محصولات تراریخته تهدید یا فرصت؟

  مصرف محصولات تراریخته که با تغییرات ژنتیکی مواجه شده‌اند هنوز جای تامل دارد چراکه کسی در خصوص مزایا و یا حتی مضرات احتمالی آن مطمئن نیست. به گزارش خانه ملت، محصولات تراریخته به محصولاتی اطلاق می‌شود که ساختار ژنتیکی آن از طریق مهندسی ژنتیک تغییر یافته باشد. این تغییر بیشتر مواقع در جهت بهبود […]

 

مصرف محصولات تراریخته که با تغییرات ژنتیکی مواجه شده‌اند هنوز جای تامل دارد چراکه کسی در خصوص مزایا و یا حتی مضرات احتمالی آن مطمئن نیست.

به گزارش خانه ملت، محصولات تراریخته به محصولاتی اطلاق می‌شود که ساختار ژنتیکی آن از طریق مهندسی ژنتیک تغییر یافته باشد. این تغییر بیشتر مواقع در جهت بهبود مقاومت محصول به برخی آفات یا بیماری‌ها و برای بهبود عملکرد آن و بهره‌وری کشاورز صورت می‌گیرد.

این‌که محصولات تغییر ژنتیک یافته برای سلامت مفید هستند یا مضر سؤالی است که ذهن بسیاری از کارشناسان این حوزه را درگیر کرده و هیچ جواب قاطی تاکنون به این پرسش داده نشده است.

از یک سو برخی کارشناسان معتقدند با تغییر ژنتیک در محصولات کیفیت اولیه آن‌ها دستخوش دگرگونی شده و دیگر مانند قبل نمی‌توان بر سلامت آن‌ها تأکید کرد در حالی که عده‌ای معتقدند با جهش ژنتیکی این نوع محصولات بهبود در تولید از جهش کیفی و کمی رخ خواهد داد.

حال تصمیم‌گیری از میان این دو اعتقاد برای مردم سخت بوده زیرا سلامت موضوعی نیست که بتوان به راحتی از کنار آن گذاشت از طرفی افزایش هر روزه آمار سرطان در کشور و به راه افتادن سونامی آن دغدغه‌ای جدی بوده که باید با عوامل بروز آن به جد برخورد کرد.

برای درک بهتر عوارض یا مزایای استفاده از محصولات تراریخته خانه ملت گفت‌وگویی با برخی از نمایندگان ترتیب داده که در ذیل می‌خوانید:

رشد ۴۰ درصدی سرطان نتیجه مصرف محصولات تراریخته

محمدتقی توکلی نایب رییس کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس- با انتقاد از تولید و عرضه محصولات تراریخته در کشور، گفت: رشد ۴۰ درصدی سرطان نتیجه مصرف محصولات تراریخته در کشور است.

وی ادامه داد: تولیدکنندگان و عرضه‌کنندگان این نوع محصولات بیش از توجه به کیفیت محو سود بالای این نوع محصول شده‌اند.

تغییرات ژنتیکی محصولات نظم محیط زیست و سلامت مردم را دستخوش دگرگونی می‌کند

نماینده مردم الیگودرز در مجلس شورای اسلامی، با بیان این‌که افزایش تولید در محصولات تراریخته انگیزه برخی افراد برای سرمایه‌گذاری در این بخش است، تصریح کرد: افزایش سرطان و راه افتادن سونامی آن در کشور نتیجه دستکاری ژنتیک در محصولات و مواد غذایی مردم است.

جهش ژنتیکی در محصولات مصرفی مردم به سلامت آن‌ها لطمه می‌زند

این نماینده مردم در مجلس نهم، با تأکید بر این‌که جهش ژنتیکی در محصولات مصرفی مردم به سلامت آن‌ها لطمه می‌زند، تصریح کرد: تغییرات ژنتیکی در محصولات شاید از لحاظ کمی مزایای بسیاری به همراه داشته باشد، اما از لحاظ کیفی هیچ‌گاه نمی‌تواند جایگزینی برای محصولات ارگانیک باشد.

وی با بیان این‌که محصولات تراریخته در کشورهای پیشرفته جایی ندارند، افزود: کشورهای پیشرفته به مضرات استفاده از محصولات تراریخته و بیماری‌های ناشی از آن آگاه بوده از این رو این نوع محصولات مصرف بومی برای آن‌ها ندارد و با صادرات آن‌ها زمینه ارزآوری را برای کشور خود فراهم می‌کنند.

تغییرات ژنتیک در محصولات مصرفی مردم سلامت آن‌ها را تهدید می‌کند

این نماینده مردم در مجلس نهم، ادامه داد: با تغییرات ژنتیکی در محصولات مصرفی مردم نظم محیط زیست و سلامت آن دستخوش دگرگونی خواهد شد.

توکلی با بیان این‌که افزایش مطالعات و پژوهش‌ها به معایب استفاده از محصولات تراریخته خواهد انجامید، گفت: به راه افتادن سونامی سرطان در ایران نتیجه تغییر عادات غذایی و همچنین استفاده از این نوع محصولات تراریخته است.

وارداتی با طعم سرطان

غالباً هدف از مهندسی ژنتیک در گیاهان انتقال یک یا چند ژن به گیاه می‌باشد که در صورت موفقیت یک ویژگی جدید به گیاه می‌بخشند. این ویژگی جدید معمولاً در گیاهان هم خانواده یافت نمی‌شود. به همین دلیل انتقال ژن یا ژنهای عامل این ویژگی، که گاهی در گیاهان غیر هم خانواده یا حتی موجود زنده دیگر مانند یک گونه باکتری موجود می‌باشد، از طریق روش‌های متداول اصلاح نباتات محقق نخواهد شد. نمونه‌های استفاده از گیاهان تراریخته با صفتی چون مقاومت به یک آفت، بیماری یا خشکی را می‌توان در کشاورزی مدرن یافت.

علی‌رغم فواید بسیار و به تبع آن علاقه‌مندان زیاد در بین محققین و کشاورزان، استفاده از گیاهان تراریخته منتقدینی دارد. این انتقادات بر اساس ملاحظات اکولوژیکی و اقتصادی می‌باشد چرا که موجودات تراریخته غالباً به درخواست ابداع‌کنندگان آن‌ها تحت قوانین مالکیت معنوی محافظت می‌شوند. این منتقدین همچنین به بحث سلامت مواد غذایی تولید شده با گیاهان تراریخته می‌پردازند. در ایران اولین محصول کشاورزی تراریخته رقمی از برنج است که در برابر کرم ساقه‌خوار برنج Chilo suppressalis مقاوم است.

تغییر‌ ژنتیکی همیشه منفی‌ نیست

محمدحسین قربانی، سخنگوی کمیسیون بهداشت و درمان مجلس با مثبت ارزیابی کردن تولید محصولات تراریخته در کشور، گفت: تولید محصول با کیفیت و در کمیت بالا اصل مهمی است که در صورت لحاظ شدن این دو مهم در تولید محصولات تراریخته هیچ منعی برای ادامه فعالیت گلخانه‌ها وجود ندارد.

وی ادامه داد: تولید محصولات تراریخته می‌تواند علاوه بر رفع نیاز کشور زمینه ارزآوری از طریق صادرات را نیز فراهم کند.

نماینده مردم آستانه اشرفیه در مجلس شورای اسلامی، با رد هر نوع اظهار نظری مبنی بر لحاظ نشدن اصول ارگانیک در تولید محصولات تراریخته، افزود: تولید محصول با کیفیت و در کمیت بالا اصل مهمی است که در صورت لحاظ شدن این دو اصل در تولید محصولات تراریخته هیچ منعی برای ادامه فعالیت گلخانه‌ها در این زمینه وجود ندارد.

این نماینده مردم در مجلس نهم، با تأکید بر این‌که هر نوع تغییر ژنتیکی در محصولات کشاورزی را نمی‌توان منفی قلمداد کرد، تصریح کرد: دنیا برای جذب بازارهای جهانی به سمت و سوی محصولات تراریخته رفته و ما نباید ممانعتی برای تولید محصولات در کشور ایجاد کنیم.

حرکت کشورهای پیشرفته به سمت و سوی استفاده از تکنولوژی در تولید محصولات

وی با بیان این‌که کشاورزی در کشورهای پیشرفته براساس علم روز است، گفت: استفاده از تکنولوژی برای تولید محصولات تراریخته یکی از اصولی است که این روز‌ها بسیاری از کشورهای برای قضیه بازار‌ها در خدمت گرفته‌اند.

این نماینده مردم در مجلس نهم، با اشاره به تجربه کشوری چون هند برای تولید انواع برنج با تکنولوژی‌های روز، گفت: استفاده از محصول تراریخته به هند این مجوز را داده که بیش از ۴۰ درصد برنج دنیا را تأمین کند.

قربانی با انتقاد از ادامه روند تولید محصولات به روش سنتی در ایران، تصریح کرد: اگر بخواهیم از قافله رشد و پیشرفت عقب نمانیم باید خود را با علم روز دنیا همسو کنیم.

وی ادامه داد: تداوم کشاورزی سنتی، واردات و از دست دادن ذائقه مردم را به همراه خواهد داشت.

 

سخنگوی کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی، یادآور شد: افزایش حجم تولیدات کشاورزی در کنار تضمین سلامت محصولات به عنوان منشوری باید در پیشگاه مسؤولان قرار بگیرد.