کسری بودجه شدید در سال ۱۴۰۳؛ مجلس مقصر است یا دولت؟

علی غلام‌فراهانی- از روزی که سیدابراهیم رئیسی؛ بودجه سال آینده را تقدیم مجلس کرده تا به امروز جنجال‌های بسیاری بر پا شده است. از رد کلیات بودجه توسط نمایندگان مجلس گرفته تا تهدید دولت به داشتن کسری بودجه شدید در سال ۱۴۰۳٫ حال سؤال این است که در این بین چه کسی مقصر است؟ مجلسی […]

علی غلام‌فراهانی- از روزی که سیدابراهیم رئیسی؛ بودجه سال آینده را تقدیم مجلس کرده تا به امروز جنجال‌های بسیاری بر پا شده است. از رد کلیات بودجه توسط نمایندگان مجلس گرفته تا تهدید دولت به داشتن کسری بودجه شدید در سال ۱۴۰۳٫ حال سؤال این است که در این بین چه کسی مقصر است؟ مجلسی که با کاستی‌های نادیده گرفته شده در لایحه بودجه تصمیم به مخالفت گرفته یا دولتی که توان خود را در همین حدی دیده و سعی کرده با توجه به منابعی که در اختیار دارد، سال آینده را هم مدیریت مالی کند؟ نمایندگان مجلس با مشاهده بودجه تقدیمی از سوی دولت متوجه کمبودهای شدید بودجه شدند و بر همین اساس در ابتدا کلیات بودجه را رد کردند و در سوی دیگر هم دولت اعلام کرده که برای جلوگیری از تورم شدید، بودجه را برنامه‌ریزی کرده و اضافه کردن بار مالی به بودجه می‌تواند باعث کسری شدید بودجه شود.

دلیل مخالفت مجلس با کلیات لایحه بودجه ۱۴۰۳ چه بود؟

همان‌طور که گفته شد چندی پس از تقدیم لایحه بودجه به مجلس، نمایندگان ملت آن را رد کردند. در آن زمان مهم‌ترین دلیل رد کلیات لایحه بودجه توسط نمایندگان ناترازی و کسری بودجه بود. در همین رابطه، حجت‌الاسلام احد آزادی‌خواه؛ عضو هیئت رئیسه کمیسیون تلفیق لایحه بودجه ۱۴۰۳ چنین می‌گوید: ۲٫۵ میلیون بازنشسته لشکری و کشوری در کشور داریم که منتظر اجرای مصوبه مجلس در برنامه هفتم درباره متناسب‌سازی حقوق هستند و چنین چیزی در لایحه بودجه دیده نشده بود. از نظر دولت اجرای متناسب‌سازی حقوق بازنشستگان به ۲۰۰ هزار میلیارد تومان منابع نیاز دارد اما از نظر ما منابع مورد نیاز متناسب‌سازی حقوق بازنشستگان در سال اول اجرای برنامه هفتم یعنی بودجه سال آینده، ۵۰ همت است. دلایل دیگری همچون افزایش مالیات و میزان حقوق کارمندان و بازنشستگان و ناترازی بودجه هم مطرح بود.

انتقاد رئيس سازمان برنامه و بودجه از نمایندگان

داود منظور؛ رئيس سازمان برنامه و بودجه نیز، در نشست علني روز شنبه هفتم بهمن ماه از آنچه «هزينه‌تراشي بي‌پشتوانه و بدون تعيين منابع پايدار برخي نمايندگان» خوانده، انتقاد كرد. منظور؛ در اين نشست در مورد الحاقات مجلس به لايحه بودجه سال ۱۴۰۳ گفت: اين الحاقات جمعاً ۴۴۱ هزار ميليارد تومان بار مالي اضافي ايجاد كرده است و از مجلس درخواست كرد طرف منابع بودجه را هم مشخص كند، چراكه دولت توان تأمين منابع مالي مورد نياز براي انجام اين تكاليف را ندارد. رئيس سازمان برنامه و بودجه كشور، با اشاره به ضرورت جلوگيري از كسري و ناترازي در بودجه اعلام كرد: الحاقات مجلس به لايحه بودجه ۱۴۰۳، در تبصره ۴ به ميزان ۸۰ هزار ميليارد تومان؛ در تبصره ۷ به ميزان ۱۵ هزار ميليارد تومان؛ در تبصره ۱۴ به ميزان ۵۱ هزار ميليارد تومان و در تبصره ۱۵ به ميزان ۲۹۵ هزار ميليارد تومان و در مجموع، ۴۴۱ هزار ميليارد تومان بار مالي ايجاد كرده است.

هشدار رئیسی نسبت به کسری شدید بودجه ۱۴۰۳

سید ابراهیم رئیسی؛ رئیس‌جمهور نیز، در جلسه هیئت دولت با بیان اینکه دولت سال اول و دوم فعالیت خود را با ایجاد درآمد و تنظیم منابع و مصارف بدون کسری بودجه به پایان برده و امسال نیز تمام تلاش خود را به مدیریت منابع و مصارف برای جلوگیری از کسری بودجه معطوف کرده، به همه دستگاه‌ها و نهاد‌ها نسبت به پرهیز از ناترازی و کسری بودجه هشدار داد. رئیس‌جمهور، با بیان اینکه بودجه ناتراز تورم‌زا بوده و آسیب اقتصادی به همراه خواهد داشت از نمایندگان مجلس شورای اسلامی نیز خواست نسبت به ایجاد تکالیف جدید برای دولت بدون پیش‌بینی منابع آن دقت‌نظر داشته باشند.