کارشناس گروه آب‌شناسی سازمان زمین‌شناسی عنوان کرد  

عدم حفر چاه‌های جدید راهکاری کوچک ولی مؤثر در جلوگیری از پیشرفت فرونشست

کارشناس گروه آب‌شناسی سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور، با بیان اینکه فرونشست زمین ناشی از برداشت بی‌رویه منابع آب زیرزمینی بوده و عوامل زمین‌شناختی فقط بستر شکل‌گیری آن را ایجاد کرده، گفت: کم‌ترین کاری که باید انجام داد جلوگیری از حفر چاه‌های جدید برای مصارف کشاورزی و کف‌شکنی چاه‌های موجود است. به گزارش مناقصه‌مزایده، […]

کارشناس گروه آب‌شناسی سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور، با بیان اینکه فرونشست زمین ناشی از برداشت بی‌رویه منابع آب زیرزمینی بوده و عوامل زمین‌شناختی فقط بستر شکل‌گیری آن را ایجاد کرده، گفت: کم‌ترین کاری که باید انجام داد جلوگیری از حفر چاه‌های جدید برای مصارف کشاورزی و کف‌شکنی چاه‌های موجود است. به گزارش مناقصه‌مزایده، امیر شمشکی؛ افزود: از سال ۸۳ موضوع فرونشست در سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور شناسایی شد و مطالعات بر روی آن آغاز شد. به گفته امیر شمشکی؛ اولین یافته‌های ملی طی دهه ۸۰ مبنی بر ایجاد فرونشست ۲۴ سانتی‌متری در دشت قزوین، ۲۲ سانتیمتر در دشت ساوجبلاغ، ۱۲ سانتی‌متر در دشت ورامین، ۱۷ سانتی‌متر دشت تهران، ۲۵ سانتی‌متر دشت مشهد، ۱۲ سانتی‌متر دشت نیشابور، ۳۰ سانتی‌متر دشت کاشمر، ۲۵ سانتی‌متر دشت زرند، ۲۰ سانتی‌متر دشت کرمان و ۳۰ سانتی‌متر در دشت رفسنجان است. وی خاطرنشان کرد: براساس مطالعات می‌تنی بر پراکنش دشت‌های رسوبی ریزدانه ۶۶ درصد و ۲۵ درصد مساحت دشت‌‌ها و ۲۹درصد مساحت کل کشور مستعد ایجاد فرونشست است. شمشکی؛ به بیرون‌زدگی لوله جدار چاه مشاهده شده در استان گلستان، بیرون‌زدگی لوله جدار چاه شرب روستای شریف‌آباد دامغان، محل تقاطع شکاف زمین با ریل راه‌آهن در دشت دامغان، شکاف زمین در منطقه معین‌آباد ورامین در مجاورت خطوط انتقال برق فشارقوی و چاه شماره۳ آب و فاضلاب احمدآباد مستوفی به‌عنوان موارد مطالعاتی توسط سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور اشاره کرد. کارشناس گروه آب‌شناسی سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور، خاطرنشان کرد: با تهیه نقشه فرونشست مشخص شد که مناطقی که فرونشست در آن روی داده با مناطقی که کشاورزی در آن‌ها انجام می‌شود منطبق است. شمشکی؛ افزود: براساس آمار موجود و بررسی‌های انجام شده پدیده فرونشست در دهه ۶۰ فرونشست سیل نزولی پیدا کرد و در دهه ۷۰ پس از جنگ و توسعه کشاورزی و استفاده از آب‌های زیرزمینی شیب فرونشست با سیر صعودی مواجه شد. وی تصریح کرد: توسعه فرونشست موجب آغاز از دست دادن آبخوان‌‌ها شد و فرونشست با شیب زیاد توسعه پیدا کرد. شمشکی؛ با بیان این که برخی از اطلاعات زیر سطحی گاهی دقیق نیست، خاطرنشان کرد: همچنین پدیده‌های زمین‌شناسی و مخاطرات به‌طور دقیق شناسایی نشده‌اند و اطلاعات مناسب درباره ژئوفیزیک و جنس و نوع خاک‌‌ها در اختیار نداریم. کارشناس گروه آب‌شناسی سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور، با بیان اینکه در همه استان‌های کشور به‌جز استان گیلان رخداد فرونشست زمین دیده شده، تصریح کرد: در استان‌های کرمان، اصفهان، خراسان‌رضوی، فارس، قزوین، گلستان، البرز، تهران، مرکزی و سیستان و بلوچستان وضعیت فرونشست زمین بسیار بحرانی است. وی با تأکید بر اینکه مصرف آب در بخش کشاورزی باید محدود به منابع آب سطحی، قنات‌ها، چشمه‌ها و مقدار مجاز برداشت آب توسط چاه‌ها باشد، گفت: برای تهیه نقشه‌های آسیب‌پذیری و خطرپذیری فرونشست زمین و ارائه راهکارهای مناسب کنترل این مخاطره، باید تهیه نقشه‌های خطر فرونشست در اولویت برنامه‌ها قرار گیرد. شمشکی؛ تأکید کرد: تهیه نقشه‌های مناسب خطر فرونشست مستلزم شناخت کافی از وضعیت زیرسطحی زمین است که در بسیاری از مناطق کشور این اطلاعات ناکافی و یا غیردقیق است و برای تولید اطلاعات پایه باید اعتبارات مالی و نیروی انسانی متخصص در اختیار دستگاه‌های متولی قرار گیرد. این کارشناس آب‌شناسی، افزود: بر خلاف سایر مخاطرات زمین‌شناختی مانند مخاطره زمین‌لرزه، در رخداد فرونشست زمین ناشی از برداشت بی‌رویه منابع آب زیرزمینی عوامل زمین‌شناختی فقط بستر و پتانسیل شکل‌گیری مخاطره را ایجاد کرده‌اند، عامل اصلی رخداد عامل انسان‌زاد است که بر همین اساس مدت زمان بسیار کوتاهی در اختیار ما قرار دارد تا با کنترل فرونشست منابع باقی مانده به‌ویژه آبخوان‌های آبرفتی را از خطر نابودی حفظ کنیم. وی تأکید کرد: کم‌ترین کاری که در این مورد باید انجام داد جلوگیری از حفر چاه‌های جدید برای مصارف کشاورزی و کف‌شکنی چاه‌های موجود است.