تاکتیک دولت در برخورد با مهاجران؛ شناسه به جای شناسنامه

هانیه قنادزاده ـ ایران به جهت همسایگی با کشورهای افغانستان و عراق که از لحاظ سیاسی و اقتصادی دستخوش بی‌ثباتی بوده‌اند، شاهد سیل عظیمی از مهاجرین این کشور‌ها بود. البته وضعیت خاص کشور افغانستان و اشتراکات زبانی و مذهبی و وجود مرز مشترک طولانی مابین دو کشور شرایطی را فراهم نموده که اکثریت اتباع خارجی […]

هانیه قنادزاده ـ ایران به جهت همسایگی با کشورهای افغانستان و عراق که از لحاظ سیاسی و اقتصادی دستخوش بی‌ثباتی بوده‌اند، شاهد سیل عظیمی از مهاجرین این کشور‌ها بود. البته وضعیت خاص کشور افغانستان و اشتراکات زبانی و مذهبی و وجود مرز مشترک طولانی مابین دو کشور شرایطی را فراهم نموده که اکثریت اتباع خارجی ایران را افغانستانی‌ها تشکیل می‌دهند. حال طی این سال‌ها مهاجران افغان به واسطه ازدواج با دختران ایرانی صاحب خانواده شده‌اند و به لطف آنان توانسته‌اند در مقاطعی شناسنامه معتبر دریافت کنند اما این مسئله برای دیگر مهاجران صدق نکرده و بعد از سلطه مجدد طالبان بر افغانستان هزاران هزار افغانی وارد کشورمان شده‌اند. در واقع حضور مهاجرین و مدیریت صحیح این امر حتماً نیازمند پایش دقیق و علمی و توجه همزمان به فرصت‌ها و تهدیدهای این امر است اما ساده‌اندیشی است که امواج دروغ و شایعه در هفته‌های اخیر را بدون یک عقبه امنیتی و تنها حاصل دغدغه‌مندی مردم از مشاهده کارگران و مهاجران افغان در کوی و برزن بدانیم. حال سؤال این است که تکلیف ما با مهاجران چه خواهد بود و آیا صدور کارت ملی برای چند میلیون اتباع خارجی به صلاح کشور است؟

اکثریت مهاجران افغانی هستند

مهاجرت از افغانستان به سمت ایران روندی است که از گذشته تاکنون وجود داشته و احتمالاً هم در آینده وجود خواهد داشت. بنابراین در رابطه با درستی یا نادرستی گزارش‌هایی که رسانه‌ها از مهاجران افغان در ایران منعکس می‌کنند نمی‌توان گفت که روند مهاجرت از افغانستان به ایران قطع شده است. ممکن است شدت یا ضعف داشته باشد، اما قطع نشده است. لذا مهاجرت‌‌ها به ایران به‌خصوص در شرایط جدید به سه علت ادامه دارد؛ یک اینکه کشور پاکستان دارد تعداد زیادی از مهاجران افغان را اخراج می‌کند و بسیاری از آن‌ها را به کشورشان بازمی‌گرداند. ممکن است بسیاری از آن‌ها بنا به دلایل مختلف ناچار باشند به سمت ایران حرکت کنند. نکته دوم این است که ۸۰ درصد جامعه افغانستان زیر خطر فقر زندگی می‌کنند و در فصل زمستان شرایط اشتغال و فرصت‌های کاری آن‌ها به مراتب پایین‌تر می‌آید و همین وضع چالش‌هایی را برای مردم ایجاد می‌کند. دلیل سوم هم این است که کماکان سایه تهدید و جنگ بر افغانستان حاکم است.

برای اتباع بیگانه شناسه صادر شده، نه شناسنامه

حال طی چند روز گذشته تصاویری در فضای مجازی منتشر شد که نشان می‌داد برای اتباع خارجی شناسنامه صادر شده است. در همین رابطه، وزیر کشور، گفت: برای اتباع بیگانه شناسه صادر شده است نه شناسنامه و هر کسی درخواست تحصیل تابعیت داشته باشد باید روال آن طی شود. احمد وحیدی؛ در گفتگو با ایلنا، درباره اینکه چندی پیش تصویری منتشر شد مبنی بر اینکه برای اتباع بیگانه شناسنامه صادر شده است، آیا این مسئله صحت دارد، گفت: آنچه که برای اتباع بیگانه است شناسه است. البته ما در قانون مدنی خودمان یک راهی برای تحصیل تابعیت داریم که یک روالی دارد. وزیر کشور، خاطرنشان کرد: اگر یک فرد خارجی درخواست تبعیت کند، این درخواست در یک مسیری بررسی می‌شود و تحصیل تابعیت یک سیستمی دارد که معمولاً در وزارت‌خارجه تصمیم‌گیری می‌شود و این یک روال عمومی است. وی ادامه داد: آن چیزی که به‌خصوص برای مهاجرین در اینجا مطرح است؛ مربوط به کسانی بود که شناسه‌ای برای‌شان صادر شده است نه شناسنامه. وحیدی؛ درباره اینکه آیا برای کودکانی که مادرشان ایرانی هستند و با اتباع خارجی ازدواج کرده‌اند شناسنامه صادر می‌شود یا خیر، گفت: بله، برابر قانون. قانون پیش‌بینی‌هایی کرده است که انجام می‌شود.