خودنویس سامانه‌ای که بساط مشاوران املاک غیرمجاز را جمع می‌کند  

محمد قره‌داغلی -سامانه خودنویس املاک، با آدرس اینترنتی khodnevis.mrud.ir سامانه‌ای است که دولت ماه گذشته به منظور شفاف‌سازی و ساماندهی معاملات املاک و مستغلات راه‌اندازی کرد. البته این سامانه خردادماه امسال رونمایی شده اما به صورت جدی از یک ماه پیش راه‌اندازی شد تا از این طریق بتواند بخشی از حباب‌های بازار اجاره را بکاهد. […]

محمد قره‌داغلی -سامانه خودنویس املاک، با آدرس اینترنتی khodnevis.mrud.ir سامانه‌ای است که دولت ماه گذشته به منظور شفاف‌سازی و ساماندهی معاملات املاک و مستغلات راه‌اندازی کرد. البته این سامانه خردادماه امسال رونمایی شده اما به صورت جدی از یک ماه پیش راه‌اندازی شد تا از این طریق بتواند بخشی از حباب‌های بازار اجاره را بکاهد. این سامانه امکان ثبت قراردادهای اجاره و رهن و دریافت کدرهگیری را به صورت رایگان برای عموم مردم فراهم می‌کند. این در حالی است که طی سال‌های گذشته سامانه «ایران املاک» برای ثبت معاملات مسکن وجود داشت که به دلیل عدم توجه کافی و عدم به‌روزرسانی به نوعی کاربرد آنچنانی نداشت. به همین جهت طبق قانون جهش تولید مسکن، وزارت صمت مکلف است که سامانه معاملات املاک و مستغلات اتحادیه مشاوران املاک را به وزارت راه‌وشهرسازی انتقال دهد. وزارت راه، سامانه خودنویس را با قابلیت همان سامانه «ایران املاک» راه‌اندازی کرد. این در حالی است که اطلاعات سامانه املاک و مستغلات پشتوانه تمامی قرارداد‌های سامانه خودنویس خواهد بود و مشاوران املاک باید تا پایان سال ۱۴۰۲ مجوزهای قدیمی خود را به مجوزهای جدید دارای شناسه یکتا تبدیل کنند. سامانه خودنویس به گفته مسئولان می‌تواند از ورود مشاوران املاک غیرمجاز به بخش مسکن جلوگیری کند و مانع از حضور دلالان و سوداگران در بازار مسکن شود. اما بحثی که در این میان مطرح بود اینکه با راه‌اندازی این سامانه امکان تعطیل شدن مشاوران املاک وجود دارد؟ به‌طوری که مهدی کرباسیان؛ عضو هیئت رئیسه اتحادیه مشاوران املاک، گفت: امکان ثبت قراردادهای مسکن توسط عموم مردم در سامانه خودنویس نه‌تنها به تعطیلی دفاتر املاک منجر می‌شود و به اشتغال این قشر ضربه می‌زند، بلکه امنیت معاملات را به خطر می‌اندازد. اما این موضوع را هادی عباسی؛ معاون مسکن و ساختمان وزیر راه‌وشهرسازی، به صورت کامل رد کرد و گفت: به هیچ عنوان امکان جمع شدن و یا تعطیل شدن مشاوران املاک وجود ندارد، بلکه با راه‌اندازی این سامانه بساط تمامی مشاوران املاک غیرمجاز برچیده می‌شود‌. در این رابطه، داود بیگی‌نژاد؛ نائب رئیس اول اتحادیه مشاوران املاک تهران، گفت: به هیچ عنوان امکان تعطیلی مشاوران املاک وجود ندارد اما می‌توان گفت که این سامانه هنوز کامل نشده و اطلاعات به صورت کامل وارد نشده است. دولت که اعلام کرده است تا پایان سال تمامی قرارداد‌های اجاره به سامانه خودنویس متصل می‌شود، بنابراین باید تمامی اطلاعات قراردادهای که پیش از این منعقد شده بود وارد این سامانه شود تا بتوان امکان تمدید قرارداد هم فراهم شود‌. در این زمینه حسین جنتی؛ مدیرکل راه‌وشهرسازی استان تهران، گفت: تمامی متقاضیان می‌توانند در ۲۴ ساعت شبانه‌روز قراردادهای اجاره خود را در سامانه خودنویس ثبت کنند و این یک امکان رایگان برای ثبت رسمی قراردادهای اجاره و خدمت جدیدی است که توسط معاونت مسکن وزارت راه‌وشهرسازی ارائه شده است. وی اظهار کرد: شرط ثبت معاملات اجاره در سامانه خودنویس، ثبت اطلاعات ملکی در سامانه املاک و اسکان است. پیش از این ثبت در سامانه مذکور مبتنی بر داشتن توکن بوده اما در سامانه جدید تمامی اقدامات مبتنی بر سیم‌کارت است و مشاوران املاک باید مجوز صنفی و شناسه یکتا جهت ثبت قرارداد‌ها داشته باشند. این امکان یک ابزار کار تخصصی برای مشاوران املاک هم است که امیدواریم به قانونمند شدن فعالیت‌های این صنف مهم کمک بسیار خوبی بکند. جنتی؛ اظهار کرد: طبق قانون همه فعالان اقتصادی از جمله مشاوران املاک باید تا پایان سال ۱۴۰۲ مجوزهای قدیمی خود را به مجوزهای جدید دارای شناسه یکتا تبدیل کنند و در حال‌حاضر تنها مشاوران املاکی که شناسه یکتا دارند قادر به ثبت قرارداد در سامانه خودنویس هستند و بابت این کار حق‌العمل کاری هم دریافت می‌کنند. علی ساسانی؛ دستیار و مشاور معاون مسکن و ساختمان درخصوص سامانه خودنویس، گفته بود: تنها مزیت سامانه خودنویس نسبت به سامانه ایران تکلیف قانونی آن است همچنین تکلیف قانونی جدیدی یعنی امکان تنظیم قرارداد املاک برای مشاوران املاک و مردم نیز مهم‌ترین مزیت این سامانه محسوب می‌شود. به دلیل قدیمی بودن و مشکلات خود سامانه، سامانه ایران املاک کلاً از دسترس خارج شده است. دستیار و مشاور معاون مسکن و ساختمان، بیان کرد: حدود ۸۶ هزار قرارداد اجاره در سامانه خودنویس ثبت شده است. البته بخشی از افرادی که قراردادهای خود را در سامانه خودنویس ثبت کرده‌اند، مشاوران املاک بودند. ساسانی؛ تأکید کرد: سامانه املاک و اسکان با سامانه خودنویس متفاوت است. در واقع سامانه املاک و اسکان یکی از بهترین ابزارهای جمع‌آوری و سرشماری اطلاعات ملکی جهت بررسی وضعیت املاک در کشور است. برای اینکه سامانه خودنویس مرجع رسمی کلیه معاملات قرار بگیرد یا باید به صورت کلی امکان ثبت قرارداد در سامانه قبلی را قطع می‌کردیم یا به مرور. گفتنی است؛ تمامی قرارداد‌ها در سامانه خودنویس باید براساس ثبت اطلاعات در سامانه املاک و اسکان باشد و در صورتی که متقاضی این اطلاعات را ثبت نکند امکان انعقاد قرارداد اجاره بین موجر و مستأجر وجود نخواهد داشت.