۲۹هزار میلیارد تومان بودجه عمرانی سال۹۶ پرداخت نشد

۲۹هزار میلیارد تومان بودجه عمرانی سال۹۶ پرداخت نشد

رییس سازمان برنامه و بودجه در گزارشی از عملکرد بودجه به سبک جدید و ابتکاری به مخاطبان آمار داد.

به گزارش فارس، سخنگوی دولت و رییس سازمان برنامه و بودجه کشور چندی پیش گزارشی از عملکرد بودجه سال۹۶ ارایه کرد که با مداقه روی آن متوجه می‌شوید این اظهارات حاوی اطلاعات و نکات قابل تأملی است.

نوبخت در گزارش خود اعلام کرد، خوشبختانه صددرصد پیش‌بینی لایحه بودجه۱۳۹۶ یعنی ۳۲۰هزار میلیارد تومان منابع درآمدی تحقق‌یافته است که نسبت به سال پیش، ۱۳درصد رشد داشته است.

این گزاره و جملات دیگر گزارش بودجه در نوع خود بسیار جالب و البته همراه با ابهام و سؤالاتی است که به آن می‌پردازیم.

رقم مصوب منابع عمومی بودجه در لایحه سال گذشته، حدود ۳۲۰هزار میلیارد تومان بود که در مجلس با رشد ۸٫۴ درصدی به ۳۴۶ هزار میلیارد تومان افزایش یافت، یعنی علی‌رغم گفته نوبخت ۹۲درصد از درآمدهای بودجه این سال محقق شده و نه صددرصد است.

لایحه بودجه ۹۶ دولت

۱- برای روشن شدن موضوع باید به این سؤالات پاسخ داده شود که ملاک ارزیابی و قیاس عملکرد بودجه با چه شاخصی محاسبه می‌شود. یعنی آن‌که ارقام به دست آمده باید با قانون بودجه ۹۶ یا عملکرد سال ۹۵ مقایسه شود.

به نظر می‌رسد شیوه جدید و ابتکاری از سوی سازمان برنامه و بودجه و مجریان قانون ابداع شده و لایحه بودجه دولت، ملاک ارزیابی عملکرد است.

به عبارت دیگر دولت مفروضات و محاسباتی که با امضای رییس‌جمهور به مجلس تقدیم شده را ملاک و شاخص می‌داند. در صورتی که باید قانون بودجه و آنچه در نهایت به تأیید شورای نگهبان و مصوب مجلس است، محور ارزیابی و تفاسیر پس از آن باشد.

۲- رییس سازمان برنامه و بودجه برای آن‌که بگوید پیش‌بینی این سازمان از درآمد بودجه درست بوده، بنابراین ارقام لایحه را محور مقایسه قرارداده است. به هر حال کنار هم قراردادن عناصر و ارقام که ارتباط معناداری با یکدیگر ندارد، می‌تواند یک رزومه و عملکرد مدیریتی موفقیت‌آمیز برای مدیران ارشد سازمان مذکور باشد تا در وانفسای مشکلات اقتصادی، عامل انگیزشی تلقی شود.

قانون بودجه سال ۹۶- بخش درآمدی

۳- جابه‌جا کردن ارقام لایحه و مصوب و تحلیل‌های پس از آن، شاید در ظاهر بتواند روند رسیدن به اهداف را هموارتر جلوه دهد، اما در نهایت دید عمومی را نمی‌تواند اقناع کند که آمار‌‌‌ها روی کاغذ مثبت، اما در عمل فضای دیگری وجود دارد. خطرناک‌تر این‌که باید از این مدل پرهیز کرد، چرا که بدعتی جدید محسوب می‌شود. مگر آنچه تبدیل به قانون شده نباید محور و اصل باشد؟ پس چرا چنین نیست. این گونه تحلیل به نوعی بازی با آمار محسوب می‌شود تا سرپوشی بر محقق نشدن درآمدهای مالیاتی مصوب سال۹۶ باشد.

قانون بودجه سال۹۶ – بخش مصارف

۴- گفته شد ۴۲هزار میلیارد تومان صرف پرداخت‌ پروژه‌های عمرانی با رشد ۱۰درصدی نسبت به سال۹۵ شده است. آمار بانک مرکزی به نقل از خزانه‌داری کل کشور نشان می‌دهد، سال۹۵ از ۵۷هزار میلیارد تومان اعتبار مصوب طرح‌های عمرانی بالغ بر ۴۲هزار میلیارد تومان پرداخت شد. بنابراین با پرداخت ۴۲هزار میلیارد تومان در سال۹۶ که رقم مصوب آن ۷۱هزار میلیارد تومان است ۵۹ درصد تحقق یافته و عقب ماندگی ۴۱درصدی دارد.

حتی اگر رقم لایحه بودجه یعنی ۶۲هزار میلیارد تومان عمرانی‌‌‌‌ها را که پیش‌بینی دولت بوده، محاسبه کنیم، حدود ۶۷درصد محقق شده و همچنان ۳۳درصد عقب‌تر از مفروضات مسؤولان برای این بخش است. لذا سال گذشته در اعتبارات عمرانی نه تنها پیشرفت و رشدی حاصل نشده که با توجه به افزایش تورم و هزینه‌ها پسرفت محسوب می‌شود و معلوم نیست رقم رشد ۱۰درصدی عمرانی‌‌‌‌ها عنوان شده از سوی رییس سازمان برنامه و بودجه از کجا نشات می‌گیرد.

عملکرد بودجه سال۹۵ به همراه رقم مصوب

۵- جالب است بدانید مسؤولان هنگام آماردهی در بخش مصارف بودجه یا همان هزینه‌های جاری، به ارقام مندرج در لایحه بودجه ۹۶ اشاره ندارند، چرا که ارقام هزینه‌کرد دولت فراتر از لایحه است. برای مثال، در این سال هزینه‌ها در لایحه ۲۳۶هزار میلیارد تومان بوده، اما گفته شد ۲۴۳هزار میلیارد تومان عملکرد وجود دارد، یعنی ۷هزار میلیارد تومان بیش‌تر شده و ۱۰۲درصد تحقق داشته است. با این حال رقم مصوب ۲۵۳هزار میلیارد تومان منظور شد. قطعاً دولت با توجه به بدنه کارشناسی و مجری بودن، نگاه واقع‌بینانه و نافذتری به ارقام درآمدی و مصارف دخل و خرج کشور دارد، اما این موضوع نباید بهانه‌ای برای تحلیل‌‌‌‌ها و تفاسیر خارج از عرف و بعضاً گمراه‌کننده باشد.

۶- طی روزهای اخیر رییس سازمان برنامه و بودجه و نیز وزیر اقتصاد از افزایش درآمدهای گمرکی به عنوان یک دستاورد یاد می‌کنند، اما معلوم نیست چرا از آمار و وصولی‌های سازمان امور مالیاتی صحبتی نمی‌شود، با وجود آن که کرباسیان وزیر اقتصاد است و همان‌طور که گمرک زیرمجموعه این وزارتخانه محسوب می‌شود، سازمان امور مالیاتی‌ نیز در زمره سازمان‌های تابعه تلقی می‌شود. البته نوبخت پیش‌تر گفته بود برای نرم افزار‌‌‌‌ها و سامانه یکپارچه و طرح جامع مالیاتی میلیارد‌‌‌ها تومان پول هزینه شده است.