اقتصاد نانوی ایران در بین ۱۰ کشور برتر دنیا

رشد چشمگیر تولیدات علمی و تکنولوژی ایران در نانو باعث شده که اکنون در عرصه اقتصاد نانویی جزو ۱۰ کشور برتر دنیا باشیم و اکنون مهم‌ترین هدفگذاری ما رسوخ این تکنولوژی به صنایع مختلف باشد. به گزارش مهر، نانو، مقیاس کوچکی است که نه تنها با چشم، بلکه با قوی‌ترین میکروسکوپ‌های نوری هم قابل دیدن […]

رشد چشمگیر تولیدات علمی و تکنولوژی ایران در نانو باعث شده که اکنون در عرصه اقتصاد نانویی جزو ۱۰ کشور برتر دنیا باشیم و اکنون مهم‌ترین هدفگذاری ما رسوخ این تکنولوژی به صنایع مختلف باشد.

به گزارش مهر، نانو، مقیاس کوچکی است که نه تنها با چشم، بلکه با قوی‌ترین میکروسکوپ‌های نوری هم قابل دیدن نیست. امروزه این مقیاس کوچک، با وجود این‌که مقیاس‌های بزرگتر و کوچک‌تر از آن هم وجود دارد به یک علم تبدیل شده است. این در حالی است که به عنوان مثال پیکوتکنولوژی، انگستروم تکنولوژی و … نداریم.

یافته‌های دانشمندان نشان می‌دهد که یک ماده در اندازه نانومتر، ویژگی‌های متفاوتی با ذرات بزرگتر خود خواهد داشت. کوچک‌کردن ذرات، یک تغییر فیزیکی است و ما انتظار داریم که با این تغییر فیزیکی، ویژگی‌های اصلی ماده تغییر نکند. محققان توانسته‌اند که با به‌کار‌گیری علم نانو، در تولید برخی محصولات در حوزه‌های مختلف تنوع ایجاد کنند.

تغییر رنگ، تغییر شفافیت، تغییر خواص مغناطیسی، تغییر واکنش‌پذیری و… از جمله تغییراتی هستند که با کوچک کردن ذرات تا اندازه نانو متری به وجود می‌آید و این موضوع اکنون تحولی در علم نانو جهان به وجود آورده است.

همچنین از آن‌جا که نانو در بسیاری از شاخه‌های علوم و تکنولوژی کاربرد دارد مورد توجه محققان دنیا را به خود جلب کرده است.

پیشرفت‌های تکنولوژیکی در عرصه نانو طی سال‌های اخیر در بسیاری از کشورهای دنیا فراگیر شده است. در ایران نیز طی این سال‌ها اقدامات مؤثری در این زمینه صورت گرفته و پیشرفت‌ها از لحاظ تولید محصول، در حوزه نانو در دهه اخیر چشمگیر بوده است.

در حال حاضر ایران توانسته نانو را در صنایع مختلفی همچون نساجی و پوشاک، لوازم خانگی، تجهیزات، دارو و تجهیزات پزشکی، بهداشت و سلامت، عمران و ساختمان، خودرو و حمل و نقل، رنگ و رزین، آب و محیط‌زیست، نفت و صنایع وابسته، نیرو و انرژی، کشاورزی و غذا و نانو کامپوزیت به‌کار گیرد.

پیشرفت ایران در تولید نانو داروها

دکتر سعید سرکار، دبیر ستاد توسعه فن‌آوری نانو معاونت علمی و فن‌آوری ریاست جمهوری در این خصوص به مهر گفت: وقتی ما در نمایشگاه‌های معتبر نانوتکنولوژی در کره، چین و… شرکت می‌کنیم می‌بینیم که محصولات نانویی آمریکایی، ژاپنی و … همزمان و هم سطح ما محصولات خود را ارایه می‌کنند. در این زمان‌ها فرصتی به وجود می‌آید که تنوع و نوع محصولات ایرانی را محک بزنیم. شرکت در این نمایشگاه‌ها نشان می‌دهد که ما از نظر تنوع و تعداد با کشورهایی همچون آمریکا، چین، المان، فرانسوی، کره‌ای و … برابری می‌کنیم.

وی با بیان این‌که در حال حاضر آمار و ارقام دقیقی وجود ندارد که بتوان میزان تولیدات محصولات نانویی کشور‌ها را برآورد کرد، اظهارداشت: به‌طور کلی می‌توان گفت که برخی کشور‌ها در کدامیک از حوزه‌های نانویی موفق عمل کرده‌اند. به عنوان مثال کره‌جنوبی و ژاپن در نانوالکترونیک خوب پیشرفته داشته‌اند. در مقابل، ایران در نانودارو (حوزه سلامت) و حوزه ساختمان به‌طور قابل ملاحظه‌ای ورود پیدا کرده است.

وی افزود: اکنون ۳ داروی «سینا کروکومین»، «نانودوکسوروبیسیم» و «لیشمانیوز» مورد تأیید ستاد فن‌آوری نانو در کشور وجود دارد و ۵ دارو هم در مسیر توسعه هستند که امیدوار هستیم این دارو‌ها تا یکی دو سال آینده وارد بازار شوند. البته این نکته مهم است که بتوانیم هر دو سال یک نانودارو وارد بازار کنیم.

دبیر ستاد نانو با اشاره به پیشرفت ایران در حوزه نانودارو‌ها گفت: ما در نانودارو‌ها پیشرفت داشته‌ایم ولی لازم است که داروهای نانویی را به ثبت بین‌المللی نیز برسانیم و در ادامه تأییدیه‌های آمریکایی و اروپایی را اخذ کنیم تا وارد بازار خارجی شوند؛ این پیشرفت‌ها مستلزم برنامه‌ریزی است و هزینه بالایی دارد.

سرکار گفت: با توجه به این‌که ما در نانو دارو‌ها موفق هستیم، قصد داریم این محصولات را به روسیه و آمریکای لاتین صادر کنیم.

وی با بیان این‌که هر کشوری متناسب با زیر ساخت‌هایش موفق عمل کرده است، افزود: ژاپن و کره‌جنوبی توانسته‌اند در نانو الکترونیک‌ها جذب متقاضی داشته باشند تا از این طریق به بازارهای بین‌المللی دسترسی پیدا کنند و محصول خود را توسعه بدهند؛ تولید و صادرات کالاهای نانویی به قابلیت کلی یک کشور بر می‌گردد نه قابلیت تولیدات تکنولوژیکی نانویی.

شناساندن ایران به دنیا در عرصه نانوتکنولوژی

به گفته دبیر ستاد ویژه توسعه فن‌آوری نانو، اکنون دنیا، ایران را به صنایع سنتی مانند زغفران، فرش، پسته و … می‌شناسند و این در حالی است که کم‌تر در صنایع پیشرفته همچون نانو و بایو شناخته شده هستیم.

سرکار با تأکید بر این‌که باید دنیا، ایران را در تازه‌های تکنولوژی به رسمیت بشناسد، گفت: در حال برنامه‌ریزی و سرمایه‌گذاری هستیم تا بتوانیم ایران را بیش‌تر به دنیا معرفی کنیم و به عنوان کشوری که ظرفیت محصولات‌های نانویی دارد موفق تر عمل کنیم. ژاپن و آلمان، کشورهای پیشرفته‌ای هستند و سالیان سال زحمت کشیده‌اند تا جایگاه خود را در عرصه‌های فن‌آوری تثبیت کنند. ما نمی‌توانیم از راه برسیم و انتظار داشته باشیم که دنیا ما را قبول کند.

دبیر ستاد نانو تأکید داشت: ما به عنوان ستاد نانو ظرفیت بالایی در این زمینه نداریم. تنها می‌توانیم شرکت‌ها را به بازارهای داخلی هدایت کنیم. با توجه به این‌که بازارهای داخلی آن‌چنان بزرگ نیستند که بتواند موجب رشد و توسعه شرکت‌ها شوند بنابراین نتیجه می‌گیریم که دولت باید در این مسیر گام‌بردارد.

وی افزود: به‌طور کلی از نظر تبدیل علم به محصول در حوزه نانو، بیش از ۱۵۰ شرکت دانش‌بنیان در کشور وجود دارد که بیش از ۳۰۰ محصول مبتنی بر نانو تولید می‌کنند؛ همچنین این محصولات توانسته‌اند تاکنون به بیش از ۱۰ حوزه صنعتی نانو تکنولوژی رسوخ پیدا کنند و راهی بازار شوند.

سرمایه‌گذاری بیش‌تر عامل تأثیرگذاری بر اقتصاد کشور

سرکار با اشاره به میزان برطرف‌سازی مشکلات در حوزه نانو، گفت: فن‌آوری نانو، یک تکنولوژی تحول‌ساز است و در همه زمینه‌ها تأثیر می‌گذارد؛ هر چقدر در این زمینه سرمایه‌گذاری کنیم بازده اقتصادی چندین برابری خواهیم داشت.

وی با بیان این‌که البته ایران در عرصه اقتصادی در حوزه نانو جز ۱۰ کشور برتر دنیا است، گفت: اگر سرمایه‌گذاری بیش‌تری در زمینه علم نانوی ایران شود، تأثیر نانو تکنولوژی در زندگی مردم و اقتصاد کشور به خوبی دیده خواهد شد.

دبیر ستاد فن‌آوری نانو در خصوص رتبه علمی ایران در نانوتکنولوژی گفت: از نظر تولید علم نانو تنها یک کشور اروپایی و آن هم آلمان از نظر رتبه علمی از کشور ما جلوتر است.

وی با بیان این‌که ایران در منطقه از نظر تولید علم و تولید محصول، همیشه برتری داشته است، گفت: ما هیچ وقت ایران را در سطح کشورهای منطقه نمی‌سنجیم، زیرا ظرفیت ما بالاتر است و باید در مقایسه‌های جهانی قرار بگیرد.

برگزاری روز ملی نانوی ایران در دو کشور دیگر

سرکار افزود: چندی پیش، روز ملی نانوی ایرانی در چین برگزار شد و به دلیل موفقیت در برگزاری این روز، اکنون کشورهای دیگر هم از ما درخواست کردند تا این روز را در کشورشان برگزار کنیم. با برگزاری روز نانو تکنولوژی در کشورهای دیگر، محصولات فن‌آورانه نانویی به صاحبان صنایع کشورهای خارجی معرفی می‌شوند تا این محصولات به تجاری‌سازی برسند.

وی با بیان این‌که ما با برخی از کشورهای آسیایی در ارتباط و تعامل هستیم، عنوان کرد: چین، آمریکا، کره جنوبی، آلمان، ژاپن، انگلستان، فرانسه و… کشورهایی هستند که تا کنون با آن‌ها تعاملات خوبی داشته‌ایم. اکنون در وضعیت مطلوبی برای ورود به بازار جهانی هستیم با شرایطی که برجام فراهم کرده قطعاً یک فرصت فوق‌العاده برای شرکت‌های حوزه نانو فراهم خواهد شد که بتوانند اقتصادشان را محقق و محصولاتشان را صادر کنند.

وی تأکید داشت: در حال حاضر در حوزه تولید محصولات مبتنی بر نانو وضعیت خوبی داریم و این موضوع می‌تواند برای کشور یک مزیت نسبی به شمار رود؛ ولی ما از طرفی به این شرایط راضی نیستیم و با توجه به ظرفیت نیروی متخصص باید بیش‌تر مورد حمایت قرار بگیریم تا توسعه بیش‌تری پدیدار شود. حمایت هر چه بیش‌تر از فن‌آوران حوزه نانو، منجر به جهشی در تنوع و تعداد محصولات و اقتصاد مبتنی بر این فن‌آوری می‌شود.

رسوخ نانو در صنعت

سرکار با بیان این‌که رسوخ نانو در صنعت یکی از تأکیدات ما به شمار می‌رود تا اقتصاد دانش‌بنیان مبتنی بر این علم محقق شود، گفت: صنایع ما ظرفیت بالایی دارند ولی در صنایعی که در بخش خصوصی فعالیت می‌کنند راحت‌تر اقتصاد دانش‌بنیان محقق می‌شود تا در بخش دولتی.

وی افزود: محصولات نانو، ارزش افزوده بالایی دارند ولی اکنون نمی‌توان به صورت دقیق میزان آن را پیش‌بینی کرد. اعتقاد داریم از هر بودجه‌ای که دولت به تکنولوژی نانو تخصیص می‌دهد، بتوانیم ۳ برابر آن بودجه را از بخش خصوصی جذب و سرمایه‌گذاری کنیم.

وی تأکید کرد: اگر همه خواسته‌های ما محقق شود و تمام زیر‌ساخت‌های نرم و سخت از جمله قوانین و مقررات مرتبط با حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان، تجاری سازی، استانداردهای تشویقی و… فراهم شود، توسعه فن‌آوری نانو در کشور میسر خواهد شد. همچنین از سوی دیگر باید منابع مالی به درستی به این حوزه اختصاص یابد.

نانو تا ۳ سال دیگر حجم بزرگی از فعالیت‌های اقتصادی را رقم می‌زند

دبیر ستاد فن‌آوری نانو با بیان این‌که اکنون تمرکز سند دوم راهبردی آینده نانو بیش‌تر بر رسوخ فن‌آوری نانو در صنعت متمرکز است، ابراز امیدواری کرد تا سال ۱۳۹۸ بتوانیم حجم بزرگی از فعالیت‌هایی اقتصادی را در حوزه نانو ایجاد کنیم.

 

وی با اشاره به تأثیر گذاری برخی حوزه‌های نانو در اقتصاد کشور اظهارداشت: نانو می‌تواند در نفت، پتروشیمی، محیط‌زیست تأثیر بزرگی در اقتصاد کشور بگذارد. ورود نانو به این عرصه‌های صنعتی می‌تواند جهش بزرگی در اقتصاد نانو ایجاد کند. در حال حاضر بیش‌تر تمرکز ما علاوه بر نانو داروها، بر این حوزه‌هاست.