مشکلات استفاده بی‌رویه از داروهای گیاهی

مشکلات استفاده بی‌رویه از داروهای گیاهی استفاده از گیاهان دارویی این روز‌ها رو به افزایش است و فضاهای مجازی از جمله شبکه‌های اجتماعی بر استفاده نادرست از محصولات گیاهی دامن زده‌اند. به گزارش سینا‌پرس، لیدا شمسایی محقق و مدرس طب سنتی در این خصوص گفت: ایرانیان از ابتدا با طب سنتی واستفاده از داروهای گیاهی […]

مشکلات استفاده بی‌رویه از داروهای گیاهی

استفاده از گیاهان دارویی این روز‌ها رو به افزایش است و فضاهای مجازی از جمله شبکه‌های اجتماعی بر استفاده نادرست از محصولات گیاهی دامن زده‌اند.

به گزارش سینا‌پرس، لیدا شمسایی محقق و مدرس طب سنتی در این خصوص گفت: ایرانیان از ابتدا با طب سنتی واستفاده از داروهای گیاهی عجین بوده و به ‌طوریکه هنوز هم مادران به محض مشاهده دل درد در کودکان به سمت تهیه دمنوش نعناع و نبات می‌روند و این مسأله نشان می‌دهد که نمی‌توان منکر نقش مؤثر داروهای گیاهی در درمان‌های اولیه شد و باعث افتخار است که در سایر کشور‌ها علی‌رغم برخورداری از تکنولوژی غنی، این طب همچنان نوظهوراست لیکن کشور ما مهد این دانش وسیع از سال‌های گذشته بوده است. متأسفانه در صد ساله اخیر این طب و مصرف داروهای گیاهی با هجوم داروهای شیمیایی به کشور کم رنگ شده است؛ البته لازم به ذکر است که هم داروهای شیمیایی و هم داروهای گیاهی اگر به جا و صحیح استفاده نشوند هر دو برای بدن مضر هستند و نمی‌توان گفت دمنوش‌های گیاهی بی‌عارضه و بی‌خطر هستند و آنچه ما به آن تأکید داریم فراگرفتن مکتب طب ایرانی است که این طب با یکسری قواعد و قوانین برای تغذیه صحیح سعی در پیشگیری از ابتلا به امراض دارد و اصول آن تنها بر پایه تجویز داروهای گیاهی نیست.

شرط اول: تغذیه صحیح

شمسایی افزود: ۸ سال پیش، قبل از راه‌اندازی دانشکده طب سنتی در کشور، در شهر تهران تنها ۷۰۰ عطاری داشتیم در حالی‌که امروزه تعداد عطاری‌های سطح شهر به ۵ هزار عدد رسیده است که این عطار‌ها اغلب سقط فروش هستند به این معنی که هدف این افراد بیش‌تر دسترسی به فروش بیش‌تر است. توصیه متخصصین طب ایرانی این است که افراد به‌جای تهیه و مصرف داروهای گیاهی از این اماکن بیش‌تر به فکر تغذیه صحیح باشند و سعی در شناخت غذاهای مقوی و مفید داشته باشند، به‌طور مثال زرده تخم‌مرغ، بادام، نخود، انجیر، سیب، به، انگور و انار از جمله بهترین مواد غذایی برای بدن هستند. همچنین رعایت نکات تغذیه‌ای و تعادل در سیستم غذایی بهترین درمان برای هر فرد است؛ نکاتی نظیر مصرف غذا در هر ۴ تا ۶ ساعت، پرهیز از رویه هم‌خوری و مصرف عسل موم‌دار به اندازه یک فندق در میان وعده برای رفع ضعف و بیحالی، کمک بزرگی به حفظ سلامت غذایی در افراد می‌کند.

هم داروهای شیمیایی و هم داروهای گیاهی اگر به‌جا و صحیح استفاده نشوند هر دو برای بدن مضر هستند و نمی‌توان گفت دمنوش‌های گیاهی بی‌عارضه و بی‌خطر هستند

مصرف بی‌رویه دمنوش‌های گیاهی خطرناک است

این مدرس طب سنتی ضمن اشاره به عوارضی که مصرف بی‌رویه دمنوش‌های گیاهی برای سلامت دارد اظهارکرد: متأسفانه مصرف دمنوش‌های گیاهی در کشور ما بسیار متداول شده و افراد گمان می‌کنند این دمنوش‌ها سلامت آنها را تضمین می‌کند، غافل از این‌که این کار باعث ضعف کلیه‌ها می‌شود؛ تنها درمانی که برای بدن ضرورت دارد قوت گرفتن با غذا است. متأسفانه بیماران اغلب با مراجعه به عطاری‌ها و پزشکان غیرمتخصص نسبت به مصرف داروهای گیاهی اقدام می‌کنند و این پزشکان هم بی‌آن‌که بیماران را به پزشکان نوین ارجاع دهند اقدام به درمان بیماری‌های مهمی نظیر انواع سرطان می‌کنند و تازه زمانی فرد به پزشک متخصص مراجعه می‌کند که بیماری پیشرفت کرده و راه نجاتی برای بیمار نیست.

وی افزود: داروهای گیاهی اگر به جا و به موقع توسط متخصص طب سنتی که از دانشگاه‌های معتبر کشور، تخصص گرفته است، تجویز شود قطعاً برای فرد بیمار مشکل ایجاد نخواهد کرد. لیکن مصرف خودسرانه دارو به میزان زیاد باعث آسیب می‌شود. نکته مهم دیگر این است که زمانی داروی گیاهی مؤثر واقع می‌شود که بدن قوه داشته باشد و توانایی تجزیه و تحلیل دارو وجود داشته باشد. بر این اساس بدنی که دچار ضعف است قطعاً با تجویز داروهای گیاهی بهبود نمی‌یابد و این دارو‌ها به عنوان یک عامل تهاجمی برای بدن تلقی می‌شوند. بنابراین ابتدا بدن فرد بیمار باید قوت گرفته و سپس با داروی گیاهی آرام‌آرام بهبود یابد.

دلیل رکود طب سنتی نسبت به گذشته

 شمسایی در ادامه گفت: خوشبختانه در کشور ما به دلیل اقلیم مناسب و شرایط آب و هوایی امکان رشد گونه‌های مختلف گیاهی را دارد و از هر کشوری گونه‌ جدیدی وارد کشور ما بشود، قابلیت کشت آن در کشور مهیا است. از قدیم‌الایام حکمایی نظیر ابن‌سینا، اسماعیل جرجانی، عطار نیشابوری، حکیم رازی و سایر حکما با داروهای گیاهی آشنایی داشتند و علاوه بر این مردم در گذشته تغذیه اصولی‌تری داشته و مراعات بیش‌تری در تغذیه داشتند و از این جهت درمان بیماری‌ها توسط این حکیمان ساده‌تر بود. به این دلیل ما نمی‌توانیم نتایج امروز طب سنتی را با هزار سال پیش مقایسه کنیم زیرا امروزه غذاهای بی‌قوت زیاد شده و قوای بدنی مردم کاهش یافته است. در حال حاضر اگر داروی گیاهی با رعایت اصولی که گفته شد به‌طور صحیح به بیمار داده شود توقع ما این است که تا ۸۰ درصد به رفع مشکل بیمار کمک کند. متأسفانه برخی از افراد گمان می‌کنند طب سنتی معجزه‌گر است در حالی‌که باید گفت این مکتب طب ایرانی است که معجزه می‌کند و اصول آن بر پایه نحوه صحیح تغذیه، نحوه حرکت و سکون، خواب منظم و آرامش روح و روان استوار است و این‌که بگوییم دارویی معجزه‌آسا است، صحت ندارد. از طرف دیگر افرادی که از این داروهای گیاهی پاسخ مناسب دریافت نمی‌کنند به دلیل این است که حوصله اجرای قوانین مکتب ایرانی را ندارند و انتظار دارند با پرخوری و پرنوشی، بدن سالمی داشته باشند که مسلم است این مسأله ممکن نبوده و در هر دو طب مردود اعلام شده است.

ما نمی‌توانیم نتایج امروز طب سنتی را با هزار سال پیش مقایسه کنیم زیرا امروزه غذاهای بی‌قوت زیاد شده و قوای بدنی مردم کاهش یافته است.

نسخه‌های گیاهی در فضای مجازی

این محقق طب سنتی در خصوص مصرف بیش از حد برخی از موادغذایی که در طب سنتی مردود شده است، گفت: تناقضاتی در خصوص مصرف برخی از موادغذایی وجود دارد. به‌طور نمونه در طب سنتی مصرف بیش از حد قارچ، کلم و گوشت گاو مردود است و باید در خوردن این مواد محدودیت اعمال شود. یکی دیگر از اشتباهاتی که صورت می‌گیرد تجویز سفیده تخم مرغ به ورزشکاران است. این در حالی است که سفیده‌ تخم مرغ اگر بیش از اندازه مصرف شود موجب گرفتگی‌های کبدی می‌شود و به مرور باعث خشکی عضلات می‌شود. همچنین قارچ، کلم و گوجه نباید به اندازه زیاد مصرف شوند و تبلیغات برای مصرف بیش از حد این مواد اشتباه است.

 متأسفانه این روز‌ها در فضاهای مجازی شاهد تبلیغ دمنوش‌های گیاهی و قوانین طب سنتی هستیم، در حالیکه این توصیه‌ها منبع موثقی نداشته و علمی و معتبر نیستند و مطالب منتشر شده از زبان هیأت علمی و اساتید این طب نیست و تنها نقل قول‌هایی از منابع نامعتبر و تجربی است. به‌طور نمونه در خصوص مطلب ماساژ درمانی در شب در یکی از کانال‌های مجازی نقل شده است که در زمان شب کف پا‌ها را با روغن ماساژ بدهید و سپس نایلونی بر روی پا ببندید. در این خصوص باید گفت با وجودیکه ماساژ کف پا با روغن اقدام خوبی است، لیکن پوشیدن پلاستیک بعد از انجام این کار موجب بسته شدن کانال‌های تهویه هوا و تعریق ناحیه می‌شود. بنابراین باید گفت که این نصایح علمی نیستند و تنها توصیه ما این است که برای آگاهی از این نکات افراد به سراغ خواندن کتب معتبر بروند. یکی از این کتب کتاب «پاسداشت تندرستی» نوشته دکتر گنجی و دکتر معینی است.