آتش اشتباه‌های عمدی بر جان شالیزار

آتش اشتباه‌های عمدی بر جان شالیزار با آغاز فصل برداشت برنج و با وجود هشدارهای فراوان کارشناسان حفظ محیط‌زیست و جهاد کشاورزی، آتش زدن کاه و کلش در شالیزارهای مازندران همچنان ادامه دارد. به گزارش ایرنا، این روز‌ها هنگام گذر از جاده‌های مازندران دود غلیظ ناشی از سوزاندن کاه شالی نه تنها در شالیزارهای اطراف […]

آتش اشتباه‌های عمدی بر جان شالیزار

با آغاز فصل برداشت برنج و با وجود هشدارهای فراوان کارشناسان حفظ محیط‌زیست و جهاد کشاورزی، آتش زدن کاه و کلش در شالیزارهای مازندران همچنان ادامه دارد.

به گزارش ایرنا، این روز‌ها هنگام گذر از جاده‌های مازندران دود غلیظ ناشی از سوزاندن کاه شالی نه تنها در شالیزارهای اطراف قابل دیدن است، بلکه برای لحظاتی افق دید رانندگان را تیره و تار کرده و در صورت باز بودن پنجره خودروها، مهمان ریه‌هایشان می‌شود.

تکرار اشتباه آتش زدن کاه و کلش در حالی است که در چند سال اخیر نسبت به تبعات منفی این کار بر محیط‌زیست با نگاه‌های متفاوت کارشناسی در رسانه‌های مختلف اطلاع‌رسانی شده است، اما این موضوع همچنان مورد بی‌توجهی کشاورزان قرار می‌گیرد.

کارشناسان کشاورزی از بین رفتن سنت نگهداری دام توسط کشاورزان و رونق کشت دوم برنج را مهم‌ترین عامل در ادامه آتش کشیدن کاه و کلش با وجود خطره‌های آن می‌دانند.

بیش‌تر کشاورزان مازندرانی تا یک دهه پیش در طویله‌های روستایی خود دست‌کم یکی دو رأس دام نگهداری و کاه شالی را برای تعلیف دام‌هایشان جمع‌آوری و انبار می‌کردند.

برداشت مکانیزه شالی هم سبب می‌شود تا کاه و کلش به صورت مخلوط شده از کمباین مخصوص درو شالی خارج شود که در این صورت برای تغذیه دام‌ها قابل استفاده نیست.

در روش برداشت دستی، کشاورزان بخشی از ساقه شالی را که از نشا تا رسیدن در آب قرار داشت و حالت پوسیدگی پیدا کرد در زمین باقی می‌گذارند که به آن کلش می‌گویند و تنها قسمت سالم ساقه را جدا می‌کنند و به همین دلیل هم کاه آن قابل استفاده برای دام است.

رعایت نشدن سطح برش ساقه در برداشت مکانیزه سبب می‌شود تا زحمت و هزینه جمع‌آوری کاه و کلش برای کشت دوم بیش‌تر شود و شالیکار بدون توجه به مضرات خاک و محیط‌زیست، آتش زدن را به عنوان ساده‌‌ترین روش انتخاب کند.

همچنین در برداشت سنتی، ساقه شالی پس از جدا شدن به مدت ۳ روز در هوای آفتابی نگهداری می‌شود تا خشک شود و سپس با جمع‌آوری در کنار مزرعه خرمن‌کوبی می‌شود که نتیجه آن به دست آمدن کاه خالص است.

ترجیح منافع زودگذر

کارشناسان کشاورزی می‌گویند که سوزاندن کاه و کلش بعد از برداشت شالی، میکروارگانیزم و مواد آلی خاک را از بین می‌برد، آلودگی زیست‌محیطی داشته و به حاصلخیزی خاک نیز صدمه جدی وارد می‌کند.

براساس بررسی‌های کارشناسان جهاد کشاورزی، به‌طور متوسط از هر یک‌هزار مترمربع زمین شالیزاری بیش از ۸۰ بسته کاه ۲۰ کیلویی تولید می‌شود.

رییس سازمان جهاد کشاورزی مازندران از کشاورزان برنجکار استان خواست برای حفظ مواد آلی خاک، از آتش زدن بقایای ساقه، کاه و کلش شالی برنج در شالیزار‌ها خودداری کنند.

عزیرا… شهدی‌فر گفت: با وجود این‌که درباره آتش نزدن کاه و بقایای ساقه شالی هر سال به اندازه کافی اطلاع‌رسانی می‌شود، اما باز هم شاهد آتش‌سوزی در شالیزار‌ها پس از برداشت برنج هستیم.

وی با تأکید بر این نکته که سوزاندن بقایای ساقه و کاه در شالیزار‌ها سبب از بین رفتن مواد‌آلی خاک می‌شود، از کشاورزان خواست تا کاه و کلش باقی مانده در شالیزار‌ها را بسته‌بندی و برای استفاده بعدی از آنجا خارج کنند.

براساس نظر کارشناسان خارج کردن کاه شالی از اراضی شالیزاری برای این‌که مأمنی برای آفت برنج از جمله کرم ساقه‌خوار نشود، ضروری است؛ اما سوزاندن سبب از بین رفتن خاک می‌شود.

برداشت شالی برنج در مازندران از دو هفته پیش از زمین‌های شالیزاری غرب و مرکزی استان مازندران آغاز شده است.

امسال ۲۰۸ هزار هکتار از زمین‌های کشاورزی این استان زیر کشت برنج رفته است.