آیین‌نامه جدید ارزیابی دانش‌بنیان‌ها؛ از میزان فروش تا سهم نیروی انسانی

براساس مدل جدید ارزیابی دانش‌بنیان‌ها، شاخص‌های فناورانه، کسب‌وکاری و اقتصادی دانش‌بنیان‌های نوپا، نوآور و فناور برای پذیرش مشخص شد. به گزارش مهر، معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری آیین‌نامه جدیدی را برای ارزیابی و حمایت از شرکت‌ها و مؤسسات دانش‌بنیان به تصویب رساند که این آیین‌نامه از اوایل مردادماه اجرایی شد؛ براساس مدل […]

براساس مدل جدید ارزیابی دانش‌بنیان‌ها، شاخص‌های فناورانه، کسب‌وکاری و اقتصادی دانش‌بنیان‌های نوپا، نوآور و فناور برای پذیرش مشخص شد. به گزارش مهر، معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری آیین‌نامه جدیدی را برای ارزیابی و حمایت از شرکت‌ها و مؤسسات دانش‌بنیان به تصویب رساند که این آیین‌نامه از اوایل مردادماه اجرایی شد؛ براساس مدل جدید شرکت‌های دانش‌بنیان به سه دسته نوپا، نوآور و فناور تقسیم شدند و دیگر خبری از شرکت‌های نوع یک، دو و یا سه نیست.

شرکت‌های نوع یک و دو حذف شد

شرکت‌های نوپا به شرکت‌هایی گفته می‌شود که در حوزه تحقیق، طراحی و توسعه محصولات و خدمات فناورانه فعالیت دارند ولی هنوز از نظر کسب‌وکاری و اقتصادی به بلوغ کافی نرسیده‌اند. شرکت‌های نوآور اما به شرکت‌هایی اطلاق می‌شود که حداقل یک محصول در فهرست کالا و خدمات دانش‌بنیان دارند، بر فرآیند طراحی و تولید محصولات دانش‌بنیان مسلط بوده و دارای رشد پایدار در تولید و فروش آن‌ها باشند. سهم فروش دانش‌بنیان در این شرکت‌ها کمتر از ۵۰ درصد است. شرکت‌های دسته سوم یعنی فناورها، شرکت‌هایی هستند که دارای حداقل یک محصول/خدمات فناورانه موجود در فهرست کالا و یا خدمات دانش‌بنیان بوده و بر فرآیند طراحی وتولید آن محصول مسلط بوده و سوابق و مستندات توسعه محصول را دارا باشند. این شرکت‌های باید از رشد پایدار در تولید و فروش خود برخوردار باشد و تمرکز اصلی فعالیت‌های اقتصاد یک تجاری شرکت باید در حوزه دانش‌بنیان بوده و سهم فروش دانش‌بنیان از کل فروش شرکت حداقل ۵۰ درصد باشد. این دسته‌بندی جدید اهداف و دلایل مختلفی را دنبال می‌کند؛ نخست اینکه حدود ۶۰ درصد از شرکت‌های تأیید شده به‌عنوان دانش‌بنیان دارای فروش بسیار پایینی هستند و نیازمند حمایت‌های ویژه‌ای برای تمرکز بر حل مشکلات عملکردی محصول خود و کسب قابلیت‌های کسب‌وکاری هستند. دوم اینکه برخی شرکت‌های بزرگ صنعتی غیردانش‌بنیان، علاقه‌مند به کیفیت و نوآوری در حوزه تولید و کسب‌وکار خود هستند و ظرفیت تبدیل شدن به پیشران‌های بازار برای زیست‌بوم دانش‌بنیان را دارند. در آیین‌نامه جدید شاخص‌های فناورانه و کسب‌وکاری برای ارزیابی دانش‌بنیان‌‌ها در مرحله پذیرش در نظر گرفته شده است؛ به‌طور مثال محصول، خدمت، تدوین و ارائه برنامه رشد، دانش فنی لازم برای توسعه محصول فناورانه و دارا بودن محصول یا خدمت در مقیاس آزمایشگاهی از جمله شاخص‌های فناورانه برای دانش‌بنیان‌های نوپا به شمار می‌رود. شاخص‌های فناورانه برای شرکت‌های نوآور نیز دارا بودن محصول، خدمت، تدوین و ارائه برنامه رشد، داشتن دانش فنی لازم برای توسعه محصول فناورانه و تولید و فروش محصولات فناورانه با رشد پایدار لحاظ شده است. همچنین محصول، خدمت، تدوین و ارائه برنامه رشد، داشتن دانش فنی لازم برای توسعه محصول فناورانه و تولید و فروش محصولات فناورانه با رشد پایدار و داشتن حداقل ۱۰ نیروی انسانی از شاخص‌های مهم پذیرش برای دانش‌بنیان‌های فناور اعلام شده است.

شاخص‌های اقتصادی ارزیابی/سهم فروش دانش‌بنیان‌ها

در این آیین‌نامه همچنین شاخص‌های اقتصادی برای ارزیابی دانش‌بنیان‌‌ها در مرحله پذیرش لحاظ شده که این شاخص‌‌ها برای دانش‌بنیان‌های نوپا عبارت است از فروش کل بین صفر تا ۵۰ میلیارد ریال ناظر به آخرین اظهارنامه مالیاتی قطعی. فروش کل بیش از ۵۰ میلیارد ریال ناظر به آخرین اظهارنظر مالیاتی قطعی و سهم فروش دانش‌بنیان کمتر از ۵۰ درصد از شاخص‌های اقتصادی دانش‌بنیان‌های نوآور و فروش کل بیش از ۵۰ میلیارد ریال ناظر به آخرین اظهار نظر مالیاتی قطعی و سهم فروش دانش‌بنیان بیشتر از ۵۰ میلیارد ریال شاخص‌های اقتصادی دانش‌بنیان‌‌ها فناور به شمار می‌روند.

جزئیاتی از شاخص‌های ارزیابی رشد شرکت‌های دانش‌بنیان

شاخص‌های ارزیابی رشد شرکت‌ها نیز در سه بخش ورودی، فرآیند و خروجی در نظر گرفته شده است. در بخش ورودی شاخص‌هایی چون سهم نیروی انسانی تحقیق و توسعه (کارشناسی و بالاتر)، میزان جذب سرمایه از شرکت‌های بزرگ تخصصی حوزه خود و یا نهادهای مالی و میزان سرمایه گذرای در استارت‌آپ‌ها و شرکت‌های نوپا تعیین شده است. در بخش فرآیند مستندات تحقیق و توسعه و طراحی و مهندسی، وجود قراردادهای مبنی بر همکاری فناورانه، معرفی توسط یک نهاد تخصصی معتبر (ستادهای توسعه فناوری و…) و مستندات حسابرسی رسمی حائزاهمیت است. در بخش خروجی نیز میزان و نرخ رشد فروش محصولات و خدمات دانش‌بنیان، تعداد محصولات فناورانه و سطح آن‌ها (میران فروش محصولات فناورانه با رشد پایدار در سه سال اخیر)، داشتن پتنت بین‌المللی گرنت شده، داشتن فناوری فروخته شده و داشتن مشتری تخصصی پایدار به‌عنوان شاخص‌های ارزیابی رشد مشخص شده است.