سناریوی مذاکره برای توافق نفتی در ‌هاله‌ای از ابهام

سناریوی مذاکره برای توافق نفتی در ‌هاله‌ای از ابهام گروه انرژی- دوازدهمین نشست اوپک‌پلاس بنا بود دیروز سه‌شنبه و در ادامه نشست صدوهشتادم اوپک برگزار شود، اما به دلیل بالا گرفتن اختلاف بین اعضاء بر سر تمدید توافق کاهش تولید و همچنین عدم رعایت سهمیه تولید نفت از سوی برخی کشورها به تأخیر افتاد. براین […]

سناریوی مذاکره برای توافق نفتی در ‌هاله‌ای از ابهام

گروه انرژی- دوازدهمین نشست اوپک‌پلاس بنا بود دیروز سه‌شنبه و در ادامه نشست صدوهشتادم اوپک برگزار شود، اما به دلیل بالا گرفتن اختلاف بین اعضاء بر سر تمدید توافق کاهش تولید و همچنین عدم رعایت سهمیه تولید نفت از سوی برخی کشورها به تأخیر افتاد. براین اساس مقرر شد تا دوازدهمین نشست وزیران نفت و انرژی کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) و متحدانش پنجشنبه (۱۳آذرماه) ساعت۱۴ به‌وقت وین (۱۶:۳۰ دقیقه به وقت تهران) برگزار شود. این درحالی بود که رئیس دوره‌ای اوپک در مراسم افتتاح یکصدوهشتادمین نشست اوپک با بیان اینکه چشم جهان به تصمیم اوپک است، گفت: پیش‌بینی شده تقاضا در سال آینده همچنان روند نزولی داشته باشد و این رقم ۹میلیون بشکه اعلام شده است. عبدالمجید عطار، ادامه داد: سال۲۰۲۰ سالی پر از چالش به‌خاطر ویروس کرونا بود و از همینرو اقتصاد جهان در رکورد شدیدی به‌سر می‌برد. وی با بیان اینکه شرایط به همین شکل در سال۲۰۲۱ ادامه دارد، افزود: اما انتهای مسیر روشن خواهد بود و اقتصاد جهانی حدود ۴٫۴درصد در این سال رشد پیدا خواهد کرد. وزیر نفت الجزایر، تأکید کرد: اوپک همچنان با حمایت متحدانش از بازار حمایت می‌کند؛ این در حالی است که کسی پیش‌بینی نمی‌کرد این همکاری چهار سال طول بکشد. وی با اشاره به اینکه همه توجه جهان به اوپک است که چه تصمیمی‌می‌گیرد، ادامه داد: اوپک در طول ۶۰ سال فعالیت خود فراز و فرود زیادی را پشت سر گذاشته است. همچنین بیژن زنگنه در حاشیه یکصدوهشتادمین نشست سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) اظهار کرد: موضوع تمدید کاهش تولید هفت‌میلیون و ۷۰۰ هزار بشکه‌ای نفت مطرح است، اما توافق در این زمینه سخت خواهد بود. وزیر نفت، عنوان کرد: نشست ساده‌ای نخواهد بود و برخی کشورها با تمدید توافق کاهش تولید مخالف هستند که این موضوع، کار را سخت می‌کند. زنگنه، شامگاه دوشنبه (دهم‌آذرماه) پس از برگزاری یکصدوهشتادمین نشست اوپک، در جمع خبرنگاران، گفت: در این نشست، بحث تمدید توافق کاهش تولید روزانه هفت‌میلیون و ۷۰۰ هزار بشکه‌ای مطرح بود که اگرچه بعضی از اعضای اوپک گلایه‌هایی مبنی بر مراعات نشدن تصمیم‌های پیشین ازسوی بعضی از اعضاء داشتند، اما در اوپک اجماع نسبی وجود دارد و این گلایه‌ها آن‌طور نبود که بتواند مانع تصمیم برای تمدید توافق کنونی شود. نگرانی اصلی اعضای اوپک از نحوه همکاری اعضای غیراوپک است. وی با بیان اینکه برای بیشتر اعضای اوپک مشکل خواهد بود بدون همراهی غیراوپک، چنین تصمیمی‌بگیرند، افزود: نشست اوپک برای تنفس تعطیل و ادامه آن به نشست فردای اوپک‌پلاس موکول شد. آنچه مهم است اینکه مذاکره کنیم و حوصله داشته باشیم تا به نتیجه برسیم. زنگنه، گفت: مسأله روسیه و قزاقستان مطرح است. نظر قزاقستان این است که کاهش تولید هفت‌میلیون و ۷۰۰ هزار بشکه‌ای ادامه نیابد و براساس همان توافق پیشین، سطح کاهش تولید به پنج‌میلیون و ۷۰۰ هزار بشکه در روز برسد. وزیر نفت درباره اینکه موضع ایران در این زمینه چه خواهد بود، عنوان کرد: ما با آنچه تصمیم بیشتر اعضاء باشد، موافقیم. زنگنه، یادآور شد: اگرچه واکسن‌های کرونا امیدهایی ایجاد کرده و اگرچه پیش‌بینی‌ها حاکی از آن است که رشد اقتصادی بلوک‌های اقتصادی در سال آینده مثبت خواهد شد و از منهای‌چهار به مثبت‌چهار درصد می‌رسد، اما وضع بازار همچنان شکننده و عرضه نسبت به تقاضا زیاد است، بنابراین احتیاط اوپک در چنین شرایطی معقول است. وی درباره قیمت نفت در بودجه هم، گفت: برآورد دولت ۴۰ دلار برای هر بشکه است که این رقم از نظر ما هم قابل دفاع است. زنگنه، در پاسخ به پرسشی درباره نحوه بازگشت ایران به بازار نفت پس از تحریم، گفت: همان‌طور که پیش‌تر هم گفته‌ام، تا زمانی که تحریم‌ها برجاست، درباره مباحث مربوط به تولید و صادرات نفت ایران صحبت نمی‌کنم.  اما در پی این امر اوپک‌پلاس که شامل اعضای اوپک، روسیه و چندین تولیدکننده دیگر غیرعضو اوپک است، قرار بود نشست رسمی‌وزیران را روز سه‌شنبه (دیروز) برگزار کند که به تأخیر افتاد. این گروه در آوریل موافقت کرده بودند، تولیدش را در ژانویه ۲۰۲۱ به میزان دو میلیون بشکه در روز معادل دودرصد از مصرف جهانی افزایش دهد، اما در پی موج دوم شیوع ویروس کرونا و ضعیف شدن روند احیای تقاضا برای نفت، اوپک‌پلاس در حال بررسی ادامه محدودیت عرضه ۷٫۷ میلیون بشکه در روز در ماه‌های نخست سال آینده است و عربستان‌سعودی هم از این موضع حمایت می‌کند.  به گفته منابع آگاه، پس از مذاکرات غیررسمی‌ روز یکشنبه گذشته که به نتیجه نرسید، روسیه پیشنهاد کرد؛ اوپک‌پلاس افزایش تدریجی تولید از ژانویه را آغاز کند و هر ماه تولیدش را ۰٫۵میلیون بشکه در روز افزایش دهد. موضوع دیگری که دستیابی به توافق را پیچیده کرده است، موضع امارات متحده‌عربی است که اعلام کرده در صورتی از تمدید محدودیت عرضه حمایت خواهد کرد که اعضای گروه پایبندی خود به توافق را بهبود بخشیده باشند. سه منبع آگاه اعلام کردند؛ شاهزاده عبدالعزیز بن‌سلمان؛ وزیر انرژی عربستان‌سعودی در نشست روز دوشنبه گذشته وزیران اوپک اعلام کرد از ریاست مشترک کمیته نظارتی مشترک وزیران اوپک‌پلاس کنار خواهد کشید اما معلوم نیست دلیل این اقدام وی چیست. دیمیتری پسکوف؛ سخنگوی کرملین، اظهار کرده که اختلافات میان روسیه و اوپک به‌شدت اوایل سال۲۰۲۰ که اختلاف نظرات به شکست مذاکرات اوپک‌پلاس و افزایش تولید نفت منجر شد، نیست. اما پسکوف، گفت: ولادیمیر پوتین؛ رئیس‌جمهور روسیه برنامه‌ای برای تماس با سران عربستان‌سعودی پیش از نشست اوپک‌پلاس، ندارد. این اقدام در گذشته به حل‌اختلافات موجود کمک کرده بود. اوپک‌پلاس باید توازن ظریفی بین تلاش برای تقویت قیمتها و عدم فراهم کردن حمایت از افزایش تولید نفت شیل آمریکا برقرار کند. تولید نفت شیل آمریکا با افزایش قیمتها به بالای ۵۰دلار در هر بشکه، افزایش پیدا می‌کند. عامل دیگری که به چالش در اوپک‌پلاس افزوده است، تابآوری روسیه در برابر قیمت پایینتر نفت در مقایسه با عربستان‌سعودی است.