یادداشت

نگاه متفاوت به معادن سنگ‌های ساختمانی ایران

معادن سنگ‌های ساختمانی ایران، معادن سطحی هستند. این موضوع به لحاظ مورفولوژی و سیستم زمین‌شناسی به‌عنوان یک مزیت محسوب می‌شود، اما همین مسئله سبب کم‌توجهی و سهل‌انگاری در حوزه اکتشافات شده است. مادامی که نگاه سنتی به بخش معدن و اکتشافات آن داشته باشیم در موضوع هزینه‌ها و اقتصادی تمام شدن پروژه‌ها به ضرر ما […]

معادن سنگ‌های ساختمانی ایران، معادن سطحی هستند. این موضوع به لحاظ مورفولوژی و سیستم زمین‌شناسی به‌عنوان یک مزیت محسوب می‌شود، اما همین مسئله سبب کم‌توجهی و سهل‌انگاری در حوزه اکتشافات شده است. مادامی که نگاه سنتی به بخش معدن و اکتشافات آن داشته باشیم در موضوع هزینه‌ها و اقتصادی تمام شدن پروژه‌ها به ضرر ما تمام می‌شود. اگر در موضوع اکتشافات سنگ‌های ساختمانی به مسائلی همچون درزشناسی، مطالعات گسل، رز دیاگرام و… توجه نشود، در آینده باید هزینه‌های زیادی پرداخت کنیم. این در حالیست که می‌توانیم جلوی افزایش هزینه‌ها را بگیریم. با توجه به اینکه در موضوع معدن، منطقه به منطقه و حتی داخل یک منطقه با مسائل مختلفی مواجه هستیم و حتی دو معدن مشابه ساختار متفاوتی از نظر شکل‌گیری بافت و… دارند، در موضوع نیروهای تکتونیکی (گسل)، درز و انبساط‌هایی که وجود دارد، هوازدگی به‌خصوص در ۱۵ متر اول معادن و…، با این حال شاهدیم گشایش معادن کشور به شکل سنتی انجام می‌شود و گاهی اوقات هزینه‌های میلیاردی در بر دارد و این موضوع مهمی است که باید مورد توجه قرار بگیرد.

لزوم مدیریت مناسب ضایعات و باطله‌ها

موضوع مهم بعدی، ضایعات یا باطله‌ها است. ما از ابتدا باید دارای استراتژی در معدن باشیم و ضایعات را جایی دپو کنیم که بعد‌ها بتوان فعالیت اقتصادی برای آن‌ها تعریف کرد. دپوی آن‌ها باید به‌گونه‌ای باشد که راه‌های دسترسی به کارمان را مسدود نکنند. در این زمینه باید از تجربیات علمی استفاده شود.

اهمیت قواره کردن سنگ‌ها

موضوع بعدی قواره کردن سنگ‌‌هاست که در کشورمان کم و بیش اجرایی می‌شود. قواره کردن سبب می‌شود تا حمل سنگ‌‌ها اقتصادی شده و بتوان به شکلی بهینه قیمت تمام شده آن را کنترل کرد و هزینه‌ها را کاهش داد. این مسئله نیاز به تکنولوژی خاصی ندارد و به شکل سیم برش انجام می‌شود. در صورتی که سنگ‌‌ها به شکل غیرقواره به سمت سنگبری‌‌ها حمل شود، به منافع ملی ما لطمه می‌زند و بر این اساس باید این مهم در دستور کار معادن قرار بگیرد و مدیریت ضایعات و باطله داشته باشیم. ارسال مطلوب سنگ‌‌ها برای بازارهای صادراتی استانداردهایی دارد و در این راه از شابلون‌های مخصوص استفاده می‌شود. باید مشخصاتی همچون طول، عرض و ارتفاع، همچنین وزن سنگ‌‌ها با حروف لاتین روی آن‌ها درج شود.

صادرات محصولات فرآوری شده

باید در موضوع سنگ‌های ساختمانی به سمت فرآوری و صادرات محصولات فرآوری شده حرکت کنیم و برندسازی در سطح سنگ‌های ساختمانی ایران داشته باشیم. در این راستا ماشین‌سازان می‌توانند با نیازسنجی اقدام به ساخت دستگاه‌های مختلف کنند. صنعتگران ایرانی می‌توانند در عرصه سنگ‌های ساختمانی در جهان عرضه اندام کنند. ما هم می‌توانیم سنگ تولیدی خود را داشته باشیم و سنگ‌‌ها را به شکل مطلوب و برندسازی شده صادر کنیم. در این راستا با یک برنامه‌ریزی درست می‌توانیم در داشته‌هایمان بازبینی داشته باشیم و سنگ‌هایمان را با طرق و اشکال مختلف به دنیا معرفی کنیم در این مسیر حضور در نمایشگاه‌های بین‌المللی و بازارهای هدف کمک حال خواهد بود. امروز مدل‌های موفقی در بازار جهانی وجود دارد که در تجاری‌سازی صنعت سنگ‌های ساختمانی قابل مطالعه هستند. ما کمی خودمان را در این عرصه دست‌کم گرفته‌ایم و از ظرفیت‌های موجود آنطور که باید استفاده نکرده‌ایم. بسیاری از سنگ‌های ایران در حدی منحصربه‌فرد قابلیت عرضه در بازارهای جهانی را دارا هستند. تشخیص تولید محصولات اقتصادی، لوکس یا محصولات بینابینی، ظرفیت سنجی سنگ، مطالعات بازار و… به ما کمک می‌کند تا حضور موفق در بازارهای جهانی داشته باشیم. ما مسئولیم که چگونه سنگ را به بازارهای جهانی معرفی کنیم و در این راستا باید از سیستم‌های تقلیدی و آزمون خطا پرهیز کنیم. نکته‌ای که وجود دارد، در برندسازی نیاز نیست که حتماً بر‌ترین باشیم، بلکه می‌توان متفاوت بود و در این متفاوت بودن اول بود. باید متناسب با بینش و افکار و نیازهای مصرف‌کنندگان اقدام کرد. هرچه به سمت صادرات محصولات فراوری شده برویم ارزش‌افزوده بیشتری را به دنبال خواهد داشت، همچنین منجر به اشتغال بیشتر از جمله در صنایع ماشین‌سازی، قطعه‌سازی و… خواهد شد و جوانان بیشتری وارد این عرصه و بازار می‌شوند. باید به صنعت سنگ‌های ساختمانی شخصیت داد و این مهم باید از هنرستان‌های فنی و حرفه‌ای آغاز شود تا جوانان و نیروی انسانی بیشتری جذب این صنعت شوند.

سیامک اخطاری؛ مشاور توسعه صادرات سنگ‌های ساختمانی ایران -آلمان و عضو سازمان نظام مهندسی معدن