عدم تفاهم وزارت ارتباطات با وزارت نیرو؛ افزایش ۶ برابری هزینه‌های پروژه فیبرنوری!

معاون وزیر ارتباطات در دولت دوازدهم، گفت: در سال ۹۵ هر یک از اپراتورهای اصلی حدود یک‌میلیارد دلار به صورت سالیانه بر روی زیرساخت خود سرمایه‌گذاری می‌کردند که این عدد با توجه به کاهش ارزش پول ملی به حدود ۱۰۰ میلیون دلار رسیده است. به گزارش سیتنا، حسین فلاح جوشقانی؛ در نشست تجربه‌نگاری تنظیم‌گری در […]

معاون وزیر ارتباطات در دولت دوازدهم، گفت: در سال ۹۵ هر یک از اپراتورهای اصلی حدود یک‌میلیارد دلار به صورت سالیانه بر روی زیرساخت خود سرمایه‌گذاری می‌کردند که این عدد با توجه به کاهش ارزش پول ملی به حدود ۱۰۰ میلیون دلار رسیده است. به گزارش سیتنا، حسین فلاح جوشقانی؛ در نشست تجربه‌نگاری تنظیم‌گری در ایران که توسط باشگاه تنظیم‌گران ایران برگزار شده بود با بیان این که تنظیم‌گر، ابزار اعمال قدرت حاکمیت است، گفت: در گذشته دولت‌ها هم تصدی‌گر بودند و هم ارایه‌دهنده خدمات ولی در جوامع مدرن، تنظیم‌گران به‌عنوان واسطه‌ای بین حاکمیت و فعالان و ذی‌نفعان است. با وجود تجربه ۲۰ ساله شکل‌گیری تنظیم‌گری در ایران هنوز شاهد بلوغ تنظیم‌گری نیستیم. رئیس اسبق سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات، در پاسخ به پرسشی درباره استقلال سازمان تنظیم مقررات، گفت: من اصلاً فکر نمی‌کنم که نهاد مستقلی در ایران فعال باشد. سازمان تنظیم مقررات باید هم مقتدر باشد و هم مستقل؛ مثلاً در ترکیه به این سازمان می‌گویند اتوریته که به معنی اقتدار است. قطعاً سازمان تنظیم مقررات ارتباطات رادیویی هنوز نتوانسته از نهاد بالادستی‌اش یعنی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات مستقل شود. تجربه من در ۱۴ سال فعالیت در سازمان اینطور نبوده که علی‌رغم فشار‌های اقتصادی، سیاسی و اجتماعی بتواند کاملاً مستقل تصمیم‌گیری کند. وی درخصوص چرایی قرارگرفتن سازمان تنظیم مقررات رادیویی در وزارتخانه ارتباطات، گفت: در ایران به‌طور سنتی بودجه، قدرت و اقتصاد در وزارتخانه متمرکز است. نهادهای خارج از وزارتخانه مانند نهادهای معاونت رئیس‌جمهوری مثل وزارتخانه‌ها هیچگاه موفق نبوده‌اند.

شورای‌رقابت در قانون بیش‌ترین استقلال را دارد

فلاح جوشقانی؛ شورای‌رقابت را به‌عنوان نهادی که در قانون بیش‌ترین استقلال را داراست معرفی کرد و گفت: قانون شورای‌رقابت بسیار مترقی است. حتی رئیس‌جمهور نمی‌تواند رئیس شورای‌رقابت را تغییر دهد مگر در شرایطی که در قانون پیش‌بینی شده باشد. شورای‌رقابت، تبلور یک نهاد تنظیم‌گری حرفه‌ای و مدرن است؛ در ایران اما ساختار سیاسی ما اجازه نمی‌دهد سازمان تنظیم‌گر به‌درستی فعال کند. رئیس سازمان تنظیم مقررات معاون وزیر است و حتی در بیان عناوین هم این معاونت ابتدا می‌آید. نمی‌توان معاون وزارتخانه بود و تصمیمی جدا از علایق و سلایق آن گرفت. رئیس اسبق سازمان تنظیم مقررات رادیویی، درباره تجربه فعالیتش به‌عنوان رئیس این سازمان گفت: زمانی که من مسؤولیت داشتم علی‌رغم این که سیاست‌های وزارتخانه باید اجراء می‌شد در دوره آقای جهرمی؛ یک استقلال نسبی وجود داشت مخصوصاً در زمینه‌ تصمیم‌گیری‌های مربوط به اپراتورها. همیشه ما مقررات را پیشنهاد دادیم. درخصوص تولید مقررات و تصمیم‌سازی مسیر حرکت، از سمت سازمان به سمت وزارتخانه بوده است. او اضافه کرد: با این وجود سازمان تنظیم مقررات نمی‌تواند با اتوریته فعلی و ابزارهایی که به آن ضمانت اجرایی تصمیماتش را می‌دهد با اپراتورهای متخلف برخوردهایی مانند تعلیق کند.

اقتدار ما بر شرکت‌های دولتی بیشتر از شرکت مخابرات خصوصی شده بود!

فلاح جوشقانی؛ درباره اقتدار این سازمان در مواجه‌های مختلف با شرکت‌ مخابرات، گفت: مخابرات ایران از چند حیث یک شرکت استثنایی است. در بسیاری از حوزه‌ها انحصار شدیدی دارد. وقتی خصوصی شد امکاناتی که با هزینه دولت و بیت‌المال ایجاد شده بود در اختیار مخابرات قرار گرفت. برای مخابرات انحصار طبیعی به وجود آمده و البته در مورد مخابرات به‌طور خاص ممکن است سهامدارانش هم اقتدار خاصی داشته باشند! او درخصوص الزاماتی که از سوی سازمان تنظیم مقررات به مخابرات اعمال شد، ادامه داد: اگر مخابرات را به حال خودش واگذار می‌کردیم الان هیچ نداشتیم به جز یک شرکت مخابرات که هیج سرویسی ارایه نمی‌دهد. سازمان تنظیم مقررات با اقتدار نسبی‌ای که داشته سعی کرده با مخابرات و تخلف‌هایش برخوردهایی کند. او در پاسخ به پرسشی درباره توانایی اعمال قدرت سازمان تنظیم مقررات بر شرکت‌های زیرمجموعه وزارت ارتباطات، گفت: در اختلا‌ف‌های بین شرکت‌های زیرساخت، پست و سازمان تنظیم مقررات همیشه سازمان تنظیم مقررات پیروز بوده است. این‌طور نبوده که برای این شرکت‌ها امتیاز خاصی قائل شویم. اقتدار ما درخصوص این شرکت‌ها خوب بوده البته که این شرکت‌ها هم با قوانین ما مقابله‌ای نداشتند.

افزایش ۶ برابری هزینه‌های پروژه فیبرنوری

فلاح جوشقانی؛ در پاسخ به سؤالی درباره اختلاف این سازمان با صداوسیما در سال‌های گذشته گفت: ما اختلاف مبنایی با صداوسیما در حوزه طیف و باند فرکانسی ۷۰۰ و ۸۰۰ داشتیم که تاکنون حل نشده است. اما در حوزه‌های دیگر ارتباط منطقی و خوبی برقرار بود. عموماً صداوسیما در راستای مقررات ما عمل کرد. وی از چالش‌های همکاری بین نهادی در ساختار حکمرانی کشور، گفت: در مواردی نتوانستیم همکاری خوبی تعریف کنیم و به دلایل مختلف به نتیجه مناسب نرسیدیم. مثلاً درخصوص پیاده‌سازی فیبر در شهرها، بحث‌های جدی با وزارت نیرو آغاز کردیم. ولی معمولاً به نتیجه نرسید و مبنا اختلافات ما اقتصادی و بیزینس مدل‌‌ها بود. به دلیل این که مقررات ما شمولیت لازم را نداشته این مذاکرات به نتیجه نرسید و شرکت‌ها مجبور شدند مجوز را از شهرداری‌‌ها بگیرند و با هزینه‌ای تقریباً شش برابر هزینه فیبر هوایی در زیر زمین راه‌اندازی کنند.

شورای‌عالی فضای مجازی دخالتی در اجرای مقررات نداشته است

فلاح جوشقانی؛ در پاسخ به سؤالی درباره تأثیر تصمیم‌گیری‌های شورای‌عالی فضای مجازی بر سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی، با بیان این که استقلال از شورای‌عالی فضای مجازی که سیاست‌گذار حوزه سازمان تنظیم مقررات است، ممکن نیست گفت: البته شورای‌عالی فضای مجازی در اجرای مقررات این نهاد دخالتی نداشته است. مقررات‌گذاری همیشه ذیل سیاست‌گذاری است و شورای‌عالی فضای مجازی، سیاست‌گذار کلان‌ است. به‌طور مثال، چارچوب سیاست‌گذاری شورا این بوده که از محتوای تولید داخل حمایت شود بنابراین کمیسیون تنظیم مقررات، مقررات را در همین راستا تدوین کرده است. البته که پشت این قضایا مذاکراتی بوده و به نتایجی رسیده‌ بودیم. معاون سابق وزیر ارتباطات، درباره بخشی از عملکرد سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی در دولت قبل، گفت: در برخی حوزه‌ها ما با ابزارمان که مقررات‌گذاری و اعمال اقتدار بوده نمره ۱۳ یا ۱۴ به خود می‌دهیم. به دلایل مختلف نتوانستیم. نه این که مقررات ما بد باشد مقررات ما به سبب ارتباط ما با رگولاتورهای خارجی پیشرفته بوده، اما شرایطی وجود داشته که نتوانستیم به میزان مناسب اقتدار نشان دهیم.

رئیس اسبق شورای‌رقابت، رگولاتوری را سازمان منحله تنظیم مقررات خطاب می‌کرد

فلاح جوشقانی؛ در پاسخ به پرسشی درباره موارد اختلاف شورای‌رقابت و سازمان تنظیم مقررات گفت: شرکت مخابرات ایران به دنبال مشخص کردن تعرفه تلفن ثابت بود. بازار تلفن ثابت کاملاً انحصاری است و شورای‌رقابت باید دستورالعمل قیمت بدهد. این شورا نرخ را تعیین کرد و به اصطلاح قیمت پالس تعیین شد و کار ما به شکایت کشید. در حالی که شورای‌رقابت باید دستورالعمل را به ما ابلاغ می‌کرد و ما قیمت‌گذاری می‌کردیم ولی در نهایت دیوان عدالت اداری به نفع ما رای داد. او ادامه داد: تا زمانی که مرحوم پژویان؛ ریاست شورای‌رقابت را برعهده داشت ارتباط ما خوب نبود و سازمان تنظیم مقررات رادیویی را سازمان منحله تنظیم مقررات رادیویی می‌خواند و معتقد بود که همه تنظیم‌گران بخشی باید ذیل شورای‌رقابت تشکیل شوند. بعد از آن تعامل کردیم و در همین حوزه تلفن ثابت در سال ۹۷ نرخی تعیین کردیم که بخش آبونمان و کارکردی را هم شامل می‌شد. دیوان عدالت این نرخ را باطل کرد. پس از آن، ما از شورای‌رقابت خواستیم دستورالعملی تدوین کند که در آن آبونمان دیده شود. به‌طور کلی، رابطه سازمان تنظیم مقررات و شورای‌رقابت سینوسی است گاهی تعامل خوبی داشتیم و گاهی نه. آن چه مسلم است این است که شورای‌رقابت، سازمان تنظیم مقررات را به‌عنوان رگولاتور حوزه تخصصی خود پذیرفته است.

استقلال بودجه نداریم!

او ادامه داد: سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی ردیف بودجه مستقل ندارد بخشی از درآمد اپراتور‌ها سهم رگولاتور است که محقق نمی‌شود. از آن جایی که درآمد اختصاصی نداریم و اختیار هزینه‌کرد این مبالغ نیز مانند چارچوب بقیه دستگاه‌هاست، عملاً استقلال مالی نداریم. با وجود اینها، یکی از سالم‌‌ترین و پاک‌‌ترین سازمان‌هایی که می‌شناسم سازمان تنظیم مقررات است اما به هر حال مشکل مالی و کمبود منابع انسانی وجود دارد. فلاح جوشقانی؛ در پاسخ به سؤالی درباره بزرگ‌ترین چالش فعلی سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی، گفت: حوزه ارتباطات حوزه پویایی است و نیاز شدیدی به سرمایه‌گذاری دارد. سرمایه‌گذاری‌‌ها در حوزه ارتباطات ارزی است و درآمد‌ها ریالی. به نظرم بزرگ‌ترین چالشی که وجود دارد این است که نمی‌توانیم به‌گونه‌ مناسب، ارزش حوزه ICT را حفظ کنیم. ۷۰ الی ۸۰ درصد هزینه‌های ما ارزی است. این موضوعی است که همیشه وزارتخانه و رگولاتور را رنج می‌دهد.

سرمایه‌گذاری اپراتور‌ها به یک‌دهم کاهش یافته است

وی ادامه داد: در سال ۹۵ هر یک از اپراتورهای اصلی حدود یک‌میلیارد دلار به صورت سالیانه بر روی زیرساخت خود سرمایه‌گذاری می‌کردند که این عدد با توجه به کاهش ارزش پول ملی به حدود ۱۰۰ میلیون دلار رسیده است. او به‌روز شدن ساختار سازمان، بهره‌گیری از دانش تنظیم مقررات و نیروی انسانی کارآمد را از راه‌های بهبود وضعیت سازمان تنظیم مقررات دانست و گفت: باید اقتدار سازمان تنظیم افزایش یابد و اگر اراده‌ای باشد رگولاتوری نسل پنجم و نعامل بین رگولاتور‌ها رخ دهد.

مصوبه جریمه اپراتور‌ها به دلیل اختلال در کلاب‌هاوس اعمال نشد

رئیس سابق سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی، در پایان این نشست در پاسخ به سؤالی درباره ماجرای جریمه اپراتور‌ها به دلیل ایجاد اختلال در کلاب‌هاوس که سال گذشته رخ داد، گفت: اگر کلاب‌هاوس فیلتر شده بود باید به ما ابلاغ می‌شد. در مورد کلاب هاوس، نه قاضی و نه کمیته تعیین مصادیق محتوای مجرمانه حکم نداده بودند. بنا بر ماده واحده وزارت ارتباط، این وزارتخانه می‌تواند جریمه، حق‌السهم و حق‌الامتیاز بگیرد. بر همین اساس، وزارت ارتباطات به تعیین جریمه اقدام کرد و در این خصوص رگولاتور نقشی نداشت. پس از آن جریمه به دو اپراتور ابلاغ شد و با پیگیری اپراتورها، این مصوبه در دیوان عدالت متوقف شد. تا جایی که اطلاع دارم این جریمه اعمال نشد.