در ارزیابی مالی مناقصات کدام قیمت ها باید به کمیته فنی بازرگانی ارجاع شود؟

در اجرای بند ب ماده ۲۰ قانون برگزاری مناقصات بررسی کدام قیمت ها باید به کمیته فنی بازرگانی ارجاع شود؟نفر اول و دوم یا تمام قیمت ها به ترتیب؟ «ب) پس از گشودن پاکت‌های قیمت، چنان‌چه بررسی قیمت‌‌ها و تجزیه و کنترل مبانی آن لازم باشد، کمیسیون مناقصه می‌تواند بررسی آن را به کمیته فنی‌بازرگانی […]

در اجرای بند ب ماده ۲۰ قانون برگزاری مناقصات بررسی کدام قیمت ها باید به کمیته فنی بازرگانی ارجاع شود؟نفر اول و دوم یا تمام قیمت ها به ترتیب؟

«ب) پس از گشودن پاکت‌های قیمت، چنان‌چه بررسی قیمت‌‌ها و تجزیه و کنترل مبانی آن لازم باشد، کمیسیون مناقصه می‌تواند بررسی آن را به کمیته فنی‌بازرگانی ارجاع نماید و کمیته فنی‌بازرگانی حداکثر ظرف دو هفته نتیجه ارزیابی را به کمیسیون مناقصه اعلام می‌کند.»

در این بند ضمیر «آن» مبین یک مورد است و آن هم برنده تعیین شده ولی با توجه به بند الف هر جا نفر دوم داشته باشیم او هم برنده احتمالی است پس باید هر دو را برای بررسی به کمیته ارسال کنیم نه همه پاکت‌های ج موجود را، بنابراین می‌توان نتیجه گرفت چنانچه پس از ارزیابی مالی پیشنهادات، مبانی قیمت پیشنهادی برنده (برندگان) مورد تایید کمیته فنی بازرگانی قرار نگرفت می‌بایست نسبت به تجدید مناقصه اقدام نمود و ارجاع کار به نفرات بعدی مجاز نمی‌باشد.

برای اثبات این گفته لازم است نگاهی دوباره به ماده ۱۰ آیین نامه مستندسازی و تبصره ذیل آن داشته باشیم.

«ماده ۱۰- مستندسازی گشایش پیشنهاد‌ها در مناقصات یک‌مرحله‌ای الف- مستندهای مربوط به گشایش پیشنهاد‌ها در مناقصات یک‌مرحله‌ای شامل موارد زیر است: ۱- صورت‌جلسه گشایش پاکت‌های مناقصه، طبق ماده (۵) این آیین‌نامه با ذکر نوع مناقصه (عمومی یا محدود) ۲- مستندهای ارزیابی کیفی مناقصه‌گران در مناقصات یک‌مرحله‌ای محدود

۳- مستندهای ارزیابی شکلی پیشنهاد‌ها طبق ماده (۸) این آیین‌نامه ۴- نتایج ارزیابی مالی شامل: ۴-۱- نام و امضای اعضای کمیسیون مناقصه ۴-۲- مشخصات تضمین‌های شرکت در مناقصه ۴-۳- قیمت‌های پیشنهادی مناقصه‌گران ۴-۴- نام و عنوان و قیمت پیشنهادی برنده اول مناقصه ۴-۵- نام و عنوان و قیمت پیشنهادی برنده دوم مناقصه، در صورتی که تفاوت قیمت پیشنهادی وی با برنده اول کمتر از مبلغ تضمین شرکت در مناقصه باشد (موضوع بند «الف» ماده «۲۰» قانون)

تبصره- در صورتی که به تشخیص کمیسیون مناقصات حداقل قیمت پیشنهادی، غیر متعارف یا در صورت وجود برآورد اولیه، بیش از ده درصد از برآورد اولیه کمتر یا بیشتر باشد، لازم است که کمیسیون، مهلت بررسی و محل و زمان اعلام نظر کمیته ‌فنی‌بازرگانی را برای تعیین صحت مبانی قیمت، توجیه‌پذیری آن (موضوع جزء «۵»بند «الف» ماده «۲۴» قانون) یا قابل اجرا بودن مبلغ پیشنهادی در صورت‌جلسه گشایش پاکت‌های مناقصه ثبت کند. نتایج بررسی در جلسه دوم مطابق مقررات بند «الف» این ماده باید مستندسازی شود.»

باید توجه داشت که نکات ذیل از توجه به کل ماده و تبصره آن قابل استخراج است:

اولاً این تبصره برای مناقصات یک مرحله‌ای تقنین شده است همچنان که در صدر بند الف مشاهده می‌گردد.

ثانیاً در جزء ۴-۴ و ۴-۵  قبل از تبصره، روش مستندسازی ارزیابی مالی با «نام و عنوان و قیمت پیشنهادی برنده اول مناقصه و نام و عنوان و قیمت پیشنهادی برنده دوم مناقصه» ختم شده و در تبصره اشاره نموده آن «حداقل قیمت پیشنهادی» به کمیته فنی بازرگانی ارسال شود پس تا مطابق بند ۴ مستندسازی نشود نمی‌توان آن را به کمیته ارجاع نمود.

ثالثاً مطابق جزء‌۱ ماده؛ صورت‌جلسه گشایش پاکت‌های مناقصه باید طبق ماده ۵ آیین‌نامه مستند شود یعنی مطابق جزء ۴ بند ب باید صورتجلسه «جلسه گشایش پیشنهاد‌ها در مناقصات یک‌مرحله‌ای» تهیه شود.

لذا تا صورتجلسه گشایش پاکت‌های مناقصه و تعیین نفرات اول و دوم صورت نپذیرد نمی‌توان عنوان حداقل قیمت پیشنهادی را شناسایی نمود. بنابراین ارزیابی مالی را باید دارای ۴ فاز دانست:

فاز ۱- ارزیابی شکلی پیشنهادهای مالی [مستند به جزء ۳ بند الف ماده ۱۰ مستندسازی]

فاز ۲- قرار دادن قیمتها در دامنه قیمت متناسب [مستند به دستورالعمل تعیین دامنه قیمت‌های متناسب منبعث از بند الف ماده ۲۰ قانون]

فاز ۳- تعیین برنده احتمالی با بررسی شکلی قیمتها در مناقصات یک مرحله [مستند به جزء ۴-۴ و ۴-۵ بند الف ماده ۱۰ مستندسازی] و پس از تراز کردن قیمتها در مناقصات دومرحله‌ای

فاز ۴- آنالیز و کنترل مبانی قیمت در صورت لزوم [مستند به تبصره ماده ۱۰ مستندسازی]

لذا پس از این فازها نسبت به اعلام برنده قطعی اقدام می‌گردد [مستند به بند الف ماده ۲۰ قانون]

دلیل دیگر بر تفسیر فوق توجه به بند ج ماد ۲۰ قانون است که اشعار دارد: «پس از گشودن پیشنهادهای قیمت، تضمین برنده اول و دوم، نزد مناقصه‌گزار نگهداری و تضمین سایر مناقصه‌گران بازگردانده می‌شود.» که این امر مستند به جزء ۴ بند ب ماده ۵ مستندسازی با صورت‌جلسه‌ای باید در همان جلسه بازگشایی محرز گردد که در این صورت مطابق بند الف ماده ۱۰ آیین‌نامه تضمین ۹۴ «باید حداکثر ظرف هفت روز کاری آزاد شود» که این هفت روز از تاریخ تهیه و امضای صورتجلسه شروع می‌شود و با اجرای صحیح آن دیگر پاکت قیمتی غیر از نفر اول و دوم باقی نخواهد ماند که به کمیته فنی بازرگانی ارجاع گردد.

علی قره داغلی-۳۰ خرداد ۹۶