نفس بکشیم یا نکشیم؟!

نفس بکشیم یا نکشیم؟! رامین شاهی- گوش‌ها و چشم‌ها به رسانه‌های ارتباط جمعی است تا ببینند مدارس تهران تعطیل هستند یا خیر؟ بیماران قلبی-عروقی و ریوی و افراد سالمند در شهر تردد کنند یا خیر؟ آخرین تغییرات محدوده زوج و فرد و طرح ترافیک چیست، برنامه‌های زندگی‌مان را تعطیل کنیم یا خیر؟ … و بالاخره […]

نفس بکشیم یا نکشیم؟!

رامین شاهی- گوش‌ها و چشم‌ها به رسانه‌های ارتباط جمعی است تا ببینند مدارس تهران تعطیل هستند یا خیر؟ بیماران قلبی-عروقی و ریوی و افراد سالمند در شهر تردد کنند یا خیر؟ آخرین تغییرات محدوده زوج و فرد و طرح ترافیک چیست، برنامه‌های زندگی‌مان را تعطیل کنیم یا خیر؟ … و بالاخره نفس بکشیم یا خیر؟

هاله‌ای از دود، مه، گرد و غبار شهر تهران را فرا گرفته و حتی نمی‌توان چند ده متر آن طرف‌تر را به وضوح مشاهده کرد. هنگام تردد در مرکز شهر، چشمانمان می‌سوزد، چرا که میزان آلاینده‌های هوا، در شرایط بحرانی قرار گرفته است.  آلودگی هوا، جدا از ضررهای اقتصادی، آسیب‌های بسیاری بر سلامت جسم و روح و روان شهروندان ساکن در شهرهای بزرگ از جمله تهران وارد می‌کند  که خود مثنوی هفتادمن است. این قصه‌ای است که از حدود ۲۰ سال پیش در کلان‌شهر تهران آغاز شد و با مرور زمان به سایر کلان‌شهرهای کشو هم رسید تا امروز با شروع فصل سرما، شاهد تکرار این قصه باشیم.

شهروندان کلان‌شهرهای کشور، در دو دریای بزرگ اسیر شده‌اند و چشم‌انداز مثبتی برای رهایی از این مشکلات بزرگ، مشاهده نمی‌شود. اولی دریای دود و آلودگی است و دومی سوءمدیریت و ناهماهنگی مدیران و مسؤولین ذی‌ربط در دستگاه‌های متولی حل مشکل آلودگی.

حل مشکل آلودگی تهران، کار یک نهاد یا وزارتخانه به تنهایی نیست و این یک واقعیت محض است. اما برای کشوری که ۸ سال جنگ تحمیلی را با اراده‌ای ملی و همکاری و هماهنگی همه قوا، سازمان‌ها، نهاد‌ها و وزارتخانه‌ها و با پشتوانه مردمی، به سرانجام رساند، خشک کردن دریای دود و آلودگی و ذرات معلق، نمی‌تواند کار دشواری باشد، اما این گره کور همچنان بسته مانده است.

البته  این را باید پذیرفت که شهر تهران بدون دوراندیشی در بد‌ترین موقعیت جغرافیایی و محصور در میان کوه‌ها و انبوه ساختمان‌ها قرار گرفته و دیگر باد معروف شهریار نمی‌تواند از میان آن عبور کند تا آلودگی هوا را در ماه‌های سرد سال با خود شسته و ببرد که این خود از دلایل وارونگی هوا محسوب می شود. با این حال، امکان تغییر و جابه‌جایی پایتخت وجود ندارد و لازم است با همین وضع موجود، برای حل مشکلاتی چون ترافیک، حمل‌ونقل و آلودگی هوا اقدامی بزرگ صورت داد. لازم است دولت، مجموعه محیط‌زیست، خودروسازان، نیروی انتظامی، وزارت کشور، شهرداری‌ها، شوراهای شهر، پالایشگاه‌ها و… با پشتوانه بودجه‌ای مناسب و برنامه‌ای فرا جناحی، در مسیر حل مشکل آلودگی تهران و دیگر کلان‌شهر‌ها اقدام کنند.

بر اساس آمارهای موجود، آلودگی هوا سالانه ۲۱هزار نفر را در ایران از پا در می‌آورد و ۴ شهر از ۱۰ شهر آلوده کل جهان، در ایران قرار دارند و ما برای تأمین روزانه ۱۶کیلو هوای تازه دچار مشکل هستیم! این آمارهای تکان‌دهنده، بیانگر‌ عمق فاجعه‌ای هستند که برای حل آن باید با برنامه‌ریزی بلند مدت کاری کرد.

متأسفانه شاهدیم دولت‌ها و مجلس‌های مختلف می‌آیند و می‌روند اما همه آنها با همه تنوع جناحی و سلیقه‌ای خود، نتوانسته‌اند برای حل مشکل آلودگی تهران، کاری از پیش ببرند و تصویب قوانین و آیین‌نامه‌های مختلف برای دستگاه‌ها و بخش‌های مربوطه و سهیم در ایجاد آلودگی، نتوانسته گره‌گشای این مشکل باشد.

هنوز خودروهای فرسوده از رده خارج نشده‌اند، مشکل سوخت استاندارد هنوز کامل حل نشده است، مترو و سیستم حمل و نقل عمومی تا رسیدن به آمار ۶۵ درصدی حمل و نقل شهری فاصله زیادی دارد و در همین حال از مردم می‌خواهیم با خودروهای شخصی و برای حل مشکلات خود به سطح شهر نیایند!

 

ما همچنان در انتظار وزش باد و باریدن باران هستیم و امیدواریم باد و باران نجات‌بخش هوای آلوده و آسمان تیره تهران و شهرهای بزرگ باشند تا بالاخره ریه‌هایمان را از هوایی تمیز پر کنیم و نفس راحتی بکشیم!