کرباسیان معدن و صنایع معدنی کم‌ترین ضربه‌پذیری را از تحریم‌ها خواهند داشت دولت آمریکا اواسط اردیبهشت‌ماه درخصوص اعلام مواضع خود درباره برجام، خروج خود از این تفاهمنامه را اعلام کرد؛ تفاهمنامه‌ای که تمام سازمان‌های بین‌المللی مفاد آن را تأیید کرده و امضای کشورهای صاحب قدرت اروپایی پای آن خورده بود. هر چند که ترامپ به […]
کرباسیان
معدن و صنایع معدنی کم‌ترین ضربه‌پذیری را از تحریم‌ها خواهند داشت
دولت آمریکا اواسط اردیبهشت‌ماه درخصوص اعلام مواضع خود درباره برجام، خروج خود از این تفاهمنامه را اعلام کرد؛ تفاهمنامه‌ای که تمام سازمان‌های بین‌المللی مفاد آن را تأیید کرده و امضای کشورهای صاحب قدرت اروپایی پای آن خورده بود.
هر چند که ترامپ به دنبال همراه‌سازی کشورهای اروپایی برای خروج از برجام است، اما تاکنون هیچ یک از کشور‌‌ها حاضر به خروج از این توافقنامه نشدند. اما مسأله‌ای که مطرح است، واکنش و عکس‌العمل شرکت‌های خارجی با تهدیدهای آمریکاست. بر این اساس، باید دید خروج آمریکا از برجام چه آثاری در اقتصاد ایران خواهد داشت.
البته مهدی‌کرباسیان، معاون وزیر صنعت، معدن‌وتجارت معتقد است که «شرایط تحریم و فشارهای اقتصادی پیش روی کشور وجود دارد، جدید نیست و اقتصاد ایران سال‌هاست با این شرایط روبه‌رو است. در هر دوره نیز در مقابل تحریم‌ها راهکاری اندیشیده شده است.» اما به باور وی، «در شرایط فعلی باید وحدت داخلی داشته باشیم، دعواهای جناحی را کنار بگذاریم، رؤسای قوا به یکدیگر نزدیک شوند و دقت کنیم که اولین و مهم‌ترین مسأله، توطئه‌هایی است که براساس تحریم ایجاد می‌شود.» آنچه در ادامه می‌خوانید، بخش‌هایی از گفت‌وگو با مهدی‌کرباسیان، معاون وزیر صنعت، معدن‌وتجارت که انجام شده است.
* وضعیت معدن و صنایع معدنی را در شرایط کنونی چطور ارزیابی می‌کنید؟
من اعتقاد دارم حوزه معدن و صنایع معدنی کم‌ترین فشار تحریم روی آن وارد خواهد شد، چون مواد اولیه این بخش داخلی است و خوشبختانه در مرحله‌ای قرار گرفتیم که تولید داخلی روی پای خود است.
* اما در حوزه واردات تجهیزات و امکانات احتمالاً مشکلاتی به وجود خواهد آمد.
همه صنایع ما به تجهیزات و امکانات نیاز دارند، ولی من معتقدم حوزه معدن و صنایع معدنی نسبت به حوزه‌های دیگر مشکل کم‌تری دارد. برای مثال، حوزه معدن اصلاً قابل قیاس با حوزه خودرو نیست و ضربه‌پذیری بیش‌تری دارد. ولی معدن و صنایع معدنی کم‌ترین ضربه‌پذیری را خواهند داشت.
* این صحبتی که شما داشتید در رابطه با تولید است، اما بخش عمده‌ای از درآمد‌‌ها حاصل فروش است. در این بخش چه وضعیتی خواهیم داشت؟
توان صادراتی کشور در حوزه معدن و صنایع معدنی بسیار خوب است.۲۰درصد صادرات غیرنفتی در سال ۱۳۹۶ مربوط به حوزه معدن و صنایع معدنی بوده است. این عدد بسیار بزرگ است، به خصوص زمانی که شما نقش معدن و صنایع معدنی را در تولید ناخالص داخلی حساب کنید، می‌بینید حدود ۵ تا ۶ درصد است. البته این سهم جای رشد دارد. در همین یکی، دو ماه اول سال۱۳۹۷ هم تولید ما بهتر بوده و هم صادرات بهتر بوده است. اما در صورتی که سیستم بانکی نتواند نسبت به جابه‌جایی پول اقدام کند یا اروپایی‌‌‌ها نیز همراهی نکنند، ما مشکل پیدا می‌کنیم. زیرا بازارهای جدیدی که ظرف یکی، دو سال گذشته بعد از برجام در حوزه صنایع معدنی به دست آمد، بخشی به بازارهای اروپا و حتی تا بازار کانادا بازمی‌گردد و این بازار‌‌ها اگر محدود شوند، مشکل ایجاد خواهد شد.
خوشبختانه در وزارت صنعت، معدن‌وتجارت و ایمیدرو کمیته ویژه‌ای برای این مسایل تشکیل دادیم و به‌طور روزانه مسایل پیگیری می‌شود. در کل به نظر می‌رسد بحران‌های سختی را کشور در دوران‌های مختلف پشت سر گذاشته و اگر همدلی و وحدت داخلی وجود داشته باشد و سرعت تصمیم‌گیری به موقع داشته باشیم، می‌توانیم از این شرایط عبور کنیم.
* در دوره‌ای صحبت از این بود که معدن جای نفت را در اقتصاد ایران بگیرد. با توجه به موقعیت جدید ایران، تصور می‌کنید یک‌چنین هدفی قابل تحقق خواهد بود؟
ببینید، این‌که معدن بتواند جای نفت را بگیرد، من به‌عنوان یک کارشناس نمی‌پسندم، چون نفت، گاز، سنگ‌آهن، زغال‌سنگ و طلا جزو معدن هستند. و بهره‌برداری از آن به‌طور قطع باید مثبت باشد. اما نکته‌ای که وجود دارد، این است که در حوزه معدن باید فعال عمل کرد تا در تولید ناخالص ملی وابستگی به نفت کم‌تر شود و بتوانیم تنوع محصول داشته باشیم.
در سال ۱۳۹۶ حدود ۴۵میلیارد دلار صادرات غیرنفتی بود و ۲۰درصد و نزدیک به ۹میلیارد دلار به معدن و صنایع معدنی مربوط می‌شود. این نشان می‌دهد که در این مسیر اقتصاد کشور قرار گرفته است.
همان‌طور که می‌دانید، در سال‌های ۱۳۹۰ و ۱۳۹۱ صادرات در حوزه فولاد حدود یک‌میلیون تن بوده و حتی در سال‌های قبل از آن، ۱۳۸۸ یا ۱۳۸۹ نزدیک به ۶میلیون تن واردات فولاد داشتیم. در صورتی که در سال ۱۳۹۶ واردات کم‌تر از دومیلیون تن و تنها اقلام خاص فولادی بوده که در داخل کشور قابل تولید نبوده است و حدود ۹میلیون تن صادرات داشتیم. در سال۱۳۹۲ صادرات سنگ‌آهن به صورت خام ۲۳میلیون تن بود که در سال ۱۳۹۶ حدود ۱۸میلیون تن بود و ۵ میلیون تن آن کنستانتره بوده است. یعنی فرآوری شده بوده است. ما در سال ۱۳۹۶ صادرکننده آهن‌اسفنجی بودیم. این نشان می‌دهد که کشور در مسیر خوبی حرکت می‌کند. با توجهی که سازمان ایمیدرو در چند سال گذشته به حوزه اکتشاف داشت، پیش‌بینی آینده روشنی برای کشور داریم.
یک واقعیت وجود دارد و این‌که یک میلیون‌و۶۰۰ هزار کیلومتر وسعت کشور است و میزانی که اکتشاف در کشور شده است، اکثر معادن روباز است که تازه آن هم کامل نشده است.۲۵۰هزار کیلومتر را ما انجام داده‌ایم و هنوز جای کار وسیع وجود دارد. همچنین معادن عمیق و زیرزمینی، جزو معادنی است که اصلاً در کشور روی آنها کار نشده است. ما فقط دو حفاری در فلات مرکزی انجام دادیم که به بیش از دو میلیارد تن ذخیره سنگ‌آهن رسیدیم و باید الان کار کنیم. اینها نشان می‌دهد کشور پتانسیل‌های وسیعی دارد تا تعادل بین درآمد نفت و گاز و معدن برقرار شود.
* اطلاعاتی درباره میزان سرمایه‌گذاری خارجی در بعد بخش معدن در دوره پسابرجام می‌دهید؟
بعد از برجام چند اتفاق افتاد. نخست این‌که شرکت‌های بزرگ معدنی و صنایع معدنی به ایران آمدند. صادرات ما به دنیا و اروپا شروع شد و در کنار آن، نکته بسیار مهم، تکنولوژی بود. ما در بعضی از حوزه‌ها نمی‌توانستیم پروژه اجرا کنیم، برای مثال در حوزه تیتانیوم سال‌ها این پروژه خوابیده بود، اما ما به راه انداختیم. در بخش‌های دیگر نیز همین شرایط را داشتیم. در رابطه با مسایل مالی نیز در اقلام کم‌تر از ۱۰۰ میلیون یورو یا ۱۵۰ میلیون یورو پروژه‌های خوبی اجرا شد؛ حالا یا با تأمین مالی، یا فاینانس یا سرمایه‌گذاری مشترک. اما متأسفانه بعد از تغییر دولت در آمریکا، دولت جدید این کشور و جمهوریخواهان شروع به تهدید بانک‌ها و بیمه‌های اروپایی کردند، بنابراین واقعیت این است که بعضی از سرمایه‌گذاری‌ها در مراحل کند پیش رفت.
حتی اگر به خاطر داشته باشید، در سفر رییس‌جمهور به اروپا، ایمیدرو قراردادی را با شرکت‌های ایتالیایی در حد چندمیلیارد دلار نوشت. ما شرکت مشترک تشکیل دادیم و براساس همان، پروژه‌هایی تعریف شد، ولی کند پیشرفت. دلیل آن هم این بود که سیستم بانکی اروپا همراهی‌ای که باید می‌داشت، نداشت، ولی در پروژه‌های کوچک یا متوسط کارهایی صورت گرفت.
در کل در سال ۱۳۹۶ نزدیک به دومیلیارد دلار پروژه‌های ایمیدرو افتتاح شد و پیش‌بینی ما این است که در سال ۱۳۹۷ این رقم به حدود ۶ میلیارد دلار خواهد رسید. در حال‌حاضر همه پروژه‌های نیمه‌تمام در حال راه‌اندازی و افتتاح است و پروژه‌های جدید نیز طبق زمان‌بندی پیش می‌رود. ما امیدواریم در سال ۱۳۹۷ پروژه‌های بزرگ و خوبی مانند کنستانتره ۵ میلیون تنی سنگان و ۲٫۵ میلیون تنی گندله سنگان افتتاح شود. امیدواریم پروژه ۶ هزار تنی شمش آلومنیوم جاجرم تا مهرماه به بهره‌برداری برسد. چند کارخانه مس نیز وجود دارد که برای شرکت‌های خارج از ایمیدرو است و امسال به بهره‌برداری خواهد رسید. اولین فولادسازی ما از هفت طرح فولادی در اواخر امسال در سپیددشت به بهره‌برداری خواهد رسید. به‌هرصورت پروژه‌های خوبی وجود دارد.
* در حال‌حاضر زمزمه‌های ترک برخی از شرکت‌های بزرگ بعد از تهدیدهای ترامپ شنیده می‌شود. فکر می‌کنید وضعیت حضور سرمایه‌گذاران خارجی در حوزه معدن چگونه خواهد بود؟
به نظر من نکته بسیار مهمی که وجود دارد، این است که چقدر اروپا می‌تواند روی قول‌های خود بایستد. خوشبختانه مذاکرات خوبی با ۱+۴ صورت گرفته است، بنابراین پیش‌بینی ما این است که بتوانند نتایج خوبی به‌دست آورند. اگر اروپا روی حرف‌های خود بایستد، به نظر می‌رسد شرکت‌های بزرگ چند ملیتی که منافع اصلی‌شان در درون آمریکا و با آمریکا باشد، با ایران کار نخواهند کرد، چون تنبیه‌هایی که خزانه‌داری آمریکا برای این شرکت‌ها قرارداده، موجب می‌شود که ریسک را نپذیرند. ولی شرکت‌ها و بانک‌های متوسط و بانک‌هایی که مستقل هستند و منافع مشترک با آمریکا نداشته باشند، به‌طور قطع می‌توانند با ایران کار کنند. این به نظر من کافی است. یعنی ایران می‌تواند حرکت خود را با قوت ادامه دهد.
ظرف هفته‌های گذشته یکی از شرکت‌های ما برای وسایل اصلی تولید خود توانست به جای شرکت بزرگ بین‌المللی آلمانی که گفته بود با ایران کار نمی‌کند، شرکت مناسب دیگری را جایگزین کردند. منبع خبر آنلاین
این مطلب بدون برچسب می باشد.
دیدگاه بسته شده است.