان ذخایر قطعی آن ۳٫۳ میلیارد تن است. این میزان در حدود دودرصد کل ذخایر قطعی سنگ‌آهن دنیا را شامل می‌شود.