نگاهی به تلاطم ارزی؛ قیمت دلار شب عید چقدر می‌شود؟

معصومه براتی- ارز و به‌خصوص دلار روزهای پرتلاطمی را پشت سر می‌گذرانند؛ از یک طرف اتهامات جامعه جهانی به‌خصوص غرب بازار ارز را آشفته کرده و از سوی دیگر هم کشته شدن سه سرباز آمریکا در اردن وضعیت بازار ارز داخلی را به هم ریخته است. این در حالی است که بار‌ها مقامات اقتصادی کشورمان […]

معصومه براتی- ارز و به‌خصوص دلار روزهای پرتلاطمی را پشت سر می‌گذرانند؛ از یک طرف اتهامات جامعه جهانی به‌خصوص غرب بازار ارز را آشفته کرده و از سوی دیگر هم کشته شدن سه سرباز آمریکا در اردن وضعیت بازار ارز داخلی را به هم ریخته است. این در حالی است که بار‌ها مقامات اقتصادی کشورمان اعلام کرده‌اند که هیچگونه مشکلی برای تأمین ارز برای مردم ندارند و افزایش قیمت دلار به دلیل جوسازی‌های رسانه‌ای در بازار آزاد بالا رفته است. به هر شکل افزایش قیمت دلار و تنش‌های ارزی هفته اخیر، نگرانی‌هایی را نسبت به بازار شب عید ایجاد کرده است. این نگرانی‌‌ها که ناشی از افزایش تورم در اثر کسری بودجه و افزایش قیمت دلار است؛ یک نگرانی دیگر را هم ایجاد می‌کند. افزایش قیمت دلار در نتیجه تورم، خود به خود منجر به تورم بیشتر می‌شود و زیان آن را طبقه متوسط و فرودست پرداخت می‌کنند.

افزایش قیمت ارز دلیل اقتصادی ندارد

در همین رابطه، علی بهادری‌جهرمی؛ در حاشیه جلسه هیئت دولت دیروز (چهارشنبه) در جمع خبرنگاران درباره آخرین وضعیت ارزی کشور، گفت: عرضه ارز بیشتر از تقاضاست بنابراین افزایش قیمت ارز دلیل اقتصادی ندارد. وی اضافه کرد: عرضه ارز از سوی بانک‌مرکزی بیشتر از تقاضاست و افزایش قیمت ارز دلیل اقتصادی ندارد. ترازهای ارزی مثبت و درآمدهای ارزی در دسترس و قابل قبول است. وی در ادامه گفت: نرخ رشد نقدینگی به کمترین رقم در ۵۰ ماه گذشته یعنی به ۲۵٫۲ درصد رسیده است. نرخ رشد پایه پولی به ۳۱ درصد رسید. از ابتدای سال منابع ارزی قریب به ۶۰ میلیارد دلار تخصیص داده شده است. منابع ارزی قابل قبول است. سخنگوی دولت درباره برنامه دولت برای بهبود فضای کسب‌وکار، گفت: اصلی‌‌ترین موضع جلسه دولت درباره تقسیم کار برای اجرای فرامین رهبری در زمینه حمایت از تولید بود. دستگاه‌های مختلف هم گزارش کاری از اقدامات خود در این زمینه در دولت ارائه کردند که یک نمونه این است که از اردیبهشت سال گذشته برای اجرای فرمایشات رهبری در سال گذشته، دولت مصوبه‌ای تصویب کرد که هیچ مقرره گذاری نمی‌تواند در دولت بدون اطلاع رسانی صورت گیرد. ۱۵ روز بعد از انتشار مقرره، می‌تواند اجرایی شود تا فعالان اقتصادی از تصمیمات گرفته شده مطلع باشند. بهادری‌جهرمی؛ ادامه داد: تصمیم دیگر تسهیل صدور مجوزهای کسب‌وکار است. براساس گزارش رئیس کل بانک‌مرکزی، ۲۵۰ هزار میلیارد تومان تأمین مالی برای تولید انجام شده است. رئیس جمهور مهلت یک‌ماهه تعیین کردند تا برنامه روشن برای اصلاح ناترازی‌ها چه در بخش آب، چه برق و گاز ارائه شود. بهادری‌جهرمی؛ درباره افزایش سقف بودجه ۱۴۰۳ در مجلس شورای اسلامی، اظهار کرد: اول باید منابع تأمین شود و متناسب با آن هزینه شود. در سقف منابع، مصارف پیش‌بینی می‌شود. وقتی سقفی برای منابع در نظر گرفته شود دیگر نمی‌توانیم بیشتر از آن سقف هزینه کنیم زیرا این ناترازی در بودجه می‌شود. وی ادامه داد: دولت از منبع درآمدی واقعی و پایدار استقبال می‌کند مثلا ارز برای واردات کالاهای اسلامی و دارو که هر سال تخصیص داده می‌شود را بگوییم نصف این میزان مصرف کنیم یعنی دارو را نصف می‌کنیم یا قیمت را دوبرابر می‌کنیم؟ اگر مخالف افزایش قیمت‌ها باشیم، نمی‌توانیم بگوییم کمتر تخصیص ارز بدهیم و آن منبع را جای دیگر مصرف کنیم. این می‌شود منبع درآمدی غیرواقعی که رهبری از واژه ‌ام‌الخبائث استفاده کنند. اگر بودجه این‌گونه نهایی شود نتیجه آن سال بعد کسری بودجه و تورم خواهد شد که خط قرمز همه ماست. همه باید روی این خط قرمز بایستیم و در سقف مصارف بودجه بازنگری داشته باشیم.

نرخ دلار به ۷۰ هزار تومان نمی‌رسد

یک کارشناس اقتصادی نیز، گفت: به نظر می‌رسد نرخ دلار به ۷۰ هزار تومان نمی‌رسد و در حدود ۶۰ هزار تومان باقی می‌ماند. علی قنبری در گفتگو با ایلنا، درباره وضعیت بازار ارز و دلایل افزایش نرخ ارز و ادامه این روند صعودی اظهار داشت: تنها عامل افزایش نرخ دلار تنش‌های نظامی و سیاسی نیست و به‌طور قطع عوامل اقتصادی در بالا رفتن قیمت دلار مؤثر بوده‌ است. هر کالایی از جمله دلار می‌تواند تحت تأثیر عرضه و تقاضا قرار بگیرد و درباره دلار متأسفانه عرضه به اندازه کافی نیست که نیاز متقاضیان داخلی را برآورده کند. وی با بیان اینکه همواره یکی از دلایل افزایش نرخ ارز به ویژه دلار کاهش عرضه در مقابل تقاضا بوده است، ادامه داد: در کنار سایر عوامل اقتصادی، تنش‌های اخیر در منطقه مزید بر علت شد. این کارشناس اقتصادی، افزود: در کنار مشکلات اقتصادی کشور و با محدودیتی که درباره عرضه ارز داریم، قیمت دلار افزایشی شده است و با این شرایط این روند ادامه‌دار خواهد بود. قنبری؛ گفت: اگر تنش‌های نظامی-‌سیاسی هم نبود شاهد افزایش نرخ دلار بودیم اما نه با این شدت. به‌طور قطع با عوامل اقتصادی نرخ دلار در ماه‌های پایانی سال افزایش پیدا می‌کرد اما نه اینکه در کمتر از دو هفته شاهد رشد هفت الی هشت هزار تومانی باشیم. وی ادامه داد: همواره شاهد افزایش نرخ دلار در ماه‌های پایانی سال با یک نسبتی هستیم اما ادامه این شدت از افزایش نرخ دلار بستگی به شرایط تأمین دلار از سوی دولت و بانک‌مرکزی دارد. البته در کنار سیاست‌های توزیع ارز از سوی دولت، عاملی که در ادامه روند افزایش نرخ دلار اثر‌گذار می‌گذارد، شرایط امنیتی و تنش‌های منطقه است. تهدیدهای منطقه باعث ادامه دار بودن روند صعودی قیمت دلار در بازار می‌شود. این کارشناس اقتصادی با اشاره به فاصله قیمت دلار در مرکز مبادله ارز و طلا و بازار آزاد به حدود ۱۵ هزار تومان می‌رسد، اظهار داشت: سعی دولت بر این است که با برقراری تعادل بین عرضه و تقاضا نرخ دلار در بازار آزاد را تصحیح کند البته باید توجه داشت که افزایش نرخ دلار به نفع درآمدهای دولت است و دولت از آن منتفع می‌شود. وی با پیش‌بینی از نرخ دلار تا پایان امسال، گفت: به نظر می‌رسد نرخ دلار به ۷۰ هزار تومان نمی‌رسد و در حدود ۶۰ هزار تومان باقی می‌ماند.

تأثیر اتفاقات سیاسی منطقه خلیج‌فارس با ارز

سعید اسلامی‌بیدگلی؛ پژوهشگر اقتصادی نیز درباره علل افزایش نرخ ارز در روزهای اخیر به سایت انتخاب گفت: همانطور که شما هم مطلع هستید، افزایش نرخ ارز با اتفاقات سیاسی در منطقه خلیج‌فارس پیوند دارد. بنابراین آغاز ماجرا از تنش‌های منطقه شروع شده است. البته طی یکسال گذشته مرتباً کارشناسان می‌گفتند که دولت سعی می‌کند ارز را بر خلاف قواعد اقتصادی در یک سطح نگه دارد. خیلی‌‌ها پیش‌بینی می‌کردند که جهش ارزی به بعد از عید موکول شود اما الان شاهد آن هستیم. البته پیش‌بینی نمی‌شود که جهش ۲۰۰ درصدی مثل قبل داشته باشیم. وی در ادامه افزود: پیش‌بینی روزانه قیمت ارز از طریق متغیرهای اقتصادی کار دشواری است. دولت این توانایی را دارد که با ارزپاشی مجدد، قیمت را کنترل کند و پیش‌بینی‌‌ها تا خرداد نزدیک ۷۰ تومان هم بوده است اما با این اتفاق، دولت اگر یک برنامه‌ریزی درستی داشته باشد و بخشی از افزایش قیمت را بپذیرد، تأثیرات منفی کمتری در بلندمدت می‌گذارد. او در رابطه با سود دولت از افزایش نرخ ارز بیان کرد: این بحث همیشه وجود دارد که دولت از جهش ارزی برای کسری بودجه استفاده کند. با توجه به تنش‌های اجتماعی ناشی از افزایش قیمت ارز، رفتار عقلانی نیست که دولت به خاطر این موضوع به تنش ارزی راضی شود. کسری بودجه هم اینقدر زیاد است که از این طریق جبران نمی‌شود. دولت‌‌ها عمداً قیمت ارز را افزایش نمی‌دهند چون رفتار عقلانی نیست و آسیب‌های اجتماعی به دنبال خواهد داشت.