ایرباس ایران را سرکار گذاشت

  نمی‌توان انکار کرد که «بوئینگ» هم گوشه چشمی جدی به بازار ایران داشته و باید دید که خرداد ماه سال‌جاری، قرارداد قطعی خرید این تعداد هواپیما به امضا می‌رسد یا این طرح دولت هم به سرنوشت بدقولی‌های «آخوندی» و تیم همراه در به اتمام رساندن مسکن مهر دچار خواهد شد؟ به گزارش نسیم، حرکت […]

 

نمی‌توان انکار کرد که «بوئینگ» هم گوشه چشمی جدی به بازار ایران داشته و باید دید که خرداد ماه سال‌جاری، قرارداد قطعی خرید این تعداد هواپیما به امضا می‌رسد یا این طرح دولت هم به سرنوشت بدقولی‌های «آخوندی» و تیم همراه در به اتمام رساندن مسکن مهر دچار خواهد شد؟

به گزارش نسیم، حرکت دست به عصای ایرباس برای تحویل پرنده‌های آهنی به ایران، آن‌هم درست ۸۰ روز پس از اجرای برجام، توافقنامه‌ای که به موجب آن بذر تفاهم‌نامه خرید ۱۱۸ فروند هواپیمای پهن پیکر فرانسوی در کنار برج ایفل کاشته شد.

تفاهم‌نامه اولیه خرید ۱۱۸ فرونده هواپیمای ایرباس به ارزش دست‌کم ۱۰.۵ میلیارد دلار در سفر اخیر رییس‌جمهوری به فرانسه به امضا رسیده که از پی این تفاهم‌نامه، مقرر شد ۴۵ فروند هواپیمای ایرباس ۳۲۰ و ۳۲۱، ۴۵ فروند ایرباس ۳۳۰، ۱۶ فروند ایرباس ۳۵۰ و ۱۲ فروند هواپیمای ایرباس A۳۸۰ در مدت زمان ۵ سال در اختیار شرکت دولتی هواپیمایی «هما» قرار گیرد.

از قرار معلوم‌، تأمین مالی این هواپیما‌ها هم به صورت فاینانس با سهم ۸۵ درصدی شرکت ایرباس و نقدینگی ۱۵ درصدی ایران‌ایر انجام خواهد شد، بنابراین بخشی از سهم ۱۵ درصدی هواپیمایی ایران‌ایر (هما) از محل تسهیلات صندوق توسعه ملی تأمین می‌شود که دولت ایران هم ضمانت فاینانس را بر عهده می‌گیرد. چنان‌چه «ایران‌ایر» امکان تأمین سهم ۱۵ درصدی خود را نداشت، ایرباس این رقم را از محل فاینانس برای ایران‌ایر تأمین می‌کند.

عباس آخوندی‌، سکاندار وزارت راه‌وشهرسازی امضای تفاهم‌نامه خرید این تعداد هواپیما را اتفاقی بی‌نظیر در تاریخ مالی ایران برشمرده و اذعان داشته که بر اساس قرارداد مذکور، ۷ فرودگاه بین‌المللی در تهران و ۴ فرودگاه هم در شهرستان‌ها احداث می‌شود. اشاره این مقام مسؤول در وزارت راه‌وشهرسازی به ساخت فرودگاه‌های بین‌المللی آن‌هم در لابلای قرارداد خرید این تعداد هواپیما بعد ازآن مطرح شد که از پی این تفاهم‌نامه، انتقادات تندوتیزی به سمت وزارتخانه او روانه شده است. هرچند که خود او اعتقاد دارد مردم به شدت از امضای این تفاهم‌نامه استقبال کرده‌اند.

رضا نخجوانی‌، حسین خانلری‌ و حمید‌رضا پهلوانی‌، رؤسای اسبق سازمان هواپیمایی، جملگی به این اقدام دولت تاخته و هریک بخش مهمی از این تفاهم‌نامه وزارت راه‌و شهر‌سازی با ایرباس را زیر سؤال برده‌اند.

حمیدرضا پهلوانی، اذعان داشت که در همان سال ۹۲ و با وجود اعمال تحریم بین‌المللی هم‌‌‌، چنان‌چه شرکت‌های هواپیمایی از نقدینگی لازم برخوردار بودند امکان خرید هواپیمای ایرباس به صورت مستقیم وجود داشت و از لغو قرارداد خرید هواپیماهای ایرباسA۳۸۰ توسط برخی از کشورهای همسایه خبر داد و گفت که لغو این قرارداد‌ها ربطی به فقدان توانایی مالی کشور‌های خریدار ندارد زیرا به پرواز درآمدن این نوع از هواپیما منوط به اشغال شدن دست‌کم ۷۵ درصد صندلی‌های آن بوده است.

حسین خانلری‌ دیگر رییس سازمان هواپیمایی کشوری، شرایط حال حاضر صنعت هواپیمایی کشوری را فاقد زیرساخت‌های لازم برای ورود هواپیمای پهن‌پیکر خریداری شده دانست و گفت که استفاده از هواپیماهای پهن‌پیکر خریداری شده در مسیرهای داخلی فاقد هرگونه صرفه اقتصادی است و نتیجه‌گیری کرد که دو سوم صندلی هواپیماهای پهن‌پیکر خالی می‌ماند.

اما ‌رضا نخجوانی‌ دیگر رییس سازمان هواپیمایی کشوری هم بدون هرگونه تعارفی، ورود دولت به خرید هواپیما، را سبب شکل‌گیری شایبه‌های مختلفی دانست که تزریق چنین سرمایه هنگفتی توسط دولت، جایی برای رقابت بخش خصوصی با دولت نمی‌گذارد و اعلام داشت که این اقدام، عدول از سیاست‌های کلان کشور در روند خصوصی‌سازی بوده و نتیجه‌گیری کرد که قیمت یک فروند هواپیمای ایرباس ۳۲۰ صفر کیلومتر در کارخانه ۸۰ میلیون دلار است، در حالی‌که همین هواپیما را در بازار آزاد می‌توان با نصف قیمت تهیه کرد.

در مقابل وزارت راه ‌و شهرسازی اعلام کرده که سالانه ۳ تا ۵ میلیارد دلار ارز توسط مسافران خارجی به ایرلاین‌های خارجی پرداخت می‌شود که تجمیع این اعداد در مدت ۱۰ سال به رقمی در حدود ۵۰ میلیارد دلار خواهد رسید، بنابراین با خرید یک جای هواپیمای نو، به میزان ۱۰.۵ میلیارد دلار، مابقی رقم مذکور در کشور صرفه‌جویی هم خواهد شد.

صرف‌نظر ازپرداختن بیش‌تر به بعد فنی ماجرا، اما دو دغدغه مهم در لابه‌لای اظهارات هر ۳ معاون اسبق وزیر راه‌وشهر‌سازی به خوبی موج می‌زند که نخستین آن صرف اعتباری سنگین برای خرید و دیگری خرید هواپیمای ایرباس ۳۸۰ A که فقط توانایی نشست و برخاست در فرودگاه امام خمینی(ره) را دارد و نه دیگر هیچ فرودگاه دیگری.

هرچند که ‌علیرضا سلامی، مشاور وزیر راه‌ و شهرسازی گفته که قرارداد خرید هواپیما دولت را مقروض نکرده و بدون اتکا به منابع دولتی اقساط آن پرداخت خواهد شد.

تعلل ایرباس یا عقب‌نشینی بانک‌های اروپایی

بهمن ماه سال گذشته که قرارداد خرید این تعداد هواپیما به امضا رسید، قرار شد ۴۰ روز کاری بعدتر، این پیمان به قرارداد نهایی منتج ‌شود. هرچند که اتفاق تاکنون رخ نداده که با پایان یافتن سال ۹۴ بحث قطعی شدن قرارداد‌ها به خردادماه‌، موکول شد.

اصغر فخریه‌کاشان‌، قائم‌مقام وزیر راه ‌و شهرسازی در امور هوانوردی در اظهار نظری اعلام داشته که قرارداد خرید ۱۱۸ فروند هواپیمای ایرباس خردادماه امسال نهایی می‌شود و گفته که «طولانی شدن روند این مسأله به دلیل بزرگ بودن حجم قرارداد مذکور است.»

اظهاراتی که به شدت سبب‌ساز شکل‌گیری ذهنیت‌های متفاوتی هم تا اینجای کار شده است که یکی از مهم‌ترین آن‌‌ها برخاسته از تردید و دودلی این شرکت فرانسوی‌ تبار بوده که لا اقل نتوانسته در تأمین اعتبار گام جدی‌بردارد.

درهمین راستا بانک‌های غربی هم در اظهاراتی متفاوت، اشتیاق چندانی برای ورود به پشتیبانی مالی از این قرارداد‌ها از خود نشان نداده‌اند، موضوعی که در صورت کش‌دار شدن، بیم آن می‌رود که کل آمال و آرزوی «عباس آخوندی» و تیم همراه او را به باد دهد.

وزارت راه ‌و شهرسازی در این مدت، امضای این تفاهم‌نامه را آن‌چنان برجسته ساخته که گویی، این تفاهم‌نامه، پرفروغ‌‌ترین ستاره آسمان اقتصاد کشور در سال ۹۴ بوده اما به نظر می‌رسد با بی‌میلی طرف فرانسوی برای قطعی ساختن قرارداد تا اینجای کار و اجتناب بانک‌های اروپایی برای ورود به این ماجرا، این ستاره «آخوندی» به مرور در حال رنگ باختن است.

گمان می‌رود، اجتناب بانک‌های غربی از پشتیبانی مالی خرید این تعداد هواپیما به نامشخص بودن نیت واقعی اداره خزانه‌داری آمریکا در برخورد با این دسته از بانک‌ها از رابطه‌ای مستقیم برخوردار بوده که درکنار آن می‌توان به اعتراض مقامات آمریکایی برای سهم خواهی بوئینگ آمریکایی، یعنی رقیب قدیمی ایرباس از بازار بکر ایران هم اشاره داشت.

 

نمی‌توان انکار کرد که «بوئینگ» هم گوشه چشمی جدی به بازار ایران داشته و باید دید که خرداد ماه سال‌جاری، قرارداد قطعی خرید این تعداد هواپیما به امضا می‌رسد یا این طرح دولت هم به سرنوشت بدقولی‌های «آخوندی» و تیم همراه در به اتمام رساندن مسکن مهر دچار خواهد شد؟