انحصار بخش مسکن با حضور چینی‌‌ها می‌شکند؟!

گروه راه‌وشهر‌سازی – آذرماه سال‌جاری بود که سازمان نوسازی شهر تهران اعلام کرد با اهدافی، چون رفع مشکلات و محیط‌های سرمایه‌گذاری در حوزه مسکن، زمینه مناسب برای عبور از رکود ساخت‌وساز و رسیدن به رونق مسکن، نوسازی بافت‌های فرسوده و به دنبال جذب مشارکت شرکت‌های معتبر خارجی و سرمایه‌گذاری و بهره‌برداری از تجربه و توانمندی […]

گروه راه‌وشهر‌سازی – آذرماه سال‌جاری بود که سازمان نوسازی شهر تهران اعلام کرد با اهدافی، چون رفع مشکلات و محیط‌های سرمایه‌گذاری در حوزه مسکن، زمینه مناسب برای عبور از رکود ساخت‌وساز و رسیدن به رونق مسکن، نوسازی بافت‌های فرسوده و به دنبال جذب مشارکت شرکت‌های معتبر خارجی و سرمایه‌گذاری و بهره‌برداری از تجربه و توانمندی آن‌‌ها برای ایجاد تحول در روند تولید مسکن، نوسازی بافت‌های فرسوده و مسکن معوق است. در همان زمان اعلام شد که چینی‌‌ها در سرمایه‌گذاری و انتقال تجارب و فناوری مشارکت می‌کنند و با بیش از ۲۰۰ هزار واحد مسکونی نوین ساخته می‌شود. چندی پیش در اوایل بهمن‌ماه ۱۴۰۲، حسن تیزمغز؛ معاون معماری و شهرسازی شهر تهران، گفت: مناطق ۹ تا ۱۶ برای واگذاری زمین به چینی‌‌ها انتخاب شده‌اند و قرار است در مقیاس ۱۰۰۰ تا ۲۰۰۰‌واحد مسکونی در هر واگذاری، آپارتمان ساخته شود. طرح کلید به کلید به معنای آن است که مالک کلنگی، خانه کلنگی‌اش را تحویل دهد و آپارتمان نو چینی تحویل بگیرد. اما این طرح منتقدانی هم دارد، محمدرضا رضایی‌کوچی؛ نماینده مردم جهرم در مجلس یازدهم، در مورد حضور چینی‌‌ها در بازار ساخت‌وساز ایران، گفت: در کشور نیروی متخصص و مصالح ساختمانی مناسب وجود دارد. لذا در این شرایط چه نیازی است که یک کشور خارجی در داخل ساخت‌وساز کند. توانایی و دانش متخصصین داخلی در صنعت ساختمان به حدی است که می‌توانیم در کشور‌های همسایه حضور پیدا کنیم. بنابراین شنیدن چنین سخنانی توهین به شعور جامعه مهندسین است. اگر چینی‌‌ها قصد دارند منابع مالی خود را به کشور بیاورند بحث دیگری است، اما از نظر دانش مهندسی هیچ نیازی به آن‌‌ها ندارم. مجید گودرزی؛ کارشناس حوزه مسکن، درخصوص برنامه شهرداری تهران برای واگذاری بازسازی بخش‌هایی از بافت فرسوده تهران به چینی‌ها، گفت: چینی‌‌ها در بحث ساخت‌وساز در دنیا حرفی برای گفتن دارند و خیلی از پروژه‌ها را در سطح بین‌المللی، به دلیل اینکه هم هزینه تمام شده آن‌ها کم است و هم اینکه تکنولوژی‌شان تا حد زیادی به‌روز است، برنده می‌شوند. این کارشناس حوزه مسکن، ادامه داد: ما در صنعت ساختمان نیاز به رقابت داریم، سازندگان داخلی یک انحصار بزرگ ایجاد کردند و قیمت‌هایی هم که می‌گویند ناشی از همین انحصار کلی است. اگر قرار باشد سازندگان چینی بیایند، محدودیت‌هایی که برای دولت به‌خصوص از طریق بانک‌ها رقم خورده قدری تعدیل می‌شود و قطعاً چینی‌‌ها در بحث تأمین مالی از محل ذخایر ارزی ایران در چین می‌توانند تهاتر کنند، چرا که الان شاهد هستیم بعضی بانک‌های داخلی متاسفانه تسهیلات تکلیفی را انجام ندادند و واقعیت این است که دولت برای تأمین مالی پروژه‌ها جدا با چالش مواجه است. گودرزی؛ اظهار داشت: امیدواریم ورود چینی‌‌ها بحث رقابت را بهبود ببخشد و قدرت چانه‌زنی دولت را در برابر انبوه‌سازان و شرکت‌های پیمانکاری ساخت مسکن افزایش داده و بحث تأمین مالی که از چالش‌های اصلی دولت در پروژه نهضت ملی مسکن است، حل شود. ایران در حال‌حاضر به دلیل موضوع تحریم‌ها دسترسی به منابع خود ندارد و استفاده از چینی‌‌ها از این طریق می‌تواند چالش بزرگ مسکن کشور را تا حدودی رفع کند. وی تصریح کرد: حضور چینی‌‌ها یک مزیت دیگر هم خواهد داشت و آن این است که دولت بازار رهاشده مسکن را در اختیار چینی‌‌ها قرار نخواهد داد و مجبور می‌شود به صورت منطقه‌ای در موضوع قیمت‌گذاری مسکن ورود کند و به تبع آن دولت هم می‌تواند قوانین مصوب مالیاتی در این حوزه را پیش ببرد و هم این رهاشدگی و بی‌قانونی مفرطی که در بازار مسکن داریم به سمت ساماندهی و قانون مند شدن حرکت کند. این کارشناس حوزه مسکن، با اشاره به انتشار اطلاعات از قرارداد با چینی‌‌ها، گفت: قاعدتاً باید بر مبنای به‌کارگیری نیروی کارگری داخلی باشد. چون نیروی کار ما خیلی ارزان است و کارگر با دستمزد ۲۰۰ دلاری تقریبا در هیچ جای دنیا وجود ندارد، برای کارگران چینی صرفه اقتصادی ندارد که بیایند و در ایران کار کنند و با نیروی کار ما رقابت کنند. شاید بدنه مهندسی این قرارداد چینی باشد، اما بحث کارگری‌اش به دلیل ارزانی و دردسترس بودن حتماً از نیروهای داخلی خواهد بود. ضمن این که بحث اسکان هم مطرح است و اگر چینی‌‌ها بیایند هزینه اسکان هم مطرح است، بنابراین و متأسفانه رقابت آن‌ها با نیروی کار ایرانی امکان‌پذیر نیست. وی درخصوص اظهار نگرانی بخش‌خصوصی و طرح موضوعاتی مانند این که حضور چینی‌‌ها صنعت ساختمان ایران را دچار فروپاشی می‌کند، گفت: این دیدگاه غلط است، ما الان برند معتبر و جهانی سامسونگ را داریم که شرکت‌های زیرمجموعه‌اش را وادار می‌کند که حداقل ۳۰ درصد تکنولوژی را وارداتی داشته باشند و این باعث شده ارتقای خیره‌کننده‌ای برای آن رقم بخورد. این کارشناس حوزه مسکن، گفت: نمی‌گوییم در صنعت ساختمان ایران توانمندی کم داریم، معتقدیم که رقابت کم داریم، متأسفانه پروژه‌های مسکن در بحث چانه‌زنی دولت برای انعقاد قرارداد، در زمان احداث و برای تأمین منابع مالی با چالش مواجه است، اما اگر چینی‌‌ها بیایند صد درصد این موارد حل می‌شود و مهم‌تر از همه دولت مجبور می‌شود که به بحث قیمت‌گذاری ورود کند، چرا که قاعدتاً اجازه نخواهد داد چینی‌‌ها خانه را متری هشت میلیون بسازند و متری ۷۷ میلیون تومان به خلق‌ا… بفروشند. گودرزی؛ بیان کرد: سازندگان و انبوه‌سازان بیشتر نگران این دست از اعمالی هستند که با وجود ظرفیت‌های بسیاری بزرگی که در بخش ساختمان داریم، باعث سختی برای مردم شده است، آن‌ها نگران پایین آمدن حاشیه سودشان است که این موضوع نه منطقی و نه منصفانه است. آن‌ها امیدوارند که با فشار بتوانند همچنان بازار مسکن ایران را در رکود شدید و کمرشکن نگه دارند تا حاشیه سودشان کم نشود. این کارشناس حوزه مسکن، در پایان گفت: به نظر من حضور چینی‌‌ها برای ساخت مسکن در ایران اقدام بسیار ارزشمندی است و انحصار ایجاد شده باید شکسته شود، تا زمانی که انحصار شکسته نشود، صنعت ساختمان را به جلو حرکت نخواهد کرد.