مؤلفه‌های اصلی در تولید خودرو چیست؟

گروه خودرو- با توجه به صنعت خودروسازی در کشورمان که قدمت آن به چند دهه می‌رسد، اما همچنان این صنعت با موانع و مشکلات عدیده‌ای سر و کار دارد که یکی از بزرگ‌ترین آن‌ها را می‌توان تولید خودروی باکیفیت و قطعات بادوام دانست. به گزارش مناقصه‌مزایده، در همین راستا، مسیح فرزانه؛ کارشناس صنعت و بازار خودرو، درباره علت بروز ناترازی بنزین در کشور به‌ویژه در ایام نوروز، گفت: در بحث بهینه‌سازی مصرف سوخت چندین مؤلفه تأثیر‌گذار است. یکی از اقدامات مؤثر در کاهش ناترازی بنزین تقویت صنعت خودروسازی داخلی یعنی بالا بردن کیفیت مونتاژ خودرو به‌ویژه در بحث تولید موتور (پیشرانه) و قوای محرکه است که هم باعث کاهش مصرف بنزین و هم کاهش آلودگی هوا در تمام شهر‌ها در درازمدت می‌شود. فرزانه؛ در ادامه با اشاره به اینکه از سوی دیگر تقویت واردات خودروهای خارجی باکیفیت نیز می‌تواند به ما در رفع معضل ناترازی بنزین کمک کند، ادامه داد: تغییر نگاه کلان به بخش صنعت خودرو در بخش مونتاژ نیز یکی از اقداماتی است که می‌توان به وسیله آن تا حدودی این ناترازی را در بلندمدت مرتفع کند. وی خاطرنشان کرد: تمامی خودروهای مونتاژی در کشور در حالی چینی شده‌اند که پنج سال پیش بخش قابل‌توجهی از این مونتاژی‌ها خودروهای فرانسوی مثل پژو و رنو و سیتروئن بود که به مراتب از کیفیت بسیار بالاتری از خودروهای کنونی چینی برخوردار بودند، به اضافه اینکه عموم خودروهای مونتاژی چینی موتورهای توربوی بی‌کیفیتی دارند که با کیفیت پایین سوخت در کشور ناسازگارند و هم موتور را زودتر از موعد مستهلک، هم آلودگی را بالاتر و هم مصرف سوخت را بیشتر می‌کند و چنین شرایطی سبب رسیدن به رکورد مصرف سوخت بیش از ۱۵۰ میلیون لیتر در روز در کشور شده است. این کارشناس خودرو، بیان کرد: در بحث مونتاژ خودرو هنوز در کشور ما یک بحث عدم تعریف مناسب وجود دارد. سیاست‌گذاران علاقه‌مند به اجبار این دیکته هستند که ما تولیدکننده خودرو هستیم در صورتی که ما مونتاژکننده هستیم. فرزانه؛ با بیان اینکه تولیدکننده خودرو باید خودش دارای صنعت، فناوری و تکنولوژی ساخت خودش با قابلیت صادرات باشد، ادامه داد: ولی ما صرفاً واردکننده این سه مؤلفه هستیم. بحث مونتاژ و واردات دو موضوعی است که هم‌پوشانی دارد و به کاهش مصرف سوخت کمک می‌کند. به گفته این کارشناس خودرو، از ابتدای ۱۴۰۲ وعده و وعیدهایی در بحث واردات خودرو و افزایش کیفیت خودروهای تولید داخل داده شده بود که البته در تمامی دولت‌های گذشته هم بوده ولی هیچکدام از آن‌ها محقق نشده است. بخش عمده‌ای از مردم عادی ما از خودروهای داخلی ایرانی و بخش دوم عمدتاً چینی استفاده می‌کنند و بخش اندکی از جامعه از خودروهای وارداتی بهره می‌برند. فرزانه؛ گفت: اتفاقی که می‌تواند در حوزه کاهش مصرف سوخت تأثیر‌گذار باشد پرداختن به تکنولوژی پیشرانه موتورهای داخلی است. بسیاری از محصولات داخلی ما در کشور با یک پایه موتور یعنی عملاً با یک پیشرانه قدیمی تولید می‌شوند. همچنین درخصوص تولید قطعات خودرو نیز، ابراهیم شجاعت؛ پژوهشگر و کارشناس صنعت خودروسازی، گفت: نخستین موضوع در رابطه با شرکت‌های دانش‌بنیان در صنعت، این است که باید با معیار درستی حقیقت دانش‌بنیانی این شرکت‌ها سنجیده شود. طی چند سال گذشته این مورد که بسیاری از شرکت‌ها برای دریافت تسهیلات، ادعای دانش‌بنیانی دارند، اما حقیقت آن‌ها متفاوت است. وی ادامه داد: این موضوع که آیا این شرکت حقیقتاً دانش‌بنیان هست را از روی محصول و نتیجه کار آن‌ها می‌توان فهمید و بهتر است از دسته‌بندی براساس فرآیند تولید صرف‌نظر کنیم. شایان ذکر است که در هر خودرو به‌طور متوسط بیش از دو هزار قطعه وجود دارد؛ در تولید بسیاری از این قطعات پیچیدگی‌های فنی وجود دارد که به دست دانش‌بنیان‌‌ها قابل حل است. شجاعت؛ گفت: گستردگی فرصت کار برای دانش‌بنیان‌‌ها در صنعت قطعه‌سازی خودرو از روش‌های فنی تولید خود قطعه تا ساخت مواد اولیه و حتی ماشین‌آلات مورد نیاز برای تولید قطعه است. لازم به ذکر است که خودروسازان نیز با کمی همت مضاعف می‌توانند حلقه‌های تولید تجاری خود را به دانش‌بنیان‌‌ها بیشتر از قبل متصل کنند تا شکاف‌های فناورانه تولید پوشش داده شود. وی تصریح کرد: اتصال گپ‌های فناوری به شرکت‌های دانش‌بنیان با توجه به اینکه معمولاً بودجه آنچنانی نیز نیاز ندارد و به نوعی پیش‌خرید قطعه است، سود مناسبی به همراه دارد و به راحتی ضرایب سود رشد خواهد کرد. به همین جهت خودروسازان می‌توانند این شکاف‌‌ها را پر کرده و علاوه بر کسب سود و حل مشکلات تیراژ تولید، ارزبری و مشکلات کیفیت تولید داخل را نیز رفع کنند. این پژوهشگر صنعت خودرو، اظهار کرد: شایان ذکر است که شرکت‌های دانش بنیان بهتر است که مستقیماً وارد مبحث تولید نشوند؛ چراکه ماهیت و ذات این شرکت‌ها فناور بودن است و پس از به ثمر رساندن ابداعی باید به سمت تحقیق و توسعه نوآوری دیگری حرکت کنند. به همین جهت بهتر است که تولید به مجری دیگری سپرده شود. در سالیان اخیر یک شرکت خودروسازی داخلی دوبار اقدام به انجام این کار کرده است، اما به نظر می‌رسید که این همکاری دانش‌بنیان‌‌ها بیشتر به جهت نمایش بوده است. شجاعت؛ تصریح کرد: به نظر می‌رسد که در فصل بهار خودروسازان برای افزایش قیمت کارخانه‌ای خودرو‌‌ها اقدام کنند. همچنین با توجه به ارتباط مستقیم خودرو‌های مونتاژی و قیمت ارز به نظر می‌رسد که با توجه به عدم تغییر قیمت ارزنیمایی در این نوع خودرو شاهد تغییر قیمت چندانی نباشیم. همچنین به نظر می‌رسد که خودرو‌های چینی امسال سهم بیشتری از بازار خودرو را به خود اختصاص خواهند داد. وی گفت: در بحث خودرو‌های وارداتی نیز به نظر می‌رسد که حجم واردات خودرو‌های برقی به رقم قابل‌توجه ۵۰ هزار دستگاه خواهد رسید که اکثراً در اختیار ناوگان تاکسیرانی قرار می‌گیرند. همچنین درخصوص واردات خودروی نو نیز وارداتی در حدود ۲۰ هزار دستگاه پیش‌بینی می‌شود. شایان ذکر است که در مبحث واردات خودرو‌های دست‌دوم به نظر می‌رسد که در سال‌جاری شاهد تحولی نخواهیم بود و در صورت فشار صرفاً به تدوین دستورالعمل‌های آن پرداخته شود.