خروج ارز از کشور با خرید دلاری مسکن

احمد قره‌داغلی – هر ساله با رشد تورم اقتصادی، شاهد گرانی روزافزون در بیشتر بازارهای اقتصادی کشور هستیم، به‌طوری‌که مسکن و مستغلات، رکوردهای جدید در گرانی را به‌ثبت می‌رسانند. تأثیر مستقیم گرانی مسکن بر بازار رهن و اجاره و املاک تجاری و اداری، وضعیت این بازار‌ها را نیز متشنج کرده و باعث قیمت‌گذاری‌های افسارگسیخته در این بازار‌ها شده است. همزمان با جهش نرخ دلار، بازار مسکن تحت‌تأثیر بازار معاملات دلار قرار گرفت و رفتار خریداران و فروشندگان ملک تحت‌تأثیر اتفاقات دلار بود؛ طبق موارد ذکر شده جو روانی بازار مسکن از سال ۹۷ به‌بعد، همواره تحت‌تأثیر اتفاقات بازار دلار بوده است که با ورود معامله‌گران مسکن غیرمصرفی موجب تشدید خرید و فروش دلاری مسکن شد چراکه این افراد بازی خود را براساس تحولات مثبت و منفی بازار دلار، طراحی می‌کنند. در روزهای اخیر مجدداً خرید و فروش دلاری مسکن در رسانه‌ها مطرح شده است؛ بررسی‌‌ها نشان می‌دهد که انگیزه اصلی مالکان از عرضه دلاری آپارتمان، همتراز کردن سرمایه‌هایشان با تورم بازارهای موازی است. این تغییر ماهیت بازار به‌خصوص در تهران، شهرهای اطراف آن و شمال کشور را بیشتر تحت‌تأثیر خود قرار داده است. مهدی کرباسیان؛ عضو هیئت رئیسه اتحادیه مشاوران املاک، گفت: بنابر اعلام برخی مشاوران املاک، با پدیده‌ای جدید در بازار مسکن مواجه شده‌ایم. شایعه شده برخی فروشندگان آپارتمان از خریداران تقاضای دلار، ارز دیجیتال، طلا و… می‌کنند. به نظر من یکی از دلایل این موضوع ایجاد سامانه خودنویس است که باعث حذف واسطه شده است. به هر حال زمانی که واسطه، معامله را مدیریت می‌کند مبادلات مالی نیز مدیریت می‌شود اما وقتی خریدار و فروشنده از طریق سامانه خودنویس اقدام به معامله می‌کنند نظارتی وجود ندارد. این در حالی است که داود بیگی‌نژاد؛ نائب‌رئیس اول اتحادیه مشاوران املاک تهران، با بیان اینکه تمامی قراردادهای مسکن براساس چارچوب‌های تعیین شده و براساس فرمتی که وجود دارد تأیید و تعیین شده است، گفت: تمامی قراردادهای مسکن براساس ریال است که مشاوران املاک موظف هستند بر همین اساس اقدام به انعقاد قرارداد کنند. وی با بیان اینکه استفاده از ارز و دلار در این قراردادهای مسکن قابل رهگیری نیست و اگر در زمان قرارداد مشکلی ایجاد شود مقام قضایی امکان پیگیری برای دادوستد انجام شده را ندارد، گفت: با توجه به چارچوب و قراردادهایی که وجود دارد تمامی قرارداد‌ها براساس ریال است و مشاوران املاک حق ندارند در معاملات خود از طلا، ارز و بیت‌کوین و یا… استفاده کنند. بیگی‌نژاد؛ بیان کرد: هیچ مشاور املاکی حق ندارد خارج از فرمتی که در اختیار آن‌هاست اقدام به انعقاد قرارداد کند و باید براساس فرمتی که در اختیار آن‌ها است و براساس وجه رایج مملکت است اقدام به انعقاد قرارداد کنند. در این رابطه فرشید ایلاتی؛ کارشناس حوزه مسکن، گفت: خرید مسکن با دلار، بیت‌کوین و… نوعی خروج ارز از کشور محسوب می‌شود، قطعاً این روند مطلوب نبوده و نیازمند قوانین سخت در این زمینه خواهد بود. این کارشناس مسکن، در ادامه با اشاره به خرید و فروش مسکن از طریق ارز «توکن» افزود: پارسال زیرساخت‌هایی از طرف بلاکچین (Blockchain) به منظور تبدیل دارایی‌های مسکن به ارز دیجیتال توکن ایجاد شد، تقریباً این روند شبیه به فروش متری در بورس بود و توکن‌های مسکن در بازار داخلی و کریپتو Cryptocurrency – رمز ارز قابلیت معامله داشت. وی ادامه داد: برخلاف اینکه باید از معامله مسکن با ارزهای دلار و بیت‌کویین در بازار جلوگیری شود، رواج معامله با رمز ارز «توکن» موجب تجمیع سرمایه‌های خرد و تمرکز عده‌ای از فعالان این صنعت در جهش رشد سرعت ساخت‌وساز خواهد شد که این موضوع تحولات مثبتی را در بازار مسکن ایجاد خواهد کرد. ایلاتی؛ خاطرنشان کرد: البته باید گفت که استفاده از این ارز دیجیتال صرفاً در زمینه ساخت‌وساز و تجمیع سرمایه‌های خرد داخل مناسب است و نباید چالشی در راستای خانه‌دار شدن افراد ایجاد کند؛ توکن‌سازی می‌تواند در بخش املاک و مستغلات تغییرات مثبتی تراکنش‌های شفاف‌تر و کارآمدتر، نقدینگی بیشتر، فرصتی برای سرمایه‌گذاران خرد، بازاری با جریان آزاد و کاهش ریسک معامله را ایجاد کند. این کارشناس مسکن، عنوان کرد: افراد می‌توانند با استفاده از «توکن» مسکن را براساس سرمایه‌ای که دارند متراژی خریداری کنند از یک‌سو سرمایه‌گذاری مناسبی برای معامله با یکدیگر است و از سوی دیگر در بازار رمز ارز نیز قابلیت معامله دارد؛ اما ابتدا باید زیرساخت‌‌ها این رویه ایجاد و مشکلات حقوقی رفع شود سپس نسبت به این مسئله اقدام کنند.