شاخص‌های آلایندگی خودروهای تولید داخل با شاخص‌های جهانی مطابقت دارد؟

گروه خودرو- مدیرعامل شرکت بازرسی کیفیت و استاندارد ایران، گفت: ایران پس از ۲۴ سال انتظار به عضویت کامل در اتحادیه بین‌المللی اعتباربخشی آزمایشگاهی درآمد که علاوه بر جلوگیری از خروج ارز از کشور، تولید و صادرات کالا هم تقویت خواهد شد. به گزارش مناقصه‌مزایده، سعید تاجیک؛ در نشست کارشناسی با بیان اینکه سازمان استاندارد در یک‌سال‌ونیم گذشته با همکاری تشکل‌های مربوطه، نظام تأیید صلاحیت ایران را به سمت فضای همترازی بین‌المللی سوق داده، افزود: این عضویت نقش کلیدی در افزایش اعتماد عمومی به نتایج آزمایشگاهی گزارش‌های بازرسی و گواهینامه‌های کیفیت صادره داشته و موجبات پذیرش این مستندات را در سراسر جهان پدید آورده است، از این‌رو زمینه تسهیل تجارت و گسترش تولید را در بر خواهد داشت. تاجیک؛ ادامه داد: در شرکت بازرسی کیفیت و استاندارد ایران ISQI تقریباً صلاحیت همه کالا‌‌ها بررسی می‌شود، اما به دلیل آزمایشگاه‌های موجود، فعالیت ما در حوزه خودرو پررنگتر است؛ ضمن اینکه آزمایش آلایندگی خودرو در کشور فقط توسط شرکت ما انجام می‌شود. البته خودروسازانی مثل سایپا و ایران خودرو آزمایشگاه‌های داخلی دارند، اما فقط آزمایشگاه شرکت بازرسی کیفیت و استاندارد است که به‌طور مستقل برای تطابق کیفیت تولید فعالیت می‌کند. وی اضافه کرد: هزینه آزمایش‌‌ها براساس تعرفه ایی که سالیانه سازمان ملی استاندارد اعلام می‌کند تعیین و توسط خودروسازان پرداخت می‌شود البته هزینه آزمایش در شرکت بازرسی کیفیت و استاندارد اصلاً قابل قیاس با هزینه آزمون‌های سایر کشور‌‌ها نیست و تقریباً یک‌دهم هزینه‌های بین‌المللی است به‌طوری که فقط هزینه آزمون ضربه به خودرو به غیر از هزینه‌های انتقال، ترخیص، حمل‌ونقل و…، حدود ۳۰ هزار یورو است. عضو هیئت رئیسه کمیسیون استاندارد اتاق بازرگانی ایران، با اشاره به اینکه آزمون ایمنی، مخرب است، اما آزمون آلایندگی مخرب نیست گفت: در آزمون ایمنی خودرو، چون ضربه وارد می‌شود ممکن است به علت آسیب به قطعات، بدنه و… هزینه‌ها چند برابر شود که ارزبری زیادی را برای تأیید یک خودرو به همراه دارد. تاجیک؛ در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه آیا شاخص‌های آلایندگی ما با شاخص‌های جهانی مطابقت دارد؟ افزود: استاندارد آلایندگی در آزمون خودرو، یورو۵ و موتورسیکلت یورو۴ است ضمن اینکه تجهیزاتی که در شرکت بازرسی کیفیت و استاندارد ایران وجود دارد دقیقاً مانند تجهیزاتی است که در سایر آزمایشگاه‌های دنیا موجود است و کالیبراسیون ایسیو خودرو و موتور به صورت دوره‌ای انجام می‌شود. بنابراین اگر خودرویی در مرکز ما تأیید شود، قطعاً در همه جای دنیا تأیید خواهد شد. تاجیک؛ افزود: درخصوص تأییدیه استاندارد کاربری‌ها، ادوات و متعلقات، گفت: اساساً استاندارد‌های ۸۵گانه خودرو، اجتماع همه خودرو‌‌ها را شامل می‌شود به‌طوری که یکسری از این استاندارد‌‌ها مربوط به گروه M است که شامل خودروی سواری (۶۷ استاندارد)، یکسری از استاندارد‌‌ها مربوط به گروه N است که شامل خودرو‌های باری است و گروه O هم شامل استاندارد‌هایی است که مربوط به یدک‌کش‌‌ها و کاربری‌هاست. تاجیک؛ ادامه داد: کاربری‌‌ها استاندارد‌های مخصوصی دارند یعنی وقتی کاربری آن‌ها تغییر می‌کند باید بررسی و تأیید مجدد شود، زیرا بعضا ممکن است با تغییر کاربری، خودرو از حالت باری به مسافری یا برعکس و… تبدیل شود. وی اضافه کرد: بنابراین در تغییر کاربری، علاوه بر اینکه خودرو استاندارد اولیه را دارد باید برای کاربری و یدک‌کش‌‌ها هم استاندارد‌های درستی تعریف شود که اگر به‌درستی تعریف و عملیاتی نشود خطرآفرین خواهد بود بنابراین می‌طلبد که وزارت صمت به این مسئله توجه ویژه‌ای داشته باشد. مدیرعامل شرکت بازرسی کیفیت و استاندارد ایران، در توضیح چرایی اعطای استاندارد به برخی از خودرو‌هایی که با بن‌سازه‌ (پلتفرم) قدیمی در حال تولید است، گفت: یکی از دلایلی که استاندارد‌‌ها تغییر می‌کند این است که نسل‌های خودرویی باید تغییر و ارتقاء پیدا کند؛ ارتقای این استاندارد‌‌ها سبب می‌شود که فناوری خودرو هم تغییر کند مسئله‌ای که مصرف‌کننده کالا از آن توقع دارد و باید کیفیت کالا افزایش یابد. تاجیک؛ با بیان اینکه استاندارد‌‌ها حداقل‌های کیفیت است، افزود: هم‌اکنون خودروی تولیدی آزمایش می‌شوند و تأییدیه را هم دریافت می‌کنند، اما آیا رضایت مصرف‌کننده را جلب می‌کند؟ به همین دلیل سازمان ملی استاندارد در یکی دو سال اخیر این مسئله را به‌طور جدی پیگیری کرد و برخی از بن‌سازه‌های (پلتفرم های) قدیمی را که پرتیراژ هم بود تأیید نکرد و خط تولید آن تعطیل شد. وی در توضیح علت تداوم تولید برخی از خودروی سنگین مانند ایران‌خودرو دیزل و پژوپارس که سازمان ملی استاندارد به دلیل رعایت نکردن استانداردها، تولید آن‌‌ها را تأیید نکرد، گفت: خودرو‌هایی که نتوانستند تأییدیه استاندارد را دریافت کنند باید تولید آن‌ها متوقف شود، اما دیده می‌شود که خودروسازان با افزودن امکانات جزیی مثل تغییر شکل ظاهری چراغ که ربطی به ایمنی ندارد همچنین تفاوت قیمت کارخانه با قیمت بازار، برای ثبت‌نام فراخوان می‌دهند که این تغییرات نباید دلیلی برای ادامه تولید باشد، زیرا اگر خودرویی از لحاظ ایمنی و آلایندگی تأیید نشود تولیدش ممنوع است. تاجیک؛ افزود: خودرو‌هایی که سالیانه بیش از پنج هزار دستگاه در کشور تولید می‌شود حتماً باید یک یا چند مورد از تولید‌های خط تولید یا خودرو‌هایی که در بازار تردد می‌کنند برای آزمون تصادف (crash-test) نمونه‌برداری شود که بعضاً دیده می‌شود برخی از شماره‌گذاری‌‌ها متوقف می‌شود دلیلش نداشتن ایمنی و اینکه استاندارد آن‌ها با مشکل مواجه شده است. وی گفت: کشور ایران به لحاظ تعداد تلفات جاده‌ای، جزء ۱۰ کشوری است که بیش‌ترین تلفات جاده‌ای را دارد عامل این تلفات، خودرو، جاده و راننده است البته نقش خودرو پررنگتر و مهمتر است. تاجیک؛ اضافه کرد: حدود ۲۷ میلیون خودرو در کشور در تردد است که بعضاً ایمنی قابل قبولی ندارند. بنابراین باید در تأییدیه استاندارد آن‌ها سختگیرانه‌تر عمل کرد؛ البته مدتی است فرآیند کنترل اقلام فلزی و ورق‌های خودرویی را که در بدنه استفاده می‌شود سازمان ملی استاندارد تعریف کرده و جزء مواردی است که استاندارد آن‌ها شدیدتر کنترل می‌شود. مدیرعامل شرکت بازرسی کیفیت و استاندارد ایران، گفت: اگر تولیدکننده خود را مسئول کیفیت محصول بداند با بهتر شدن کیفیت محصول و تنوع، مصرف‌کننده انتخاب بهتری خواهد داشت ضمن اینکه نوعی رقابت بین خودروسازان هم ایجاد می‌شود. تاجیک؛ افزود: مرکز آزمون تصادف، یکی از نیاز‌های جدی کشور است که سال‌‌ها متوقف بود، طبق ماده ۵۶ قانون برنامه پنج ساله ششم، مقرر بود که وزارت صمت و سازمان استاندارد زیرساختی را ایجاد کنند تا بتوانند به ایمنی خودرو‌‌ها نظارت دقیق‌تری داشته باشند و تا حدی ایمنی خودرو‌‌ها را بابت تلفات جاده‌ای به میانگین‌های جهانی برساند. وی ادامه داد: از سالی که قانون برنامه پنج ساله ششم ابلاغ شد تا سال ۱۴۰۱ اقدامی در این زمینه انجام نشد، اما در دو، سه سال اخیر که توجه به ایمنی خودرو پررنگتر شد، سازمان استاندارد، وزارت صمت و معاونت علمی ریاست جمهوری از این مسئله حمایت کردند و با سرمایه‌گذاری بخش‌خصوصی توافقنامه در این زمینه شکل گرفت؛ برای شرکت بازرسی کیفیت و استاندارد ایران و کنسرسیومی از بخش‌خصوصی (سه شرکت تولیدکننده قطعه) فضایی ایجاد و اردیبهشت ۱۴۰۱ توافقنامه در این زمینه امضاء شد، شروع کار هم آبان ماه همان سال بود و طبق زمان‌بندی که مشاوران و طراحان داخلی و خارجی ارائه کرده‌اند، قرار است پاییز ۱۴۰۳ کار نهایی شود. تاجیک؛ مجموع سرمایه‌گذاری این مرکز، را ۱۵ تا ۱۶ میلیون یورو اعلام کرد و گفت: این مرکز طبق استاندارد‌های جهانی ایجاد شده، زیرا تأمین‌کننده و طراحان این مرکز همان کسانی هستند که مراکز شبیه آن را در دنیا طراحی کرده‌اند و هم‌اکنون در حال آزمون ایمنی خودرو‌‌ها هستند البته قرار است آزمون خودرو‌های وارداتی هم در این مرکز انجام شود. وی با بیان اینکه استاندارد‌‌ها باید به‌روزرسانی شود، افزود: تایر جزء مواردی است که باید استاندارد‌های آن به‌روزرسانی شود، زیرا جزء اقلام ایمنی خودرو است و سطح سایش بالایی دارد و در افزایش آلودگی محیط‌زیست مؤثر است دلیل آن هم این است که انتشار ثانویه دارد. تاجیک؛ گفت: فناوری تولید تایر در ایران قدیمی است. بنابراین نیاز به‌روزرسانی دارد، زیرا سطح انرژی و میزان آبی که برای تولید تایر مصرف می‌شود و میزان ‌آلودگی که دارد چند برابر میزان استاندارد جهانی است.