برقی‌سازی خودرو‌‌ها عامل ایجاد تحول در صنعت خودروی کشور خواهد بود؟

مهدی قره‌داغلی- با توجه به اینکه در سال گذشته بحث واردات خودرو بیشتر از هر زمان دیگری داغ شد و همچنین با روی کار آمدن عباس علی‌آبادی به‌عنوان وزیر صمت، تمام سیاست‌های تولید و واردات خودرو به سمت خودروهای برقی سوق پیدا کرد تا جایی که قرار شد خودروهای وارداتی بیشترشان برقی باشد. اما با […]

مهدی قره‌داغلی- با توجه به اینکه در سال گذشته بحث واردات خودرو بیشتر از هر زمان دیگری داغ شد و همچنین با روی کار آمدن عباس علی‌آبادی به‌عنوان وزیر صمت، تمام سیاست‌های تولید و واردات خودرو به سمت خودروهای برقی سوق پیدا کرد تا جایی که قرار شد خودروهای وارداتی بیشترشان برقی باشد. اما با همه این اوصاف این اتفاق تا پایان سال گذشته به واقعیت نپیوست و تعداد بسیار محدودی خودرو وارد سرزمین‌مان شد. حال سؤال اصلی اینجاست که آیا واردات خودروی برقی با در نظر گرفتن این موضوع که هنوز زیرساخت‌های آن به شکل گسترده آماده نشده است، می‌تواند تحولی در این خصوص ایجاد کند یا خیر. اصلاً واردات این‌گونه خودرو‌‌ها به صرفه و عقلانی خواهد بود؟ به گزارش مناقصه‌مزایده، در همین راستا، حسن کریمی‌سنجری؛ مدیر طرح خودروهای برقی، در رابطه با برنامه وزارت صمت در مورد واردات و تولید خودروی برقی، اظهار داشت: برنامه وزارت صمت برای رفع آلودگی هوا در کلانشهرها، رفع ناترازی بنزین و همچنین تحول در صنعت خودرو و برقی‌سازی خودرو‌‌هاست. مدیر طرح خودروهای برقی، با بیان اینکه رفع ناترازی‌های بنزین با سرمایه‌گذاری‌های محدود قابل جبران نیست، اظهار داشت: البته برای رفع ناترازی بنزین علاوه بر برقی‌سازی خودرو‌‌ها باید نیروگاه‌های تولید برق به سمت استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر حرکت کنند. وی با بیان اینکه آلودگی هوا در شهرهای بزرگ و کلانشهر‌‌ها لطمات جبران‌ناپذیری به مردم وارد کرده است، بیان داشت: هیچ طرح و برنامه‌ای نیز تاکنون راهگشای رفع این معضل نبوده است، لذا اگر حداقل ناوگان حمل‌ونقل شهری در کلانشهر‌‌ها برقی شود، به‌طوری که دیگر هیچ تاکسی و اتوبوسی با سوخت فسیلی نداشته باشیم و موتورسیکلت‌های خدمت‌رسان در همه شهرهای بزرگ برقی شوند، قطعاً تأثیرات مثبتی را در رفع آلودگی هوا شاهد خواهیم بود. کریمی‌سنجری؛ بیان داشت: برای رفع ناترازی بنزین باید تعداد مصرف‌كننده‌های بنزین و گازوئیل را کاهش داد، به‌گونه‌ای كه درصدی از خودروهایی که به بازار عرضه می‌شود، خودروی برقی باشد. وی اظهار داشت: برای ایجاد تحول در صنعت خودروی کشور همان طور که اشاره شد وزارت صمت برقی‌سازی خودرو‌‌ها را دنبال می‌کند، بنابراین خودروهای برقی را عمدتاً از کشورهایی که آماده همکاری و سرمایه‌گذاری مشترک با ما هستند، ابتدا وارد می‌کنیم و در ادامه تأكيد بر ايجاد فناوری در توليد اين نوع خودرو‌‌ها داريم. مدیر طرح خودروهای برقی وزارت صمت، افزود: بنابراین تلاش می‌شود خودروهای وارداتی از برندهای محدودی باشد، زیرا هدف ما تمرکز بر فناوری این برند‌‌ها در راستای طراحی و تولید آن در کشور است. وی بیان داشت: وزارت صمت برنامه واردات ۱۰۰ هزار دستگاه تاکسی برقی، ۴۰۰ هزار دستگاه موتورسیکلت برقی و چهار هزار دستگاه اتوبوس برقی را پیگیری می‌کند كه ممکن است واردات این خودرو‌‌ها تا دو سال نیز به طول بینجامد، چرا كه تحقق اين برنامه به عزم ساير دستگاه‌ها نيز بستگی دارد. کریمی‌سنجری؛ اظهار داشت: ايستگاه‌های شارژ و تأمين برق آنها، ارائه بسته‌های تشويقی به خريداران اين نوع خودرو‌‌ها و نيز تخصيص به موقع ارز از جمله اقداماتی است كه در تحقق اين برنامه تأثير گذارند. همچنین سعید تاجیک؛ مدیرعامل شرکت بازرسی کیفیت و استاندارد ایران، درخصوص روند تولید خودروهای برقی و ورود آن‌‌ها به بازار خودروی ایران، گفت: در شرایط فعلی برنامه دنیا این است که تا سال ۲۰۳۰ میلادی، از خودروهای فسیلی عبور کند و تمامی خودروهای تولیدی برقی شوند، اما حقیقت این است که حتی در کشورهای توسعه‌یافته هم نسبت به این برنامه نگاه بدبینانه وجود دارد و می‌گویند شاید این یک هیجان تکنولوژیکی باشد که از یک جایی دوباره روند آن عوض شود. وی افزود: اشکال دیگری که در دنیا برای خودروهای برقی وارد می‌شود آن است که می‌گویند استخراج لیتیوم و کبالت مورد نیاز برای باتری خودروهای برقی از معادن، آسیب‌زننده به محیط‌زیست است. تاجیک؛ ادامه داد: در سال گذشته، ۱۳ درصد خودروهای تولیدی در دنیا خودروهای برقی بوده است. عضو هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی تهران، در مورد استفاده از خودروهای برقی در کشور، گفت: در رابطه با خودروهای برقی در ایران ما با چالش برق مواجه هستیم، با توجه به این که حدود ۱۲ هزار مگاوات ناترازی برق در پیک مصرف داریم، اگر برنامه‌ریزی مناسبی برای توسعه زیرساخت خودروهای برقی انجام نشود، خیلی تکنولوژی نیست که بتوان روی آن بابت این حساب کرد که باعث کاهش مصرف شود. تاجیک؛ تصریح کرد: وزارت صمت به دنبال این است که یک زیست بومی برای خودروهای برقی متشکل از تأمین‌کنندگان قطعات، شبکه خدمات پس از فروش و مراکز تست فراهم کند. وی تصریح کرد: به نظر می‌رسد در کوتاه‌مدت مدل خودروهای هیبریدی هم برق و بنزین به کار ما می‌آید که بتواند مصرف را در خودروهای نو به نصف برساند، یعنی از حدود هشت لیتری که الان مصرف می‌شود به زیر چهار لیتر برساند. مدیرعامل شرکت بازرسی کیفیت و استاندارد ایران، اظهار داشت: واقعیت این است که الان برای خودروهای کاملاً برقی زیرساخت نداریم. مشکل دیگر هم استانداردسازی دستگاه‌های شارژ است، پورت‌هایی که به خودرو متصل می‌شود، متفاوت است و مدل‌های مختلفی دارد که باید در کشور استانداردسازی شود. عضو اتاق بازرگانی تهران، گفت: برق تولیدی ما برق پاکی نیست، برقی که تولید می‌کنیم بالای ۸۰ درصد به سوخت‌های فسیلی گاز مرتبط است که خودشان بعضاً آلاینده هستند و در بعضی از شهرستان‌‌‌ها هم مازوت‌سوزی رخ می‌دهد، بنابراین، اینکه مازوت بسوزانیم و برق تولید کنیم به کاهش آلودگی هوا منجر نمی‌شود؛ ضمن اینکه یکی از مهم‌‌‌ترین دلایل آلودگی هوای کلانشهر‌‌ها مخصوصاً تهران ذرات معلق است، به نحوی که ذرات معلق لزوماً از اگزوز خودرو خارج نمی‌شود و موارد دیگر هم نقش دارند. رئیس سازمان محیط‌زیست هم گفتند که با برقی‌سازی بیش از ۱۰ درصد نمی‌توان آلودگی هوا را کنترل کرد. تاجیک؛ عنوان کرد: در حال‌حاضر وزارت صمت به دنبال برقی‌سازی خودرو است، اما وزارت نیرو چندان از جریان برقی‌سازی خودرو‌‌ها حمایت نمی‌کند، کشور دچار یک گنگی در این زمینه است، وزارت صمت خیلی علاقه دارد و پیگیر است، اما وزارت نیرو پای کار نیست؛ بنابراین این امر نیازمند یک کارگروه ملی با اختیارات بالا است. وی تأکید کرد: خودروی برقی باید یک متولی واحد و کارگروه در کشور داشته باشد، اگر متولی وزیر صمت است، از رئیس‌جمهور اختیار کامل داشته باشد و یک سیاست‌گذاری یکسان مانند کاری که در حوزه سی‌ان‌جی در سال ۸۶ برای خودرو‌‌ها انجام شد و برنامه اجرایی شد، رخ دهد. عضو اتاق بازرگانی تهران، در پایان گفت: خودروی برقی ترند جهانی است و باید به سمت آن حرکت کنیم، دولت باید به خودروسازان برنامه ابلاغ کند که چه درصدی از سبد محصولاتشان را به تولید خودرو برقی و هیبریدی اختصاص دهند. همچنین مصطفی رجبی‌مشهدی؛ سخنگوی صنعت برق نیز، افزود: در رابطه با جایگاه‌های شارژ خودروی برقی هشت نقطه در تهران و سایر مناطق کشور در نظر گرفته شده که در صورت جانمایی و تعبیه ایستگاه‌های مورد نظر، قطعاً وزارت نیرو همکاری لازم را برای تأمین برق آن‌‌ها خواهد داشت. سخنگوی صنعت برق، با بیان اینکه تعرفه شارژ خودروهای برقی همانند تعرفه مشترکان تجاری و با نرخ کیلوواتی ٥٤٧ تومان محاسبه می‌شود، افزود: جلساتی را با وزارت صمت و همکاران در این حوزه داشتیم تا بخش‌هایی که نیاز به ایستگاه شارژ برقی باشد را تأمین کنیم. وی با اشاره به تنوع خودروهای برقی در جهان، گفت: در کشور برنامه‌ریزی توسعه این خودرو‌‌ها که حدود ٨٠ هزار خودرو اعم از عمومی و سواری را در بر می‌گیرد، برای میان مدت انجام شده که از این تعداد نیز در کوتاه‌مدت درخواست‌هایی برای ایجاد ایستگاه شارژ ١٠ هزار خودرو ارائه شده که نیاز به هشت مگاوات برق دارد و قابل تأمین است. رجبی‌مشهدی؛ گفت: وزارت صمت برای میان مدت لازم است محل ایستگاه‌های شارژ را ارائه کند و در برآورد انجام شده با افزایش تعداد خودرو‌‌ها این میزان تا ٤٠ مگاوات نیز قابل افزایش است. مدیرعامل شرکت توانیر، در عین حال تأکید کرد که تقویت زیرساخت‌های تأمین برق خودروهای برقی در دستور کار قرار گرفته که با نهایی شدن آن از سوی وزارت صمت ابلاغ خواهد شد. به گفته رجبی‌مشهدی؛ در این طرح ملاحظات تأمین برق اکثر مردم که خودروی برقی نداشته، اما باید برق پایدار داشته باشند در نظر گرفته شده تا ایستگاه‌های شارژ خودروهای برق معمولاً در ساعت‌هایی غیراوج بار شارژ کنند. مدیرعامل شرکت توانیر، در ادامه با بیان اینکه در حال تأمین زیرساخت‌های مربوط به اجرای این طرح هستیم، خاطرنشان ساخت: برنامه‌هایی برای توسعه نیروگاه‌های تجدیدپذیر داریم که عملیات اجرایی آن‌‌ها آغاز شده تا در سال ١٤٠٣ از توان تولید برق این نیروگاه‌ها در شبکه برق کشور استفاده کنیم. وی تصریح کرد: وقتی از نیروگاه تجدیدپذیر برق تولید می‌کنیم و سپس خودروی برقی استفاده می‌کنیم، آلودگی هوا را مهار کرده و مزیت استفاده از خودروهای برق دوچندان خواهد شد.