گروه خودرو- تعیین سن فرسودگی که بنیان‌گذار اسقاط خودروهای فرسوده و جایگزینی با خودروهای نو در دهه ۸۰ بود، در حالی با شکایت یک شخص حقیقی لغو شد که اکنون با ادغام قانون ساماندهی صنعت خودرو و ماده ۸ قانون هوای پاک بار دیگر احیا شده است. به گزارش مناقصه‌مزایده، طرح اسقاط خودروهای فرسوده و […]
گروه خودرو- تعیین سن فرسودگی که بنیان‌گذار اسقاط خودروهای فرسوده و جایگزینی با خودروهای نو در دهه ۸۰ بود، در حالی با شکایت یک شخص حقیقی لغو شد که اکنون با ادغام قانون ساماندهی صنعت خودرو و ماده ۸ قانون هوای پاک بار دیگر احیا شده است. به گزارش مناقصه‌مزایده، طرح اسقاط خودروهای فرسوده و تعویض این خودروها با وسایل‌نقلیه نو، از طرح‌های مهم در اوایل دهه ۸۰ خورشیدی بود که توانست نقش مهمی در نوسازی ناوگان حمل‌ونقل در شهر‌ها بردارد و چهره شهر‌ها را نونوار کند. این طرح با تأکید ویژه بر تاکسی‌های کلانشهر‌ها آغاز شد و به تدریج دیگر خودروهای حمل‌ونقل عمومی و حتی وسایل‌نقلیه شخصی را در برگرفت؛ طرح اسقاط و جایگزینی خودروهای فرسوده در ابتدا و تا نیمه دهه ۸۰ خورشیدی به دلیل شرایط مساعد خودروسازها، نبود تحریم‌های خارجی و قیمت مناسب خودروهای صفر برای جایگزینی سرعت مناسب به نوسازی ناوگان درون‌شهری داد. با این وجود از دهه ۹۰ طرح جایگزینی خودروی فرسوده و قانون تعیین سن فرسودگی وسایل‌نقلیه با چالش‌های جدی روبه‌رو شد؛ با وجود اینکه تا اواسط دهه ۹۰ این طرح به‌طور دست و پا شکسته اجرا می‌شد، همزمان با بازگشت تحریم‌ها و مشکلات صنعت خودروسازی به دلیل وابستگی، طرح اسقاط و جایگزینی نیز به ورطه فراموشی رفت تا اینکه تنها با یک شکایت حقوقی و رأی دستگاه قضا، قانون تعیین سن فرسودگی به‌طور کل منحل و همراه با آن موضوع اسقاط خودرو نیز تقریباً مسکوت ماند. در تازه‌‌ترین اظهارنظر درخصوص طرح جایگزینی خودروهای فرسوده، سردار محمدباقر سلیمی؛ معاون عملیات ترافیک پلیس راهور، از چرایی انحلال قانون تعیین سن فرسودگی سخن گفت و توضیح داد: قانون تعیین سن فرسودگی با اعتراض و شکایت فردی و رأی دیوان (منظور دیوان عدالت اداری) منحل شد. سردار سلیمی؛ اضافه کرد: تعیین سن فرسودگی یکی از قوانینی بود که بر مبنای آن می‌توانستیم محدودیتی‌هایی برای خودروهای فرسوده تعیین و در صورت لزوم از چرخه استفاده خارج کنیم اما با انحلال قانون سن فرسودگی، مبنای فعالیت وسایل‌نقلیه، دریافت برگه معاینه فنی شد و هر خودرو تا مادامی که می‌تواند معاینه فنی دریافت کند، باید در چرخه استفاده باشد. در سال ۱۳۹۹ بنابر شکایت شخصی، آیین‌نامه تعیین سن فرسودگی وسایل‌نقلیه موتوری با استعلام از دیوان عدالت اداری و فقهای شورای‌نگهبان باطل اعلام شد؛ در رأی دیوان اعلام شد با توجه به اینکه راه‌های مطمئن دیگری جهت احراز شرایط قانونی لازم برای ادامه فعالیت خودروها از جمله آلاینده نبودن وجود دارد، اطلاق از رده خارج شدن خودروها صرفاً با رسیدن به سن مذکور در مصوبه از جهت اسراف و تضییع حقوق مالکین، خلاف شرع شناخته شد. پس از آن آیین‌نامه جدید با ملاک قرار دادن سن مرز فرسودگی و معاینه فنی در خرداد ۱۴۰۰ مصوب شد. این در حالی بود که در سال ۱۳۹۹ با استناد به ماده ۸ قانون هوای پاک این آیین به پیشنهاد مشترک سازمان محیط‌زیست، وزارت صمت، سازمان ملی استاندارد و بیمه‌مرکزی جمهوری اسلامی ایران توسط هیئت وزیران مصوب شده بود و ملاک اصلی تعیین فرسودگی خودروها بود. بنابر ماده ۸ قانون هوای پاک (اصلاح شده در سال ۱۴۰۰)، سن مرز فرسودگی، سنی است که وسایل‌نقلیه موتوری به علت طول عمر و میزان کارکرد، دچار افت عملکردی و ایمنی شده و نیازمند تعمیرات و نگهداری فنی بیشتر هستند؛ این وسایل‌نقلیه موتوری مشمول افزایش دفعات سالیانه معاینه فنی می‌شوند. در جدول این ماده، سن مرز فرسودگی برای تمامی وسایل‌نقلیه مشخص شد، اما تنها کاروِیژه آن تعیین میزان دفعات معاینه فنی برای هر خودرویی است که به سن مرز فرسودگی رسیده و غیر از این کاربرد دیگری ندارد. همچنین در این قانون وسیله نقلیه موتوری فرسوده مشروط به عدم دریافت معاینه فنی شده است. به عبارت دیگر وسیله نقلیه موتوری که بدون توجه به حد سن مرز فرسودگی، پس از دو دوره متوالی مندرج در جدول موضوع ماده (۲) این آیین‌نامه، نتواند گواهی معاینه فنی معتبر اخذ نماید و مشمول محدودیت‌های ماده (۸) قانون می‌شود. بر این مبنا چنانچه هر وسیله نقلیه، در هر سنی (حتی ۵۰ سالگی) بتواند معاینه فنی دریافت کند، می‌تواند به فعالیت ادامه دهد. در صورتی که طبق استانداردهای بسیاری از کشور‌ها به‌خصوص کشورهای توسعه‌یافته، سن فرسودگی وسایل‌نقلیه کمتر از ۱۰ سال است و برای مثال سن فرسودگی خودروها در کشوری مانند آلمان پنج سال است. برای مثال هم‌اکنون بسیاری از کامیون‌های کمپرسی کشور سنی بالاتر از ۴۰ سال دارند و در حوزه تاکسی و خودروهای شخصی نیز سنین بیش از ۲۰ و ۳۰ سال را در سطح شهر‌ها شاهد هستیم. تنها در یک مورد باید گفت که رئیس پیشین پلیس راهور فراجا، پیش‌تر اعلام کرده بوده بیش از ۹۰ درصد موتورسیکلت‌های فعال کشور فرسوده هستند و به نوبه خود به دغدغه‌ای ترافیکی و آلاینده تبدیل شده‌اند. سردار تیمور حسینی؛ فرمانده جدید پلیس راهور فراجا نیز، اردیبهشت‌ماه امسال درخصوص لغو مصوبه ماده۸ قانون هوای پاک و مسائل پیرامون آن طی مصاحبه‌ای، گفته بود: پلیس راهور با کمک و همراهی سازمان محیط‌زیست، راهداری و وزارت کشور به جدیت در پی حذف ابلاغیه جدید و بازگشت ماده ۸ با عنوان تعیین سن فرسودگی خودروها است. وی همچنین درباره استانداردهای مراکز معاینه فنی برای تعیین فرسودگی به مناسب نبودن زیرساخت‌های مراکز معاینه فنی در تمامی کشور اشاره کرده و گفت: مراکز معاینه فنی در کشور هنوز نتوانسته است در حوزه ایمنی ترافیک درخصوص خودروها را عملیاتی و اجرا کنند، بنابراین باعث شده‌اند تا ما با معضل بزرگ متوقف شدن آمار اسقاط خودرو در کشور مواجه شویم. در تازه‌‌ترین اقدام دولت ماده ۱۰ قانون ساماندهی صنعت خودرو با ماده ۸ قانون هوای پاک ادغام شده است و سن فرسودگی احیا شده است. ماده ۱۰ قانون ساماندهی صنعت خودرو می‌گوید که تردد، حمل بار و مسافر توسط وسایل‌نقلیه موتوری پس از رسیدن به سن فرسودگی در کلانشهر‌ها ممنوع است و دولت موظف است از محل صرفه‌جویی حاصل از بهبود و مدیریت مصرف سوخت ناشی از اجرای این قانون، سازوکار و تسهیلات لازم را جهت جایگزینی خودروهای فرسوده حمل‌ونقل عمومی با خودروهای نو، فراهم کند.
رئیس پلیس راهور فراجا، خواستار بازگشت سن فرسودگی به خودروها و جدی گرفته شدن موضوع اسقاط خودروهای فرسوده شد. به گزارش ایسنا، سردار سیدکمال هادیانفر؛ درباره وضعیت تردد خودروهای فرسوده در کشور، گفت: موضوع اسقاط وسایل نقلیه امر مهمی است، اما متأسفانه در حالحاضر شرایطی وجود دارد که اعلام سن فرسودگی خودرو وجود ندارد. ببینید […]
دیدگاه بسته شده است.